Soru: Anayasa değişiklik taslağını bakanlar neden ‘milletvekili’ sıfatıyla açıkladı?
Anayasa değişiklikleri TBMM’ye hükümet tasarısı olarak değil milletvekili teklifi olarak sunulabiliyor. Bu nedenle Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, bunu özellikle vurguladı.

Soru: Anayasa değişiklik teklifleri kaç imzayla veriliyor?
Anayasa değişiklik teklifleri en az 184 milletvekilinin imzası ile TBMM Başkanlığı’na sunuluyor. TBMM Başkanlığı inceledikten sonra TBMM Anayasa Komisyonu’na sevk ediyor.

Soru: Partiler Anayasa değişikliği için grup kararı alıyor mu?
Hayır. Yani her milletvekili oyuyla ilgili kararı kendisi veriyor.

Soru: Anayasa Komisyonu’nda kaç oyla kabul ediliyor?
Teklif önce Anayasa Komisyonu’nda görüşülüyor. 25 üyeli Komisyon’da toplantı yeter sayısı dokuz, karar yeter sayısı ise beş. Yani teklifin görüşülmesi için toplantıya en az dokuz üyenin katılması, teklifin kabul edilmesi için de en az beş üyenin kabul yönünde oy kullanması gerekiyor. Komisyonda ise iktidar partisinin üyeleri çoğunlukta. Bu nedenle muhalefet karşı çıksa da, iktidar üyeleri onay verirse teklif kabul edilmiş oluyor.

Soru: TBMM Genel Kurulu’nda nasıl görüşülüyor?
Anayasa değişiklik teklifleri TBMM Genel Kurulu’nda iki defa oylanıyor. Oylamalar gizli. İkinci oylama, birincisinin bitiminden 48 saat geçmeden başlayamıyor. Maddeler için değişiklik önergesi verilebiliyor.

Soru: Anayasa değişiklik tekliflerinin kabulü nasıl oluyor?
TBMM Genel Kurulu’nda yapılacak birinci oylamada tekiflin maddelerine geçilebilmesi ve maddelerinin tek tek kabul edilebilmesi için 330 oy aranmıyor. Oylamalara katılanların salt çoğunluğunun oyu yeterli. Önemli olan ikinci oylama. Bu oylamada 330 oy alamayan maddeler reddedilmiş sayılıyor ve teklif metninden çıkarılıyor.

Soru: Anayasa değişiklik teklifleri ‘Kanun’ sıfatını nasıl alıyor?
TBMM Genel Kurulu’ndaki ikinci oylamada en az 330 oy alan maddeler için son bir oylama yapılıyor. Bu oylamada teklifin kabul edilip kanun sayılabilmesi için de en az 330 gerekiyor.

Soru: Cumhurbaşkanının Meclis’e iade yetkisi var mı?
Evet. Cumhurbaşkanı Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunu, bir daha görüşülmek üzere gönderebiliyor.

Soru: Anayasa değişiklikleri referanduma nasıl sunuluyor?
Meclis’te üye tamsayısının beşte üçü (330) ile veya üçte ikisinden (367) az oyla kabul edilen Anayasa değişikliği hakkındaki kanun, Cumhurbaşkanı tarafından Meclis’e iade edilmezse zorunlu olarak referanduma sunuluyor. Doğrudan (367 ve üzerinde oyla) veya cumhurbaşkanının iadesi üzerine, Meclis üye tam sayısının üçte iki (367) çoğunluğu ile kabul edilen Anayasa değişikliğine ilişkin kanunu veya gerekli görülen maddeleri cumhurbaşkanı tarafından halkoyuna sunulabiliyor.

Soru: Cumhurbaşkanının Anayasa değişikliklerini bölerek referanduma götürme yetkisi var mı?
Cumhurbaşkanının, ancak Meclis’te 367 ve üzerinde oyla kabul edilen Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunun, bazı maddelerini onaylayıp bazı maddelerini referanduma sunma yetkisi var. Meclis’te 330 ila 367 arasında bir oyla kabul edilen Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunun bazı maddeleri Meclis’e iade edilip bazı maddeleri referanduma sunulamıyor.

Soru: Halkoylamasında değişiklikler nasıl kabul ediliyor?
Halkoyuna sunulan Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların yürürlüğe girmesi için, halkoylamasında kullanılan geçerli oyların yarısından çoğunun kabul oyu olması gerekir.

Soru: Meclis’teki görüşmeler sırasında Anayasa değişiklik teklifinin maddeleri bölünebilir mi?
Hayır. Teklif nasıl verildiyse Meclis’teki görüşmeler öyle yapılabiliyor.


Radikal


  ANAYASA ÇALIŞMALARI İLE İLGİLİ FARKLI GÖRÜŞLER İÇİN TIKLAYINIZ.