Cumhurbaşkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile AK Parti, Kamu İhale Kanunu'nun değiştirilmesine ilişkin yürüttüğü çalışmada sona yaklaştı. Yapılan çalışma sonrasında taslak bir metin ortaya çıktı. Önümüzdeki aylarda TBMM'den çıkartılması beklenen taslakta öne çıkanlar şöyle:

İSTİSNALAR AZALTILACAK:

Kurumların ihtiyaçlarını ve yaptıracaklarını Kamu İhale Kanunu'ndaki istisnalar sınırlandırılacak. Kurumların "doğrudan temin" yöntemi ile ihale yapmasına ilişkin ciddi sınırlamalar gelecek. Bu yöntem sadece "mücbir sebep ve özel üretim gerektirecek konular" için kullanılabilecek.

SERTİFİKASYON SİSTEMİ:

Kamu ihalelerine girecek firmaların sertifika alması gerekecek. Sertifika alan kurumlar sistemde yer alacak.Böylece üç gün önce kurulan, yeterliliği olmayan, ihaleyi aldıktan sonra başka birine devredebilecek nitelikteki firmalar ihalelere giremeyecek. Kamu kurumu ihaleye girecek firmalara ilişkin kriterleri kendi belirleyecek. Sertifikasyon belgesini ya her kurum kendisi verecek ya da Kamu İhale Kurumu bu işi üstlenecek.

ÖN İNCELEME SİSTEMİ:

İhale öncesi ön inceleme sistemi getirilecek. Prim ve vergi borcu olan firmaların dolaylı yollarla ihalelerine girmemesine ilişkin sistem tamamıyla oturtulacak.

SANAL İHALE:

Elektronik ihale sistemi teşvik edilecek. İhaleler elektronik ortamda yapılıp tüm teklifler aynı anda açılacağı ve çok sayıda firma katılacağı için daha önceden iki firmanın kendi arasında anlaşarak teklif vermesi ve ihaleyi alması gibi yöntemlerin önüne geçilmiş olacak. Zarfları ihaleyi yapan kurumun sorumlu kişileri bile herkes ile aynı anda sanal ihale sırasında görebilecek.

DMO İHALELERİ:

Devlet Malzeme Ofisi ihaleleri de Kamu İhale Yasası kapsamında yapılacak.

ENERJİ, SU VE ULAŞTIRMA İHALELERİ:

Enerji, su, ulaştırma ve telekomünikasyon sektörlerinde faaliyet gösteren teşebbüs, işletme ve şirketler ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal ve hizmet üretimine alımlarının bir bölümü Kamu İhale Kanunu'nun getirdiği zorunluluklardan muaftı. Yeri düzenleme ile bu şirketlerin alımlarını Sektörel Kamu Alımları Kanunu kapsamında yapmaları sağlanacak. (Zübeyde Yalçın / Sabah)

YASADA YER ALMASI BEKLENEN ANA BAŞLIKLAR

- Kamu İhale Kanunu dışına çıkartılan alım ve ihaleler daraltıldı. Olağanüstü haller, seri üretim gibi sıralanan bazı gerekçelerin dışında tüm alımlar, yasa kapsamında yapılacak. Bazı ihaleler, ‘Sektörel Kamu Alımları Kanunu’ kapsamına, bazıları ise ‘Sosyal ve Özel Nitelikli Alımlar’ kapsamına alındı. Bu ihaleler, Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenecek esaslara göre yapılacak.

- Pazarlık usulu ile yapılacak ihalelerin kapsamı yeniden düzenlenecek. Devlet Malzeme Ofisi tarafından yapılacak alımların, kanunda belirlenen ihale usullerine göre yapılması zorunluluğu getirilecek.

- İhalelere katılacakların yeterliliklerin saptanması için sertifikasyon sistemi getirilecek. İhale öncesinde kurulacak bilişim sistemi üzerinden ön inceleme yapılarak, yeterlilik belgesi yerine sertifikaların tespiti yapılacak. Bu incelemede, Vergi ve SGK borcunun olup olmadığına da bakılacak.

CEZA SÜRESİ UZATILDI

- İhalelerde teminat olarak kabul edilecek değerlerin kapsamı genişletilecek. Aşırı düşük tekliflerin açıklama istenmeksizin reddedilmesine olanak sağlanacak. Bundan sonra ihaleye yönelik itirazlar, ihalenin yapıldığı idareye değil, Kamu İhale Kurumu’na yapılacak.

- Kamu ihalelerine katılamayacaklar kapsamına, terörizmin finansmanı, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, sahtecilik, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama ve insan ticareti suçlarından hüküm giyenler de dahil edildi.

- İhalelere yasaklarının süresi uzatılacak. İhalelere katılmaktan yasaklı olma süresi 3 yıla çıkartılacak.

Bu yasakların, bunu gerektiren fiil ve davranışın meydana geldiği tarihten itibaren en geç 5 yıl içinde verilmesi zorunlu hale getirildi. Yasak ertelemesi yapılmayacak.

ÇANTACI DÖNEMİ BİTECEK

AK Parti kurmayları, yapılan düzenlemelerin, suistimalleri önleyeceğini belirterek, “Üç gün önce kurulan firmaların ihalelere girmesi önlenecek. Çantacı tabir ettiğimiz ihale komisyonculuğuyla geçinenlerin ortadan kaldırılması sağlanacak. Ayrıca, online sistem ve elektronik ihale sayesinde, ortak hareket ederek, kamuyu zarara sokmak gibi olaylar önlenecek. Örneğin 3 günlük firmaya restorasyon ihalesi verilmeyecek” değerlendirmesi yaptı. (Nuray Babacan / Hürriyet)