ANKARA (AA) - İngiltere'deki bombalı saldırı ve 24 katlı bir apartmanda çıkan yangın ile Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, Mısır ve Yemen'in "teröre destek vermekle suçladıkları" Katar ile tüm diplomatik ilişkilerini kesmeleri, mayıs-haziran aylarında dünya gündeminin üst sıralarında yer aldı.
İngiltere'de pop müzik sanatçısı Ariana Grande'nin konser verdiği Manchester Arena Konser Salonu'na düzenlenen bombalı saldırıda 7'si çocuk, 22 kişi hayatını kaybetti. İngiltere, bombalı saldırının şokunu atlatamadan başkent Londra'daki yangınla sarsıldı. Londra'da 24 katlı bir apartmanın ikinci katında çıkan ve kısa sürede bütün binayı saran yangında 79 kişi can verdi.
Pakistan'da petrol taşıyan bir tankerin devrildikten sonra alev alması sonucu 212 kişi yaşamını yitirdi.
Bir kaza haberi de Hindistan'dan geldi. Ülkenin güneyindeki Racastan eyaletinde düğün salonunun duvarının çökmesi sonucu 24 kişi öldü.
Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn, Mısır ve Yemen, teröre destek vermekle suçladıkları Katar ile tüm diplomatik ilişkilerini kestiklerini açıkladı.
ABD Başkanı Donald Trump, ülkesini Paris İklim Anlaşması'ndan çekme kararı aldı ve eski Başkan Barack Obama'nın Küba’yla başlattığı normalleşme sürecini iptal etti.
Mayıs ayında Cezayir'de genel seçimler, Fransa'da cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turu ve İran'da cumhurbaşkanlığı seçimi düzenlendi. Haziranda da İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık’ta ve Kosova’da erken genel seçimler yapıldı. Fransa, milletvekili seçimlerinin ilk ve ikinci turları için sandık başına giderken Arnavutluk'ta genel seçim gerçekleştirildi.
Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesinin (NASA) Kepler Uzay Teleskobu Güneş Sistemi'nin dışında yaşam ihtimali olan Dünya büyüklüğünde 10 gezegen keşfetti.
Mayıs ve haziran aylarındaki önemli gelişmeler şöyle:
1 Mayıs
- 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, tüm dünyada yürüyüş ve gösterilerle kutlandı.
2 Mayıs
- Birleşmiş Milletler Bilim Eğitim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Yönetim Kurulu, İsrail'in "işgalci güç" olarak tanımlandığı karar tasarısını oylayarak kabul etti.
3 Mayıs
- ABD, uzun menzilli balistik füze denemesi yaptı. California eyaletinde bulunan Vandenberg Hava Üssü'nden silahsız olarak fırlatılan "Minuteman 3" kıtalararası balistik füze, 6 bin 759 kilometre uzaklıktaki hedefine ulaştı.
- İran'ın kuzey eyaletlerinden Gülistan'da kömür madeninde meydana gelen patlamada 35 kişi hayatını kaybetti, 70 kişi yaralandı. Gülistan eyaletinde 3 gün genel yas ilan edildi.
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın Soçi kentinde bir araya geldi. İki lider, zirvede, domates ve vize konuları dışındaki tüm kısıtlamaları karşılıklı olarak aynı anda kaldırma kararı aldı.
4 Mayıs
- Güney Kore'de yolsuzluk skandalı nedeniyle görevinden azledilen eski Devlet Başkanı Park Geun-hye'nin yerine geçecek ismi belirlemek için erken oy verme işlemi başladı. Sandıkların 2 gün açık olduğu seçimin galibi Demokrat Partinin adayı Moon Jae-in oldu.
- Cezayir'de genel seçimler düzenlendi. 462 sandalye için 35 siyasi partiden 4 bini kadın 12 binden fazla adayın yarıştığı seçimleri Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın partisi önde tamamladı.
- Kazakistan’ın başkenti Astana’da düzenlenen Suriye konulu toplantıda garantör ülkeler Türkiye, Rusya ve İran, Suriye'de "Çatışmasızlık bölgeleri" oluşturulması konusunda anlaştı.
- Irak'ın Musul kentinin batı yakasında, terör örgütü DEAŞ'ın kontrolünde bulunan 17 Temmuz bölgesindeki El-Vela Okulunu hedef alan füze saldırısında 81 kişi hayatını kaybetti.
