İSTANBUL (AA) - Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği'nin (TÜSİAD) "Türkiye'nin Sanayide Dijital Dönüşüm Yetkinliği" raporunda, "Türkiye'nin dijital dönüşüm yarışında kalıcı olması için 'yatırımları hedefe göre yönlendirmek', 'geleceği bugünden şekillendirmek' ve 'değeri Türkiye'de yaratmak' adımlarından oluşan kapsayıcı bir yol haritasına göre hareket etmesi kritik öneme sahiptir." denildi.
TÜSİAD'ın hazırladığı "Türkiye'nin Sanayide Dijital Dönüşüm Yetkinliği" raporunda, sanayide oyunun kurallarının yeniden yazıldığı bir paradigma değişiminin yaşandığı, bu değişimin ülkelerin bir dijital dönüşüm yarışına girmesine sebep olduğu ifade edildi.
Raporda, Türkiye'nin, gerek yüksek teknolojili ürün ihracatının gerekse Ar-Ge yatırımlarının GSYH'ye oranı göz önüne alındığında, sanayide dijital dönüşüm yarışında öncü olan ülkelere yetişebilmek için kat etmesi gereken uzun bir yol olduğu belirtildi.
Sanayide dijital dönüşümün gerçekleştirilebilmesi için Türkiye'de teknoloji kullanan şirketlerin dijital dönüşüm yetkinlik seviyelerinin ölçülmesi, teknoloji tedarikçisi şirketlerin yetkinlik alanlarının belirlenmesi, eksiklerinin saptanması ve odaklanılması gereken noktaların belirlenmesi gerektiğine vurgu yapılan açıklamada, bu amaca hizmet etmek üzere 108 teknoloji kullanıcısı ve 110 teknoloji tedarikçisi şirket ile kapsamlı bir araştırma gerçekleştirildiği aktarıldı.
Raporda, araştırma sonuçlarından şu temel bulguların ortaya çıktığı kaydedildi:
"Şirketlerin büyük çoğunluğu sanayide dijital dönüşüm konusunda bilgi ve ilgi seviyelerinin yüksek olduğunu belirtirken, dönüşüme hazır olduğunu düşünen şirketlerin oranı nispeten daha düşüktür. Türkiye'de sanayi şirketlerinin dijital dönüşüm uygulama alanlarında henüz pilot projeleri gerçekleştirme aşamasında olduğu görülmektedir. Şirketlerin özellikle strateji ve yol haritası ile yönetişim yetkinliklerinin düşük olduğu görülmektedir. Şirketlerin yetkinlik seviyelerinin sektörlere göre farklılaşmadığı görülmektedir. Bununla birlikte, büyük ölçekteki şirketlerin sanayide dijital dönüşüm yetkinlik seviyeleri küçük ölçekli şirketlere nazaran daha yüksektir. Şirketler, dijital dönüşümün önündeki en büyük engellerin yatırım maliyetlerinin yüksekliği ve yatırımın geri dönüş belirsizliği olduğunu belirtmektedir."
- Çözüm önerileri
TÜSİAD raporunda, sanayide dijital dönüşüm yolculuğunda karşılaşılan engeller açısından gelişmiş ülkelerden farklı olarak Türkiye'deki şirketlerin yatırım öncesi ve planlama döneminde olduğu tespiti yapıldı.
Raporda, "Teknoloji kullanıcısı şirketler yerli tedarikçilerin olmadığını/bulunamadığını belirtirken, teknoloji tedarikçisi şirketlerin talep düşüklüğünü önemli bir problem olarak göstermesi teknolojinin arz ve talebi arasında bir kopukluk olduğunu göstermektedir." görüşleri kaydedildi.
Dijital dönüşüm yarışında kalıcı olmak için "yatırımları hedefe göre yönlendirmek", "geleceği bugünden şekillendirmek" ve "değeri Türkiye'de yaratmak" adımlarından oluşan kapsayıcı bir yol haritasına göre hareket etmek gerektiği belirtilen raporda, Türkiye'deki inovasyon ekosisteminin geliştirilmesi ve sürdürülebilir kılınması için kamu, özel sektör, akademi ve tüm paydaşlar arasında etkili iş birlikleri tesis edilmesinin büyük önem taşıdığı bildirildi.
