HARTUM (AA) - NAZİK ŞEMMAM - Sudan, tarımsal kaynakların bolluğuna rağmen, ülkedeki tarım sektörünün gelişmesinin önünü kesen çeşitli tehditler ve engellerle karşılaşıyor.
Ülkede tarım sektörünün gelişmesinin önündeki en büyük engellerden biri, tarım makinelerinin çalıştırılmasında, seralarda ve tarım sanayisinde kullanılan yakıtın yetersizliği.
Verimli topraklar, su kaynakları ve iklim çeşitliliği açısından zengin Sudan'da, mali kaynakların azlığı ve altyapının zayıflığı, ülkede tarım sektöründen gerektiği gibi faydalanılamamasına neden oldu.
Yakıt krizinin şiddeti, başta yurt dışından yakıt ithal etmek için gerekli döviz yokluğu olmak üzere çeşitli nedenlerle arttı.
Sudan Tarım Bakanlığının raporlarına göre, tarım ve hayvancılık sektörünün gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYİH) katkısı yüzde 30 ile 35 arasında.
Sudan, yakıt yetersizliğinin yanı sıra ihracat ve tarımda yatırım zayıflığı sorunu yaşamakla birlikte aynı zamanda mısır, susam, Arap zamkı, bazı yağlık tohumlar ve karpuz çekirdeği üretiminde Arap ülkeleri arasında ilk sırada yer alıyor.
Resmi istatistiklere göre, Sudan yaklaşık 84 milyon hektar tarım alanına sahip ancak sürekli tarım yapılan alanın miktarı 12,6 milyon hektarı geçmiyor.
- Dikkat çekici gerileme
Sudan'daki çiftçiler bu yıl tarım işlerinde kullanılan yakıtın azlığından şikayetçi. Bu durum da zirai mahsullerin üretiminin düşmesi tehlikesini beraberinde getiriyor.
El Kadarif eyaletindeki çiftçilerden Abdulazim el-Bedevi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarımda kullanılan yakıt sıkıntısının devam etmesi ve devletin çiftçilere yakıt verememesine karşı uyarıda bulundu.
Bedevi, buna ek olarak bu yıl tarım sezonunun seyrini ciddi biçimde etkileyen likidite eksikliğinin de gıda temininde soruna neden olacağını belirtti.
Sudan ükümeti, geçen yılın sonunda vatandaşların elindeki nakit likiditesinin azaltılması da dahil olmak üzere karaborsalardaki yükselen döviz kurlarını kontrol etmek için bir dizi tedbir kararı almıştı.
- Yakıt eksikliği iddiası
Bedevi, yerel yönetimin, El Kadarif'in Sudan'daki en büyük eyaletlerden olmasına rağmen tarıma ilgi göstermediğini ve yakıt tedarikine önem vermediğini ileri sürerek yönetimi eleştirdi.
Ancak Sudan Maliye Bakanı Muhammed Osman er-Rikabi, 9 Temmuz'da yaptığı yazılı açıklamada, hükümetin yurt dışından 37 milyon dolar değerinde yakıt ithalatı yaparak tarım için gerekli miktarı sağladığını belirtmişti.
Rikabi, ülkesinin, tarım sezonunun yakıt ihtiyacının 62 bin ton olduğunu, hükümetin ise 92 bin ton yakıt ithalatı yaptığını aktarmıştı.
- Ekim yapılan araziler
Sudan meclisinde bağımsız milletvekili Mubarek en-Nur, tarım sektörünün, aralarında yakıt eksikliğinin de bulunduğu birçok sorunla karşılaştığını ifade etti.
Ülkedeki ekim yapılan arazilerin miktarının önemli ölçüde azaldığını aktaran Nur, El Kadarif'te bulunan 3,36 milyon hektar arazide yapılan ekimin 1,26 milyon hektarı geçmediğini dile getirdi.
Üretimin artırılması çağrısı yapan Sudan hükümetini bu yıl tarım sektörüne ilgi göstermemekle suçlayan Nur, hükümeti, ülkedeki çiftçilerin yüzde 75'ini oluşturan küçük çiftçilere gerekli ilgiyi göstermemekle eleştirdi.
