RAMALLAH (AA) - KAYS EBU SEMRA - Filistin Fetih Hareketi Merkez Komitesi üyesi Muhammed Iştiye, Suudi Arabistan'da yapılacak 29. Arap Birliği Zirvesi'nde, Arap Barış Girişimi'ne bağlı kalınması talebinde bulunacaklarını belirtti.

Fetih Hareketi yetkililerinden Iştiye, gelecek pazar daimi üyeler ve üst düzey yetkililer düzeyinde Riyad'da düzenlenmesi beklenen 29. Arap Birliği Zirvesi öncesi AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

Iştiye, zirveden beklentilerinin yanı sıra 30 Nisan'da yapılması beklenen Filistin Ulusal Konseyi toplantısı, ABD'nin sunduğu "yüzyılın anlaşması", Gazze sınırında devam eden "Büyük Dönüş Yürüyüşü" faaliyetleri ve ulusal uzlaşı görüşmelerini genel hatlarıyla değerlendirdi.

Arap Birliğinin gerçekleştireceği üst düzey toplantının; "Kudüs Zirvesi" olarak isimlendirilmesini isteyen Iştiye, ayrıca Arap ülkelerinden Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı'na (UNRWA) yönelik sorumluluklarını yerine getirmelerini talep etti.

Iştiye, bazı Arap ülkelerinin henüz bir Filistin devleti kurulmadan İsrail'le ilişkilerini yürütme konusunda "yarış içine girmesini" eleştirerek, şu ifadeleri kullandı:

"Arapların Washington yolu ne Tel Aviv'den ne de İsrail ile ilişkileri normalleştirmeden geçiyor. Arap ülkelerinin, Filistin devleti kurulmadan İsrail ile ilişkilerini güçlendirme yarışına girmesi kabul edilemez. Arap Birliği Zirvesi'nde Arap Barış Girişimi'ne bağlı kalınmasını isteyeceğiz."

- Arap Barış Girişimi nedir?

Filistin-İsrail sorununun çözümü kapsamında Suudi Arabistan tarafından 2002 yılında sunulan "Arap Barış Girişimi"; 1967 sınırları dahilinde Filistin devletinin kurulması, Filistinli mültecilere topraklarına geri dönme hakkının verilmesi, İsrail'in Golan Tepelerinden çekilmesi karşılığında Arap ülkeleri ile İsrail arasında ilişkilerin normalleşmesini öngörüyor.

- Filistin Ulusal Konseyi

Iştiye, yurt içi ve dışındaki tüm Filistinlileri temsil eden bir "parlamento" olarak görülen Filistin Ulusal Konseyinin 30 Nisan'da yapılması öngörülen toplantısına da değinerek, "Bu toplantıyla, Filistin halkının tek resmi temsilcisi FKÖ'nün korunması, konseyin gençler, kadınlar ve liyakat sahipleriyle 'kanının tazelenmesi' hedefleniyor." diye konuştu.

Filistin yönetiminin, İsrail ve ABD kaynaklı sorunlar gölgesinde hayatta kalma kararlılığı çerçevesinde yaşadığı zorluklara işaret eden Iştiye, bu bağlamda Ulusal Konseyin; "FKÖ'nün meşruiyetini yeniden canlandırması, yeni bir yürütme komitesi seçmesi ve nerede olursa olsun Filistin halkının çatısı konumundaki Merkez Komite için yeni bir seçim düzenlenmesi" gerektiğini kaydetti.

Iştiye, Ulusal Konseyin, gelecek dönemde planlanan çalışmaları arasında; "net bir siyasi bildiri sunmak için politik ufuktaki değişimler ve ABD'nin İsrail temayülü gölgesinde kapsamlı bir yeniden okuma ile Filistin halkının barış yanlısı direnişini güçlendirecek bir strateji belirlenmesi" olduğunu söyledi.

- Konsey toplantısına "katılım gerginliği"

Söz konusu toplantıya, FKÖ'nün tüm gruplarının katılacağını aktaran Iştiye, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin (FHKC) çalışmalara katılması amacıyla yakında Kahire'de görüşmeler yapılacağını belirtti.

FHKC, konseyin toplantısına katılmayacağını duyurmuş, Hamas ve İslami Cihad hareketlerinin de yer aldığı tüm Filistinli grupları kapsayan bir konsey çağrısında bulunmuştu.

