T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2016/32488
K. 2017/58
T. 16.1.2017

• İŞÇİLİK ALACAKLARININ TAHSİLİ İSTEMİ ( Hâkimin İki Taraftan Birinin Söylemediği Şeyi veya Vakıaları Kendiliğinden Dikkate Alamayacağı/Kanunun Talep Aşımını Yasakladığı - Davacının Bu Beyanları Karşısında Bahşiş Alacağının Farklı Hesaplanarak Hüküm Altına Alınmasının Talep Aşımı Olup Hatalı Olduğu/Hüküm Şüphe ve Tereddüde Yol Açmayacak Şekilde Oluşturularak Kabul Edilen ve Reddedilen Alacak Kalemlerinin Tek Tek Açık Açık Yazılacağı/Hükmün Bu Şekilde Oluşturulmasının Kanuna Aykırı Olduğu )

• HAKİMİN TALEPLE BAĞLI OLDUĞU ( İşçilik Alacakları İstemi/Hâkimin İki Taraftan Birinin Söylemediği Şeyi veya Vakıaları Kendiliğinden Dikkate Alamayacağı - Kanunun Talep Aşımını Yasakladığı/Davacının Bu Beyanları Karşısında Bahşiş Alacağının Farklı Hesaplanarak Hüküm Altına Alınmasının Talep Aşımı Olup Hatalı Olduğu )

• HÜKMÜN KURULMASI ( Hüküm Şüphe ve Tereddüde Yol Açmayacak Şekilde Oluşturularak Kabul Edilen ve Reddedilen Alacak Kalemlerinin Tek Tek Açık Açık Yazılacağı - Hükmün Bu Şekilde Oluşturulmasının Kanuna Aykırı Olduğu/İşçilik Alacakları İstemi )
6100/m.25, 26, 297

ÖZET : Kanunda öngörülen istisnalar dışında, hâkim, iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya vakıaları kendiliğinden dikkate alamaz ve kanun talep aşımını yasaklamıştır. Davacı dava dilekçesinin açıklama kısmında son 8 aydır bahşişlerin ödenmediğini iddia etmiş, Bölge Çalışma Müdürlüğüne işvereni şikayet ederken de yine bahşişin 8 aydır ödenmediğinden söz etmiştir. Davacının bu beyanları karşısında bahşiş alacağının farklı hesaplanıp, hüküm altına alınması talep aşımı olup, hatalıdır.

Hüküm şüphe ve tereddüde yol açmayacak şekilde oluşturulmalı kabul edilen ve reddedilen alacak kalemleri tek tek, açık açık yazılmalıdır. Hüküm fıkrasında " Fazlaya yönelik istem ve davanın reddine " şeklinde karar verilmiş, hangi alacak kaleminde fazla taleplerin reddedildiği, hangi alacak kalemlerinin tam olarak reddedildiği açıkça belirtilmemiştir. Hükmün bu şekilde oluşturulması kanuna aykırıdır.

DAVA : Davacı-karşı davalı asıl davada kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötüniyet tazminatı ile fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, asgari geçim indirimi, genel tatil ücreti, ücret, izin ücreti, yol ve yemek ücreti, son bir yıllık tip bahşiş alacağının ödetilmesine karşı davada ise ihbar tazminatının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkemece, asıl davanın kısmen kabulüne karşı davanın ise reddine karar verilmiştir.

Hüküm süresi içinde davalılar-karşı davacılar avukatınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı-karşı davalı, davalılara ait, düğün ve davet organizasyonu yapılan işyerinde garson olarak çalışırken iş sözleşmesinin işverence haksız şekilde fesh edildiğini ileri sürerek kıdem, ihbar ve kötüniyet tazminatı ile fazla çalışma, bir kısım aylık ücret ve bahşiş alacağı, asgari geçim indirimi, yemek ve yol ücreti, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini, istemiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar-karşı davalılar vekili, davacının önce Gençler Turizm Ltd. Şirketinde işe başladığını, burdan kendi isteği ile ayrılıp EG Turizm Şirketinde çalışmaya devam ettiğini, mazeretsiz işe gelmemesi nedeni ile iş sözleşmesinin sona erdiğini, taleplerinin haksız olduğunu savunarak davanın reddini isterken, karşı dava olarak ihbar tazminatının tahsilini istemiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının akdin fesih tarihi itibari ile kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, AGİ alacağı, ücret alacağı, hafta tatili ve genel tatili ücreti alacağı, 1 yıllık tip ücreti alacağı olduğu, karşı davanın ise yerinde olmadığı gerekçesi ile asıl dava kısmen kabul edilip karşı dava ise red edilmiştir.

D) Temyiz:
Kararı davalılar-karşı davacılar vekili temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalılar-karşı davacılar vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- 6100 sayılı HMK. nun 25. maddesine göre Kanunda öngörülen istisnalar dışında, hâkim, iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya vakıaları kendiliğinden dikkate alamaz. Yine HMK. nun 26. maddesi talep aşımını yasaklamıştır.

Davacı dava dilekçesinin açıklama kısmında son 8 aydır bahşişlerin ödenmediğini iddia etmiş, Bölge Çalışma Müdürlüğüne işvereni şikayet ederken de yine bahşişin 8 aydır ödenmediğinden söz etmiştir.

Davacının bu beyanları karşısında bahşiş alacağının 8 aylık yerine 1 yıllık hesaplanıp, hüküm altına alınması talep aşımı olup, hatalıdır.

3- Davada 2 davalı olup hükmedilen alacakların hangi davalıdan ne oranda tahsil edileceği noktasında hükümde tereddüt oluşturulması da hatalıdır.

4-HMK. nun 297/2. maddesine göre hüküm şüphe ve tereddüde yol açmayacak şekilde oluşturulmalı kabul edilen ve reddedilen alacak kalemleri tek tek, açık açık yazılmalıdır.

Hüküm fıkrasında " Fazlaya yönelik istem ve davanın reddine " şeklinde karar verilmiş, hangi alacak kaleminde fazla taleplerin reddedildiği, hangi alacak kalemlerinin tam olarak reddedildiği açıkça belirtilmemiştir. Hükmün bu şekilde oluşturulması HMK. nun 297/2. maddesine aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.


kazancı.com.tr