Raporda, bu kapsamda atılması gereken öncelikli adımlar şöyle sıralandı:
"Kamunun üzerine düşen görev Türkiye için odaklanılması gereken teknolojileri belirleyerek şirketleri ve yatırımları bu alanlara yönlendirmek için gerekli teşvik mekanizmalarını oluşturmaktır. Bu sayede güçlenen yerli şampiyonlar küresel rekabetçiliğini de artırarak bir marka olma potansiyellerini artıracaktır. Yerli tedarikçilerin gelirlerinin önemli kısmının yurt içi pazardan elde edildiği, buna rağmen teknoloji kullanıcısı şirketlerin yerli tedarikçiler yerine yabancı teknoloji tedarikçisi şirketleri tercih ettikleri göz önünde bulundurulduğunda, yerli teknoloji tedarikçisi şirketlerle teknoloji kullanıcısı şirketlerin bir araya geleceği bir mekanizmanın önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Teknoloji kullanıcısı şirketler ile tedarikçileri bir araya getirebilecek bir aracı portal sayesinde kopukluklar giderilerek sistem akışı hızlandırılmalıdır. Risk sermayesi sektöründe yapılacak düzenlemelerle Türkiye'de gerekli finansmana erişimin artırılması, teknoloji tedarikçilerinin gelişim hızlarını artıracaktır.
Akademi ile sanayinin arasında bir köprü görevi görebilecek, Singapur, Japonya ve Almanya gibi sanayide dijital dönüşüm konusunda yol kat etmiş ülkelerde başarılı örnekleri bulunan bir yüksek teknoloji enstitüsünün kurulması, sürdürülebilir bir inovasyon ekosistemin yaratılmasını mümkün kılacaktır. Teknoloji kullanıcısı ana sanayi şirketlerine hem tedarik sanayisi hem de teknoloji tedarikçilerini geliştirmeleri konusunda önemli görevler düşmektedir. Araştırma sonuçlarına göre büyük ölçekli şirketlerle küçük ölçekli şirketler arasında yetkinlik farklarının kayda değer olması, KOBİ’lerin dijital dönüşüm yetkinliklerinin geliştirilmesinin önemini daha da artırmaktadır. Ana sanayi şirketlerinin standartları belirleyerek tedarik sanayisini dönüşüme teşvik etmesi, tedarik sanayisinin dijital dönüşüm uygulama seviyelerinin artmasını sağlayabilir."
- "Bir ekosistem kurulmalı"
Raporda, Türkiye'de öncelikli olarak şirketlerin strateji ve yönetişim yetkinliklerinin geliştirilmesi ve yapılan yatırımların belirlenen stratejik hedeflere göre önceliklendirilmesinin gerektiği vurgulandı.
Teknoloji kullanıcısı şirketlerin stratejik yatırımlar konusunda yetkinliklerinin artırıldığı, sanayide dijital dönüşüm yolculuğunda çıkabilecek olan yeni ihtiyaçlara yönelik önlemlerin alındığı, şirketler ile yerli ve yabancı tedarikçiler arasında köprü kuran yapıların oluşturulduğu bir ekosistemin kurulmasının oldukça önemli olduğu belirtilen raporda, "Bütün bunların gerçekleşmesiyle, Türkiye'nin sanayide dijital dönüşüm yarışına öncülük eden ülkeler arasında yer alması kolaylaşacaktır. Bu doğrultuda oluşturulacak politikaların ana sanayi ve büyük şirketler ile ekonomimizde çok önemli yeri olan KOBİ'leri de bütünsel olarak kapsamasının yanında şirketlerin ihtiyaçlarına göre özelleştirilmesi kritik önem taşımaktadır." değerlendirmesinde bulunuldu.