Iştiye, Ulusal Konsey için siyasi ve sayısal yeterliliğe dikkati çekerek, "Üyelerin en az üçte ikisinin katılması öngörüldüğünden sayısal yeterlilik sorun teşkil etmiyor. Siyasi yeterlilik, parlamento üyelerini kapsıyor. Mecliste 70 sandalyeye sahip Hamas da konseye katılabilir." diye konuştu.

- Hamas ve İslami Cihadın Konseydeki durumu

Hamas'ın şu ana kadar FKÖ ve kurumlarında yer almamış olmasına rağmen Ulusal Konsey yasasına göre, Filistin meclis üyeleri aynı zamanda konseyin de üyesi addediliyor.

Filistin Ulusal Konseyinin yönetim kurulu, Hamas ile İslami Cihad Hareketi dışındaki Filistinli gruplardan oluşuyor. FKÖ'nün programını, planlarını ve siyasetini belirleyen Konseyin, örgütün yıllık çalışmalarını raporlama, komitelerin önerileri ve ekonomik göstergelerini inceleme ve değerlendirme görevi bulunuyor.

Filistinli grupların, bağımsız vekillerin ve Batı Şeria ile Gazze'deki Filistin yönetimine bağlı milletvekillerinin üyesi olduğu konseyde Hamas ile İslami Cihad yer almıyor. Ulusal Konseyin son oturumu 1996'da yapılmış, 2009 yılında da acil durum toplantısı düzenlenmişti.

- "Yüzyılın Anlaşması kabul edilemez"

ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail-Filistin meselesinin çözümü konusunda öne sürdüğü "yüzyılın anlaşması" girişimi kapsamında bazı düzenlemelere gidildiğine dair haberlere işaret eden Iştiye, şunları söyledi:

"Kudüs, sınır ve Filistinli mülteciler meselelerinin müzakerelerden çıkarıldığı 'yüzyılın anlaşması' formaliteden ibaret. Bu anlaşmanın hiçbir anlamı yok, onu önemsemiyoruz ve ona karşı bir sorumluluğumuz yok."

Iştiye, Filistin'in barış süreci kapsamında; Avrupa Birliği, Çin ve Rusya'yla görüşmelerin devam ettiğini ifade ederek, ancak bazı ülkelerin, "Trump'ın girişiminin beklenmesi" yönünde düşünceleri olduğunu aktardı.

"Filistin yönetimi, barış sürecini korumak için uluslararası bir mekanizmanın oluşturulacağı uluslararası bir konferans çağrısını yineliyor" diyen Iştiye, "ABD'nin tek başına ara bulucu olmasını kabul etmeyeceğiz. Sorun sadece girişimin metninde değil, bilakis sorun; ABD'nin ara buluculuğu ve İsrail ortaklığı." ifadelerini kullandı.

- "Büyük Dönüş Yürüyüşü'nü destekliyoruz"

Iştiye, Gazze sınırında 30 Mart'tan bu yana düzenlenen Büyük Dönüş Yürüyüşü'nün Fetih'in benimsediği barış yanlısı direnişle örtüştüğünü aktararak, "Büyük Dönüş Yürüyüşü faaliyetleri ile kadrolarımızın bu faaliyetlere katılmasını destekliyoruz." dedi.

Büyük Dönüş Yürüyüşü eylemlerinin, Filistin topraklarını koruduğu, Gazze'deki ablukanın kaldırılması için çalıştığı, Kudüs'ü savunduğunu vurgulayan Iştiye, "Bu, dünyaya halkımızın boyun eğmediğinin mesajı." görüşünü dile getirdi.

- Ulusal uzlaşı diyalogları devam ediyor

Filistinli gruplar arasındaki ulusal uzlaşı görüşmelerinin devam ettiğini vurgulayan Iştiye, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Mısır ve Suudi Arabistan'a konuya ilişkin mesajlar gönderdiğini söyledi.

Iştiye, Gazze Şeridi'nin Filistin meşruluğuna dönüşü temelindeki ulusal uzlaşının gerekliliğini vurgulayarak, iki başlı yönetimin mümkün olmadığını savundu.

Hamas ve Fetih hareketleri arasında Mısır'ın başkenti Kahire'de Ekim 2017'de ulusal uzlaşı anlaşması imzalanmıştı. Ramallah hükümetinin sorumluluklarını üstlenmemesi, Hamas'ın Gazze yönetimini elinde bulundurduğu dönemde tayin ettiği memurların durumu gibi meseleler yüzünden anlaşmanın uygulama aşamasında birtakım aksaklıklar yaşanıyor.