5 Mayıs
- Rusya’nın Kostroma şehrindeki Merkez Camisi, Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez’in kıldırdığı cuma namazıyla ibadete açıldı.
6 Mayıs
- Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) firarisi Emre Uslu, Anadolu Ajansı (AA) tarafından ABD'nin Virginia eyaletinde, evinin bulunduğu sokakta görüntülendi. 15 Temmuz darbe girişimiyle ilgili sorulara cevap vermeyen ve görüntü alınmasına tepki gösteren Uslu, AA ekibini "Polis çağırmakla" tehdit ettikten sonra hızla uzaklaştı.
- Hamas'ın Siyasi Büro Başkanlığı için yapılan seçimde Halid Meşal'in yerine İsmail Heniyye seçildi.
7 Mayıs
- Fransa'da cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu yapıldı. Yürüyüş Hareketi Lideri 39 yaşındaki Emmanuel Macron ile aşırı sağcı ve Ulusal Cephe partisinin eski lideri 48 yaşındaki Marine Le Pen’in yarıştığı seçimin galibi Macron oldu. Macron oyların yüzde 66,1'ini alırken Le Pen'in oy oranı yüzde 33,9’da kaldı.
8 Mayıs
- Çin’in orta kesimindeki Hunan eyaletinin Youşien ilçesinde bir madende meydana gelen patlamada 18 kişi hayatını kaybetti.
- Avrupa'ya ulaşma hayaliyle Libya’dan yola çıkan 113 göçmeni taşıyan bot, Libya açıklarında alabora oldu. Göçmenler Akdeniz’de kayboldu.
9 Mayıs
- ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Başkan Donald Trump’ın, PKK’nın Suriye uzantısı PYD’ye silah verilmesi talimatını verdiğini açıkladı.
10 Mayıs
- ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Direktörü James Comey'nin görevine son verdi.
- Kosova'da koalisyon hükümeti, parlamentoda yapılan güvensizlik oylamasında iktidar ortağı Kosova Demokratik Partisinin (PDK) desteğiyle düştü. Cumhurbaşkanı Haşim Thaçi, oylamanın ardından meclisi feshetti.
11 Mayıs
- Hindistan'ın güneyindeki Racastan eyaletine bağlı Bharatpur bölgesinde düğün salonunun duvarının çökmesi sonucu 24 kişi yaşamını yitirdi, 26 kişi yaralandı.
12 Mayıs
- Hindistan, arama sonuçlarında Başbakan Narendra Modi'yi "dünyanın en ahmak lideri" olarak gösteren Google'a dava açtı.
- Pakistan'da Senato Başkan Yardımcısı Abdül Gaffur Haydari’nin konvoyunun geçişi sırasında düzenlenen bombalı saldırıda 25 kişi hayatını kaybetti, 30’dan fazla kişi yaralandı.
- İngiltere’nin ulusal sağlık sistemi veri tabanına siber saldırı düzenlendi.
13 Mayıs
- Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin kuzeyinde Ebola virüsü yeniden ortaya çıktı. Bas Uele kentine bağlı Likati köyünde 2 kişi yaşamını yitirdi.
- “WannaCry” adlı küresel siber saldırıdan onlarca ülkede yüz binlerce bilgisayar etkilendi.
14 Mayıs
- Kuzey Kore, nükleer başlık taşıma kapasitesi bulunduğunu iddia ettiği orta menzilli balistik füze denemesi yaptı. Ülkenin güneybatısındaki Kusung bölgesinden fırlatılan füze, yaklaşık 800 kilometre yol aldı ve Japon Denizi'ne düştü.
- Fransa'da cumhurbaşkanlığını François Hollande’dan devralan 39 yaşındaki Emmanuel Macron, ülkesinin en genç cumhurbaşkanı oldu.
15 Mayıs
- Azerbaycan, Ermenistan ordusuna ait "OSA" hava savunma füze sistemini vurarak imha etti.
- ABD Dışişleri Bakanlığı, Beşşar Esed rejiminin Suriye'de Saydnaya Hapishanesi'nde binlerce insanı öldürdüğü ve öldürülen mahkumların cesetlerini hapishanenin bir bölümünde inşa ettiği fırında yaktığını açıkladı.
16 Mayıs
- ABD Başkanı Donald Trump'ın, Beyaz Saray'da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Rus Büyükelçi ile görüşmesi sırasında, terör örgütü DEAŞ hakkında çok gizli bilgileri açıkladığı ileri sürüldü.
