T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2019/7200
K. 2020/2434
T. 18.2.2020

İŞÇİLİK ALACAKLARININ TAHSİLİ İSTEMİ ( Yerel Mahkemece Davalının Sorumluluğuna İlişkin Gerekçeye Yer Verilmemişken Bamnce Dava Dışı Şirket ile Davalı Arasında Organik Bağ Olduğunun Kabul Edildiği - Tüm Dosya Kapsamından Davacının Davalıya Ait İnşaat İşinde Dava Dışı Şirket Nezdinde Çalıştığı Anlaşılmakta Olup Buna Göre Davalı ile Dava Dışı Firma Arasındaki Hukuki İlişkinin Organik Bağ Olmayıp Asıl-Alt İşveren İlişkisi Olduğu/Davalının Bu Kapsamda Davacı Alacaklarından Sorumlu Tutulacağı )

ŞİRKETLER ARASINDA ORGANİK BAĞ BULUNDUĞU İDDİASI ( Davalı ile Dava Dışı Firma Arasında Organik Bağ Olduğuna Yönelik Dosyada Delil Olmayıp Davacıya Banka Kanalı ile Davalı Tarafça Bir Kısım Ödemeler Yapılmasının da Organik Bağ Sonucunu Doğurmadığı - Yerel Mahkemece Davalının Sorumluluğuna Yönelik Gerekçe Yazılmamasının ve Bölge Adliye Mahkemesince Hatalı Değerlendirme ile Davalı ve Dava Dışı Şirket Arasında Organik Bağ Olduğunun Kabulünün Hatalı Olduğu )

İSTİFA KAYDI ( Yerel Mahkemece Tanık Beyanlarına Dayanarak İş Sözleşmesinin Davalı Tarafça Haklı Neden Olmadan Feshedildiğinin Kabul Edildiği Ancak Davalı Tarafça Sunulan İşyeri Belgeleri Arasında Davacıya Ait İstifa Dilekçesi Olduğu ve İşyeri Evraklarında da İstifa Kaydının Bulunduğunun Görülmüş Olduğu - Mahkemece Bu Dilekçe Davacıya Gösterilip Beyanı Tespit Edildikten Sonra Bir Değerlendirme Yapılması Gerektiği )

ŞANTİYE ŞEFİNİN FAZLA MESAİ ALACAĞI ( Davacının Şantiye Saha Müdürü Olarak Çalışmış Olup Kural Olarak Şantiye Şefleri Mesailerini Kendilerinin Belirlediği - Fazla Çalışma Alacağının Söz Konusu Olmadığı - Ancak Mesai Saatlerini Belirleyip Emir Talimat Veren Kişilere Bağlı Olarak Çalışmaları Halinde Alacaklarının Olabileceği/Mahkemece Bu Doğrultuda Tarafların Beyanları ve Delilleri Sorulup Gerekirse Tanıklar Yeniden Dinlenerek Hüküm Kurulması Gerektiği )

YANILGILI DEĞERLENDİRME İLE HÜKÜM KURULMASI ( Fazla Çalışma Hafta Tatili ile Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti Hesaplarında Davacının Yurt İçinde Bulunduğu Sürelerin Tespit Edilerek Dışlanması Gerektiği - Açıklanan Nedenlerle Eksik İnceleme ve Araştırma ile Karar Verilmesi Hatalı Olup Kararın Bozulması Gerektiği )

4857/m. 2, 41, 63

ÖZET : Dava, işçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkindir. Yerel Mahkemece, davalının sorumluluğuna ilişkin gerekçeye yer verilmemişken Bölge Adliye Mahkemesince dava dışı şirket ile davalı arasında organik bağ olduğu kabul edilmiştir.Tüm dosya kapsamından davacının davalıya ait inşaat işinde dava dışı şirket nezdinde çalıştığı anlaşılmakta olup buna göre davalı ile dava dışı firma arasındaki hukuki ilişki organik bağ olmayıp, asıl-alt işveren ilişkisidir. Davalı bu kapsamda davacı alacaklarından sorumludur.

Davalı ile dava dışı firma arasında organik bağ olduğuna yönelik dosyada delil olmayıp davacıya banka kanalı ile davalı tarafça bir kısım ödemeler yapılması da organik bağ sonucunu doğurmaz. Yerel Mahkemece davalının sorumluluğuna yönelik gerekçe yazılmaması ve Bölge Adliye Mahkemesince hatalı değerlendirme ile davalı ile dava dışı şirket arasında organik bağ olduğunun kabulü hatalıdır.

Yerel Mahkemece tanık beyanlarına da dayanarak iş sözleşmesinin davalı tarafça haklı neden olmadan feshedildiği kabul edilmiş ise de, davalı tarafça sunulan işyeri belgeleri arasında davacıya ait istifa dilekçesi olduğu ve işyeri evraklarında da istifa kaydının bulunduğu görülmüş olduğundan Mahkemece bu dilekçe davacıya gösterilip beyanı tespit edildikten sonra bir değerlendirme yapılması gerekir.

Davacının şantiye saha müdürü olarak çalışmış olup Kural olarak şantiye şefleri mesailerini kendileri belirlediğinden fazla çalışma alacağı söz konusu değildir. Ancak mesai saatlerini belirleyip emir talimat veren kişilere bağlı olarak çalışmaları halinde alacakları olabileceğinden Mahkemece bu doğrultuda tarafların beyanları ve delilleri sorulup gerekirse tanıklar yeniden dinlenerek hüküm kurulması gerekir.

Fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti hesaplarında davacının yurt içinde bulunduğu süreler tespit edilerek dışlanmalıdır. Açıklanan nedenlerle, eksik inceleme ve araştırma ile karar verilmesi hatalı olup kararın bozulması gerekir.

DAVA : Davacı, işçilik alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi'nin kısmen kabul kararına karşı davalı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.

... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi avukatının istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.

Taraflar arasındaki, alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 18/02/2020 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına Avukat ... ile karşı taraf adına Avukat ... geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : A-) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı, davalıya ait ...'daki işyerinde şantiye saha müdürü olarak çalışırken iş sözleşmesinin işverence haksız şekilde fesh edildiğini ileri sürerek ihbar tazminatı ile asgari geçim indirimi, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini, istemiştir.

B-) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili, davacının çalıştığı projenin... Yatırım İnş ve İşletme AŞ ile ... Company CSCJ Şirketi'nin oluşturduğu ... Adi Ortaklığı tarafından üstlenildiğini, davacının dava dışı ... Müh ve Taah Hiz AŞ unvanlı işverenin işçisi olduğunu, iş sözleşmesinin feshi ile birlikte tüm hak ve alacaklarının ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

C-) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Yerel Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının davalıya ait işyerinde çalıştığı, iş sözleşmesinin davalı tarafça haklı neden olmadan feshedildiği buna göre davacının ihbar tazminatına hak kazandığı ayrıca fazla çalışma, hafta tatili, asgari geçim indirimi ve genel tatil ücreti alacakları da olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.

D-) İstinaf:

Karara karşı davalı tarafça istinaf yoluna başvurulmuştur.

E-) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:

Bölge Adliye Mahkemesince, özetle, davalı ile davacının kayden işvereni olarak görünen dava dışı şirket arasında organik bağ bulunduğu ve bu nedenle davalının davacı alacaklarından sorumlu olduğu, İlk derece mahkemesi kararının dayandığı deliller, delillerin takdiri, karar gerekçesine göre istinaf başvuru nedenleriyle sınırlı olmak ve kamu düzeni kapsamında yapılan inceleme sonucunda davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddi gerektiği, gerekçesi ile davalı başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

F-) Temyiz:

Bölge Adliye Mahkemesi kararını davalı vekili temyiz etmiştir.

G-) Gerekçe:

1-) Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2-) Taraflar arasında, davalının davacı alacaklarından sorumlu olup olmadığı, hususunda uyuşmazlık vardır.

Davacı davalıya ait işyerinde çalıştığını iddia ederken davalı davacının dava dışı şirket işçisi olarak ... Yatırım İnş ve İşletme AŞ ile ... ...Şirketi'nin oluşturduğu ... Adi Ortaklığı tarafından üstlenilen işyerinde çalıştığını ve kendilerinin işveren olmadıklarını savunmuştur.

Yerel Mahkemece, davalının sorumluluğuna ilişkin gerekçeye yer verilmemişken Bölge Adliye Mahkemesince dava dışı şirket ile davalı arasında organik bağ olduğu kabul edilmiştir.

Dosyadaki bilgi ve belgeler ile özellikle davalının anlatımlarından, davacının davalıya ait ...'daki inşaat işinde dava dışı şirket nezdinde çalıştığı anlaşılmakta olup buna göre davalı ile dava dışı firma arasındaki hukuki ilişki organik bağ olmayıp, 4857 Sayılı Kanun'un 2/6 madde hükmü gereği asıl-alt işveren ilişkisidir. Davalı anılan hüküm kapsamında davacı alacaklarından sorumludur. Davalı ile dava dışı firma arasında organik bağ olduğuna yönelik dosyada delil olmayıp davacıya banka kanalı ile davalı tarafça bir kısım ödemeler yapılması da organik bağ sonucunu doğurmaz.

Yerel Mahkemece davalının sorumluluğuna yönelik gerekçe yazılmaması ve Bölge Adliye Mahkemesince hatalı değerlendirme ile davalı ile dava dışı şirket arasında organik bağ olduğunun kabulü hatalıdır.

3-) Taraflar arasındaki diğer uyuşmazlık iş sözleşmesinin fesih şekline yöneliktir.

Yerel Mahkemece tanık beyanlarına da dayanarak iş sözleşmesinin davalı tarafça haklı neden olmadan feshedildiği kabul edilmiş ise de, davalı tarafça sunulan işyeri belgeleri arasında davacıya ait istifa dilekçesi olduğu ve işyeri evraklarında da istifa kaydının bulunduğu görülmüş olup Mahkemece bu dilekçe davacıya gösterilip beyanı tespit edildikten sonra bir değerlendirmeye tabi tutulmalıdır.

4-) Davacının fazla çalışma alacağına hak kazanıp kazanmadığı hususunda da uyuşmazlık vardır.

Dosya kapsamından davacının şantiye saha müdürü olarak çalıştığı anlaşılmaktadır. Kural olarak şantiye şefleri mesailerini kendileri belirlediğinden fazla çalışma alacağı söz konusu değildir. Ancak mesai saatlerini belirleyip emir talimat veren kişilere bağlı olarak çalışmaları halinde alacakları olabilecektir. Mahkemece bu doğrultuda tarafların beyanları ve delilleri sorulup gerekirse tanıklar yeniden dinlenerek sonuca gidilmelidir.

5-) Fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti hesaplarında davacının yurt içinde bulunduğu süreler tespit edilerek dışlanmalıdır.

Eksik inceleme ve araştırma ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyize konu Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, 6100 Sayılı HMK'nın 373/1 hükmü uyarınca dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin ise Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, davalı yararına takdir edilen 2.540,00 TL. duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 18.02.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

kazanci.com.tr