RABAT (AA) - MUHAMMED BENDERİS - Faslı uzmanlar, Batı Sahra sorunu konusunda Birleşmiş Milletler (BM) Özel Temsilcisi Horst Köhler'in çağrısıyla Cenevre'de yapılması planlanan görüşmelerden umutlu değil.

Bölgedeki gelişmeleri yakından takip eden uzmanlar, BM Genel Sekreteri'nin Batı Sahra Özel Temsilcisi Köhler'in Fas, Cezayir, Polisario Cephesi ve Moritanya'yı 4-5 Aralık tarihlerinde Cenevre'ye davet etmesini AA muhabirine değerlendirdi.

Faslı uluslararası ilişkiler uzmanı Selman Bunaman, Cenevre'deki görüşmelerin Batı Sahra sorununun çözümü konusunda bir dönüm noktası olmasının zor göründüğünü belirtti.

Bunaman, "Cenevre'de yapılması planlanan görüşmeler, Batı Sahra sorununun çözümü için bir fırsat olabilir ancak stratejik bir dönüşüm yaşanacağı gibi büyük beklentiler içine girilmemeli." dedi.

Taraflar arasında ortak ve birleştirici bir zemin eksikliğine dikkati çeken Bunaman, bazı bölgesel ve uluslararası kesimlerin de durumun bu şekilde sürmesini istediğini, köklü bir çözüm istemediğini savundu.

- "Fas-Arap-Afrika ekseninde ele alınmalı"

Bunaman, mesele Fas-Arap-Afrika ekseninde ele alınmadığı müddetçe Cenevre'deki görüşmelerin formaliteden öteye gitmeyeceği değerlendirmesinde bulundu.

Fas'taki Abdulmalik es-Saidi Üniversitesi'nden Uluslararası İlişkiler Öğretim Görevlisi Muhammed el-Umrani Buhabeze ise Cenevre'de planlanan görüşmelere ilişkin, "Aslında doğrudan müzakere daveti değil, anlaşmazlığa taraf ülkelerin tutumunu öğrenme girişimi." yorumunu yaptı.

Buhabeze, tarafların tutumu konusunda nabız yoklama fırsatı verecek görüşmelerin bir yandan da BM Özel Temsilcisi Köhler'in diplomatik çalışmalarının pazarlanması olduğunu kaydetti.

Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki El-Ayn Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Öğretim Görevlisi Said es-Sadigi de Cenevre'de bir görüşme gerçekleşmesi durumunda bunun önemli sonuçlar vermeyeceğini, başarılı olması için uygun şartların bulunmadığını ifade etti.

Sorunun çok boyutlu yapısına dikkati çeken Faslı uzman Sadigi, "Batı Sahra meselesi, bölgesel karmaşık bir sistemin parçası. Bölgedeki durumlardan ayrı olarak çözülmesi mümkün değil." dedi.

- Batı Sahra sorunu

Fas'ın, 1975 yılında eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik hâlâ devam ediyor.

Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.

Polisario Cephesi, 1991 yılında Birleşmiş Milletlerin ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.