Dava Konusu Kural

Dava konusu kuralla, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu’na tabi devlet üniversitelerindeki öğretim üyeliği görevi ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (Banka) Meclis üyeliği görevinin birleşebileceği düzenlenmektedir.

İptal Talebinin Gerekçesi

Dava dilekçesinde özetle; Banka Meclisinde görev alacak öğretim üyelerine ilişkin düzenlemenin kanunla yapılması gerektiği, kanunla düzenlenmesi gereken bir alanda Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (CBK) çıkarılmasının yasama yetkisinin devrine neden olduğu, bu itibarla CBK’lar için öngörülen anayasal çerçevenin dışına çıkıldığı belirtilerek kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesi uyarınca CBK kuralının Anayasa’da münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken konulara ilişkin olmaması gerekir. Bununla birlikte Anayasa’da CBK’larla düzenleneceği özel olarak öngörülen konulara ilişkin Anayasa hükümlerinin açıkça izin verdiği hususlarda CBK’larla düzenleme yapılabilir.

Anayasa’nın 130. maddesinin dokuzuncu fıkrasında öğretim elemanlarının kamu kuruluşları ve diğer kurumlarla ilişkileri ile özlük haklarına ilişkin hususların kanunla düzenlenmesi öngörülmüştür.

Kuralla 2914 sayılı Kanun’a tabi devlet üniversitelerindeki öğretim üyelerinin Banka Meclis üyesi olarak seçilmeleri hâlinde her iki görevi birlikte yürütebilmelerine imkân tanınmaktadır. Böylece öğretim üyesinin bir yandan çalıştığı üniversite dışındaki bir kurumda görev üstlenmek suretiyle o kurumla ilişki kurması, diğer yandan hem bu görevi üstlenebilmesi hem de görevle ilgili tüm hak ve menfaatlerden yararlanmak suretiyle özlük haklarına sahip olması söz konusu olmaktadır. Dolayısıyla kuralla Anayasa’nın 130. maddesinin dokuzuncu fıkrası kapsamında öğretim üyelerinin diğer kurumlar ile ilişkilerine ve özlük haklarına yönelik bir düzenleme öngörülmektedir.

Anayasa’nın 130. maddesi bağlamında münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken bir konuda düzenleme yapan ve Anayasa hükümlerinin açıkça izin verdiği hususlara ilişkin olmayan kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasını ihlal etmektedir.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kuralın Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir.

>> Anayasa Mahkemesinin 18/3/2021 Tarihli ve E: 2020/58 K: 2021/19 Sayılı Kararı