17 Mayıs
- Orta Afrika Cumhuriyeti'nde anti-Balaka silahlı grubunun son bir haftada düzenlediği saldırılarda 115 kişi yaşamını yitirdi.
18 Mayıs
- Avustralyalı ve Çinli bilim adamları, dünyanın en ince hologramını üretmeyi başardı.
19 Mayıs
- Bosna Hersek Mahkemesi, 1992-1995 yılları arasında yaşanan savaşta, ülkenin kuzeybatısındaki Sanski Most şehrinde "sivil halka yönelik savaş suçu işledikleri" gerekçesiyle üç eski Sırp askere toplam 32 yıl hapis cezası verdi.
- İran'da Hasan Ruhani, oyların yüzde 57’sini alarak ikinci kez cumhurbaşkanı seçildi.
20 Mayıs
- Suriye konulu Cenevre 6 görüşmeleri, müzakerelerin temelini oluşturan 4 ana başlık ele alınamadan tamamlandı.
- Irak'ın başkenti Bağdat'ta ve Basra kentinin Rumeyle bölgesinde bomba yüklü araçla düzenlenen saldırılarda 35 kişi öldü, 49 kişi yaralandı.
- Hindistan'ın Telangana eyaletinde yana aşırı sıcaklar nedeniyle 167 kişi hayatını kaybetti.
- ABD Başkanı Donald Trump ile Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz'in huzurunda iki ülke arasında 280 milyar dolarlık iş birliği anlaşması imzalandı.
21 Mayıs
- Afganistan'da Taliban militanlarının Zabul vilayetinin Şahcoy ilçesindeki polis karakoluna düzenlediği saldırıda 25 polis öldü, 15 polis yaralandı.
- Pasifik Okyanusu'na kıyısı bulunan ülkelerinin ticaret bakanları, Trans Pasifik Ortaklığı (TPP) ticaret anlaşmasını ABD olmadan sürdürme kararı aldı.
22 Mayıs
- Suriye'nin Humus kentinde Beşşar Esed rejimi kuşatmasındaki Vaer semtinden ayrılmak zorunda kalan siviller ve askeri muhaliflerin tahliyesi tamamlandı. Yaklaşık 25 bin kişinin tahliye edilmesiyle Humus il merkezinin tamamı Beşşar Esed rejiminin kontrolüne girdi.
23 Mayıs
- İngiltere'de pop müzik sanatçısı Ariana Grande'nin Manchester Arena Konser Salonu'nda verdiği konserinin sonunda bombalı saldırı düzenlendi. Adı Salman Abedi olarak açıklanan saldırganın konser salonunun çıkışında üzerindeki el yapımı parça tesirli bombayı patlatması sonucu 7'si çocuk 22 kişi hayatını kaybetti, 59 kişi yaralandı.
- Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörlüğüne Etiyopya'dan Tedros Adhanom seçildi.
- Filipinler'de ordu, Mindanao eyaletinin Marawi kentinde, Washington yönetiminin, başına 5 milyon dolar ödül koyduğu İsnilon Hapilon'a yönelik operasyon düzenledi. Operasyonun ardından çıkan çatışmalarda DEAŞ ile bağlantılı Maute örgütü militanları Marawi'yi kuşattı. Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, Marawi’de “kalkışma çıktığı gerekçesiyle" Mindanao eyaletinde 60 günlük sıkıyönetim ilan etti.
24 Mayıs
- Brezilya'nın kuzeydoğusundaki bir madende 1,3 metre uzunluğunda ve 272 kilogram ağırlığında zümrüt bulundu.
25 Mayıs
- Ekvador'da devlet başkanı seçilen Lenin Moreno, Rafael Correa'dan görevini devralarak ülkenin yeni lideri oldu.
- Bilim adamları, Samanyolu Galaksisi'nden 100 kat fazla hızlı yıldız üretebilen bir galaksi türü keşfetti.
- NATO’nun muharip rol üstlenmeden DEAŞ'a karşı uluslararası koalisyona katılmasına karar verildi.
26 Mayıs
- Güney Asya ülkesi Sri Lanka’da şiddetli yağışların yol açtığı sel ve heyelanlarda 212 kişi öldü.
- Mısır'ın Minya kentinde Kıptileri taşıyan bir otobüsü hedef alan silahlı saldırıda 28 kişi hayatını kaybetti.
29 Mayıs
- Kuzey Kore balistik füze denemesi yaptı. Scud türü olduğu sanılan kısa menzilli füze, 450 kilometre kat ettikten sonra Japonya açıklarında denize düştü.
