T.C.
DANIŞTAY
2. DAİRE
E. 2021/5796
K. 2021/1381
T. 20.4.2021
İDARİ İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ ( Umuma Açık İşyerlerinin Açılış Kapanış Saatinin Düzenlenmesine İlişkin Belediye Encümeni Kararının İçkili Restaurant ve Canlı Müzik Olan Yerlerde Açılış ve Kapanış Saatinin Düzenlenmesine İlişkin Kısmının İptalinin İstendiği - Kamusal Amaçlarla Kamu Esenliği ve Güvenliğinin Sağlanması İçin Gerçekleştirildiği Anlaşılan Dava Konusu İşlemde Hukuka Aykırılık Bulunmadığı )
İŞ YERLERİNİN AÇILIŞ KAPANIŞ SAATLERİNİN DÜZENLENMESİNE İLİŞKİN BELEDİYE KARARI ( İdari İşlemin İptali - Emniyet Müdürlüğü Raporunda Geceleri Olay Olduğu İçin Gece Çalışma Saatlerinin Yeniden Düzenlendiği Bildirildiği Jandarma Komutanlığının Raporunda da Eğlence Yerlerinde Alkol Alımına Devam Eden Kişilerce Aşırı Alkol Etkisiyle Kavga ve Silahla Yaralama Olayları Meydana Geldiği ve 156 Hattına Yapılan İhbarlarda Artış Olduğu Belirtildiği - İşlemin Kamusal Amaçlarla Kamu Esenliği ve Güvenliğinin Sağlanması İçin Gerçekleştirildiği/Dava Konusu İşlemde Hukuka Aykırılık Bulunmadığı )
RE'SEN ARAŞTIRMA İLKESİ ( Belediye Encümeni Kararının İptali - Mahkeme Tarafından İptal Kararına Gerekçe Gösterilen Bilgi ve Belgelerin Re'sen Araştırma İlkesi Çerçevesinde İlgili Olduğu Jandarma ve Emniyet Birimlerinden Sorulup Araştırılmadığı/Mahkeme Tarafından İşbu Bilgi ve Belgelerin Re'sen Araştırma İlkesi Çerçevesinde İlgili Olduğu Jandarma ve Emniyet Birimlerinden Ara Kararıyla Sorulup Araştırılması Gerektiği )
5393/m.34
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik/m.33
ÖZET : Dava, umuma açık işyerlerinin açılış- kapanış saatinin düzenlenmesine ilişkin Belediye Encümeni kararının iptali istemine ilişkindir.
Mahkemenin iptal kararına esas olmak üzere "çevre sakinlerinin huzur ve sükununun bozulduğuna dair herhangi bir tespit yapılmadan, objektif ve somut kriterler yerine, her zaman olabilecek nitelikte olan olaylar için tutulan tutanaklar ve idari yaptırım kararları gerekçe gösterilerek" gerekçesine yer verilmiş ise de, mahkeme tarafından söz konusu bilgi ve belgelerin re'sen araştırma ilkesi çerçevesinde ilgili olduğu jandarma ve emniyet birimlerinden ara kararıyla sorulup araştırılmadığı görülmektedir. Nitekim, temyiz dilekçesinde davalı idarece "İlçe Emniyet Müdürlüğünden istenen rapor doğrultusunda geceleri olay olduğu için gece çalışma saatlerinin yeniden düzenlendiği", İlçe Jandarma Komutanlığının asayiş raporunda da, "Evrensekiz ve Büyükkarıştıran beldelerindeki eğlence yerlerinde alkol alımına devam eden şahıslarca aşırı alkolün etkisiyle kavga ve silahla yaralama olayları meydana geldiği ve son dönemlerde 156 Jandarma imdat hattına yapılan ihbarlarda artış olduğu belirtildiğinden, kamusal amaçlarla, kamu esenliği ve güvenliğinin sağlanması için gerçekleştirildiği anlaşılan dava konusu işlemde, hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
İSTEMİN KONUSU : Edirne İdare Mahkemesi'nin 03/10/2013 günlü, E:2013/266, K:2013/990 Sayılı kararının bozulmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 22/10/2019 günlü, E:2016/9432, K:2019/6982 Sayılı kararının; 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 Sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Kırklareli İli, Lüleburgaz İlçesi, Büyükkarıştıran Beldesinde faaliyet gösteren Ç... Otel ve Restaurant'ın işletmecisi olan davacı tarafından, umuma açık işyerlerinin açılış- kapanış saatinin düzenlenmesine ilişkin Büyükkarıştıran Belediye Encümeni'nin 15/01/2013 tarih ve 2013/16 Sayılı kararının, içkili restaurant ve canlı müzik olan yerlerde açılış ve kapanış saatinin 08:00-01:30 olarak belirlenmesine ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : Edirne İdare Mahkemesince; yaptıkları işin mahiyeti gereği gece geç saatlerde faaliyet gösteren bu iş için ruhsat alan işyerlerinin çalışma saatlerinin kısıtlanması için belirlenecek saatten (01.00, 02.00 gibi) sonra açık kalmaları halinde ciddi olumsuzluklara sebebiyet verdiklerinin ortaya konulması gerektiği, dava konusu işlemin tesisinden önce işletmelerin gece saat 01.30'dan sonra mevzuata aykırı şekilde işletildiği, çevre sakinlerinin huzur ve sükununu bozduğu veya rahatsız ettiği hususunda herhangi bir tespit yapılmadan, belediye sınırları içerisindeki konum ve yerlerine bakılmaksızın, objektif ve somut kriterler yerine yıl içerisinde olan ve her zaman olması muhtemel olaylarla ilgili polis tarafından yapılan işlemler ile zabıta ekiplerince çevrede yaşayan insanlara zarar veren veya rahatsız edici nitelikte olan bir şikayet sonucu tutulmuş tutanak veya bu tutanaklar sonucu tesis edilen idari yaptırım kararları mahiyetinde olmayan her zaman olabilecek nitelikte olan olaylar için