31 Mayıs
- Afganistan'ın başkenti Kabil'de diplomatik temsilciliklerin bulunduğu Vezir Ekber Han bölgesinde düzenlenen bombalı saldırıda 150 kişi öldü, 300’den fazla kişi yaralandı.
1 Haziran
- Makedonya'da kurulan koalisyon hükümeti, meclisten güvenoyu aldı.
- ABD Başkanı Donald Trump, Tel Aviv'deki ABD Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma kararını askıya aldı.
- Filipinler'in başkenti Manila'daki Resort World Manila Oteli'nin kumarhane bölümünde maskeli bir kişinin etrafa rastgele ateş açması sonucu 37 kişi öldü.
- ABD Başkanı Donald Trump, ülkesini Paris İklim Anlaşması'ndan çekme kararı aldı.
3 Haziran
- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), nükleer programı ve balistik füze denemelerini sürdüren Kuzey Kore'ye yönelik yaptırımları genişletti ve yaptırım listesine 14 Kuzey Koreli ve 4 şirketi daha ekledi.
4 Haziran
- İngiltere'nin başkenti Londra'da saldırganlar, kullandığı minibüsü Londra Köprüsü'nde yayaların üzerine sürdü. Daha sonra Borough Pazarı'nda araçtan inerek çevrede bulunanları bıçaklayan üç kişi, polis tarafından vurularak öldürüldü. Olayda, saldırganların yanı sıra 8 kişi hayatını kaybetti, 48 kişi yaralandı.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in davetiyle New York’ta Rum lider Nikos Anastasiadis ile bir araya geldi.
5 Haziran
- Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn, Mısır ve Yemen, "teröre destek vermekle suçladıkları" Katar ile tüm diplomatik ilişkilerini kestiklerini açıkladı. Hava sahalarını Katar'a kapatan 5 ülke, Katarlı diplomatların 48 saat içinde ayrılmasını istedi. Suudi Arabistan, Katar'ın tek kara sınırını da kapattı.
- Çin'de 800 yıldır kayıp Fugan Tapınağı, arkeolojik kazılarla bulundu. Çıngdu kentinde yapılan arkeolojik kazılarda, Fugan Tapınağı'nın yanı sıra 80 antik mezar, Budizm ile ilgili binden fazla tablet ve 500'e yakın heykel çıkarıldı.
- Karadağ'ın NATO üyeliği, tüm müttefiklerin onayının ardından resmen başladı.
6 Haziran
- Gök bilimciler, şimdiye kadar bilinen en sıcak gezegeni keşfetti. Dünya'dan yaklaşık 650 ışık yılı uzaklıktaki gezegenin yüzey sıcaklığının 4 bin 300 derece olduğu tespit edildi.
7 Haziran
- Almanya, İncirlik Üssü'ndeki askerlerini çekme kararı aldı.
- Myanmar'da 108 yolcu ve 14 kişilik mürettebatı taşıyan askeri uçak, Andaman Denizi açıklarında radardan kayboldu. Andaman Denizi’nde düşen uçağın enkazının bazı parçaları ile 90 kişinin cesedi bulundu.
8 Haziran
- İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık’ta erken seçim düzenlendi. Parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası ve yeni hükümetin belirleneceği seçimin galibi 318 sandalye kazanan iktidardaki Muhafazakar Parti oldu.
- Kuzey Kore, birden fazla gemisavar füze denemesinde bulundu.
9 Haziran
- Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn ve Mısır, yayımladıkları ortak bildiriyle Katar'ın desteklediği 59 kişi ve 12 hayır kuruluşunun "terör listesine" alındığını duyurdu.
- Pakistan ve Hindistan başbakanları, Kazakistan'ın başkenti Astana'daki Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi'nde 17 ay sonra ilk kez bir araya geldi.
10 Haziran
- Romanya'da ilk defa Türk Dili Bayramı kutlandı.
- Etiyopya'nın Benishangu-Gumuz Eyaleti'nde 900 ton altın rezervi bulundu.
11 Haziran
- Libya'da Kasım 2011'den bu yana tutuklu bulunan devrik lider Muammer Kaddafi'nin oğlu Seyfülislam serbest bırakıldı.
- Kosova’da erken seçim yapıldı.
13 Haziran
- Çin, Tayvan ile ilişkilerini kesen Panama ile diplomatik ilişkilerini başlattı.
- Bangladeş'in güneydoğusunda etkili olan şiddetli yağışların yol açtığı heyelanda 132 kişi yaşamın yitirdi.
14 Haziran
- İngiltere'nin başkenti Londra'da 24 katlı bir apartmanın ikinci katında çıkan yangın kısa sürede bütün binayı sardı. Yangında 79 kişi hayatını kaybetti. Ölenlerden sadece 5'nin kimlikleri tespit edilebildi.
15 Haziran
- Katar Savunma Bakanlığı, 12 milyar dolar değerinde F15 savaş uçağı alımı için ABD ile anlaşma imzaladı.
16 Haziran
- Çinli bilim adamları, kuantum teknolojisini kullanarak "hacklenemeyecek" bir küresel iletişim ağı geliştirdi.
- ABD Başkanı Donald Trump, eski Başkan Barack Obama'nın Küba’yla başlattığı normalleşme sürecini iptal etti.
17 Haziran
- Japonya'da ABD donanmasına ait USS Fitzgerald destroyeri, Yokosuka kentinin 90 kilometre açıklarında yük gemisiyle çarpıştı. Kazada destroyerin 7 mürettebatı öldü.
18 Haziran
- Fransa'da yapılan milletvekili seçiminin ikinci turundan Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Cumhuriyet Yürüyüşü Hareketi zaferle çıktı.
- Portekiz'in Pedrogao Grande kenti yakınlarındaki dağlık bölgede çıkan ve en az 3 gün süren orman yangınlarında 63 kişi öldü, 135 kişi yaralandı.
19 Haziran
- İngiltere'de 47 yaşındaki Darren Osborne, aracını Londra'nın kuzeyindeki Finsbury Park Camisi'nden çıkan cemaatin üzerine sürdü. Saldırıda 51 yaşındaki Makram Ali olay yerinde hayatını kaybetti, 10 kişi yaralandı.
20 Haziran
- NASA'nın Kepler Uzay Teleskobu, Güneş Sistemi'nin dışında yaşam ihtimali olan Dünya büyüklüğünde 10 gezegen keşfetti.
21 Haziran
- Suudi Arabistan'da veliaht prens değişti. Krallık, Veliaht Prens Muhammed bin Nayif'in yerine Kral Selman'ın oğlu Muhammed bin Selman'ın getirilmesine karar verdi.
- Romanya'da Başbakan Sorin Grindeanu hükümeti, Mecliste gensoru önergesinin kabul edilmesi sonucu düşürüldü.
23 Haziran
- Güney Kore'de eski Devlet Başkanı Park Geun-hye'nin koltuğunu kaybetmesine yol açan yolsuzluk ve siyasi nüfuz skandalının kilit ismi Choi Soon-sil, 3 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
24 Haziran
- Belçika mahkemesi, Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) 8 prensese hizmetçilerini istismar etmek ve insan kaçakçılığı yapmak suçlamasıyla 15 ay hapis ve toplam 1,3 milyon avro ceza verdi.
25 Haziran
- Pakistan'da petrol taşıyan bir tankerin devrildikten sonra alev alması sonucu 212 kişi hayatını kaybetti.
- Arnavutluk'ta genel seçim düzenlendi. Seçimin galibi, oyların yüzde 48,33'ünü alan Başbakan Edi Rama liderliğindeki Arnavutluk Sosyalist Partisi (PS) oldu.
26 Haziran
- Turkish Cargo'nun Brezilya'ya ilk tarifeli kargo seferini yapan Gediz uçağı, Sao Paulo kentindeki Uluslararası Guarulhos Havaalanı'na indi.
27 Haziran
- Kolombiya'da FARC, silahlarının tamamını teslim etti.
- Hollanda'da Yüksek Mahkeme, Srebrenitsa'da 1995 yılında yaklaşık 300 Boşnak erkeğin öldürülmesinden Hollanda'nın kısmen sorumlu olduğuna hükmetti.
28 Haziran
- Kıbrıs'ta kapsamlı çözüme ulaşılması hedefiyle Cenevre'de düzenlenen Kıbrıs Konferansı'nın yeni oturumu İsviçre'nin Crans-Montana kentinde başladı.
29 Haziran
- İngiltere’de Başbakan Theresa May’in kurduğu azınlık hükümeti parlamentodan güvenoyu aldı.
30 Haziran
- Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW), araştırma ve deneyler sonucu 4 Nisan'da Suriye'nin İdlib kentinde kimyasal silah kullanıldığını doğruladı.