tutulan tutanaklar ve idari yaptırım kararları gerekçe gösterilerek, dava konusu 15/01/2013 gün ve 2013/16 Sayılı Büyükkarıştıran Belediye Encümeni kararı ile restaurant gibi eğlence yerlerinin açılış-kapanış saatinin 08.00-01.30 olarak düzenlenmesi yolunda işlem tesis edilmesinde hukuka uyarlık görülmediği, ayrıca Belediye encümenince umuma açık yerlerin açılış ve kapanış saatlerinin, iş yerlerinin şehir içinde olup olmaması, turizm alanına yakın olup olmaması, turizm işletme belgesi olup olmaması gibi hususlarının da değerlendirmeye alınarak belirlenmesi gerekirken bu hususlara da uyulmadan dava konusu işlem tesis edildiğinden, işlemde bu yönüyle de hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti : Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Dairesince, uyuşmazlık konusu olayda dava konusu işlem tesis edilmeden önce 10/01/2013 tarihli Lüleburgaz İlçe Jandarma Komutanlığı ve Kaymakamlık yazısı ile dosyadaki bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde davacının işyerinin bulunduğu beldenin nüfusu, asayiş durumu ve sosyo-ekonomik durumu dikkate alındığında davalı idarece takdir yetkisinin hukuka uygun olarak kullanılmak suretiyle çalışma saatlerinin belirlenmesinde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Trakya'da gece hayatının canlı olduğu, asayiş sorunu olmadığı, normal hayatın akışını değiştirecek nüfus ve sosyo ekonomik zorunluluğun bulunmadığı, istikrar kazanan bir uygulamayı sonlandırmanın belde halkının hayatına müdahale anlamı taşıdığı, çevrede bu şekilde alınmış emsal karar olmadığı, canlı müzik olan yerlerde açılış kapanış saatinin 08.00 - 04.00 olduğu, bu genel uygulama varken somut bir gerekçeye dayanmadan uygulamanın değiştirilmesinin kimsenin yararına olmadığı, huzur ve sükunun hakim olduğu beldede değişikliğin genel bir hoşnutsuzluk yaratacağı ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme istemin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 Sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 Sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 Sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulüyle Danıştay Onuncu Dairesinin 22/10/2019 günlü, E:2016/9432, K:2019/6982 Sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Kırklareli İli, Lüleburgaz İlçesi, Büyükkarıştıran Beldesi girişinde bulunan "Ç... Otel ve Restaurant" adlı işyerinin işletmecisi olan davacının, Belediye Encümeni kararıyla daha önce işletmenin 04:00'a kadar açık kalması hususu öngörülmesine rağmen, 15/01/2013 gün ve 2013/16 Sayılı Büyükkarıştıran Belediye Encümeni kararı ile açılış-kapanış saatinin 08.00-01.30 olarak belirlenmesi üzerine temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
5393 Sayılı Belediye Kanunu'nun "Encümenin görev ve yetkileri" başlıklı 34. maddesinde, "Belediye encümeninin görev ve yetkileri şunlardır: ... h) Umuma açık yerlerin açılış ve kapanış saatlerini belirlemek..." hükmü yer almaktadır.
10/08/2005 tarih ve 25902 Sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'in "Açılış ve kapanış saatleri" başlıklı 33. maddesinde, "Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin açılış ve kapanış saatleri belediye sınırları içinde belediye encümeni, bu yerler dışında il encümeni tarafından tespit edilir." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Mahkemenin iptal kararına esas olmak üzere "çevre sakinlerinin huzur ve sükununun bozulduğuna dair herhangi bir tespit yapılmadan, objektif ve somut kriterler yerine, her zaman olabilecek nitelikte olan olaylar için tutulan tutanaklar ve idari yaptırım kararları gerekçe gösterilerek" gerekçesine yer verilmiş ise de, mahkeme tarafından söz konusu bilgi ve belgelerin re'sen araştırma ilkesi çerçevesinde ilgili olduğu jandarma ve emniyet birimlerinden ara kararıyla sorulup araştırılmadığı görülmektedir. Nitekim, temyiz dilekçesinde davalı idarenin "İlçe Emniyet Müdürlüğünden istenen rapor doğrultusunda geceleri olay olduğu için gece çalışma saatlerinin yeniden düzenlendiği", İlçe Jandarma Komutanlığının asayiş raporunda da, "Evrensekiz ve Büyükkarıştıran beldelerindeki eğlence yerlerinde alkol alımına devam eden şahıslarca aşırı alkolun etkisiyle kavga ve silahla yaralama olayları meydana geldiği ve son dönemlerde 156 Jandarma imdat hattına yapılan ihbarlarda artış olduğu belirtildiğinden, kamusal amaçlarla, kamu esenliği ve güvenliğinin sağlanması için gerçekleştirildiği anlaşılan dava konusu işlemde, hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin, Edirne İdare Mahkemesi'nin 03/10/2013 günlü, E:2013/266, K:2013/990 Sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 20.04.2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.
kazanci.com.tr
