T.C.
YARGITAY
5. HUKUK DAİRESİ
E. 2021/8603
K. 2021/12349
T. 1.11.2021

KAT İRTİFAKININ KALDIRILARAK MÜŞTEREK MÜLKİYETE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ İSTEMİ ( Kat İrtifakına Konu Olan Arsanın Maliki veya Ortak Maliklerinin Tapu Memuruna Verecekleri Yazılı Bir Beyanla Kat İrtifakına Ait Sicil Kaydını Sildirerek Bu İrtifaka Her Zaman Son Verebileceği - Kat İrtifakının Buna Konu Olan Arsanın Tamamen Yok Olması veya Üzerinde Yapı Yapılamayacak Hale Gelmesi veya Kamulaştırılması ile Kendiliğinden Sona Ereceği )

KAT İRTİFAKI PLANINA UYULMAMASI ( Kat İrtifakına Konu Olan Arsa Üzerinde Bu İrtifakın Kurulması Sırasında Verilen Plana Göre Beş Yıl İçinde Yapı Yapılmazsa Maliklerden Birinin İstemi Üzerine Sulh Hakiminin Gerektiğinde İlgilileri de Dinleyerek Duruma Göre Kat İrtifakının Sona Ermesine veya Belli Bir Süre İçin Uzatılmasına Karar Vereceği - Sürenin İstem Üzerine Yeniden Uzatılabileceği )

PROJEYE VE İSKANA UYGUNLUK ( Mahkemece İlgili Parsel Üzerinde Bulunan Yapıların Projesine Uygun Olup Olmadığı ve Uygun ise Yapılan İmalatların İnşaat Seviyesinin Belirlenmediği ve Mevcut Kat İrtifakı Projesine Göre Yapı Yapılması İmkanının Bulunup Bulunmadığının Araştırılacağı – Yapı Yapılması Durumunda İlgili Belediyesinden Sorularak İlgili Yapıya İskan Alınıp Alınmayacağı Araştırılmaksızın Eksik İnceleme ve Araştırma ile Davanın Kabulüne Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu )

İRTİFAKIN TERKİN EDİLMESİ ( Bu Durumda Tarafların Tapuya Tescil Edilecek Paylarının Belirlenerek Tesciline Karar Verilmeksizin Sadece Müşterek Mülkiyete Dönüştürülmesine Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu - İlk Derece Mahkemesi Kararına Karşı Yapılan İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Hatalı Olduğundan Kararın Bozulması Gerektiği )

634/m. 49

6100/m. 297

ÖZET : Dava, taşınmaz üzerindeki kat irtifakının kaldırılarak müşterek mülkiyete dönüştürülmesi istemine ilişkindir. Kat irtifakına konu olan arsanın maliki veya ortak malikleri, tapu memuruna verecekleri yazılı bir beyanla kat irtifakına ait sicil kaydını sildirerek bu irtifaka her zaman son verebilirler. Kat irtifakı, buna konu olan arsanın tamamiyle yok olması veya üzerinde yapı yapılamayacak hale gelmesi veya kamulaştırılması ile kendiliğinden sona erer.

Kat irtifakına konu olan arsa üzerinde, bu irtifakın kurulması sırasında verilen plana göre beş yıl içinde yapı yapılmazsa maliklerden birinin istemi üzerine, sulh hakimi, gerektiğinde ilgilileri de dinleyerek, duruma göre kat irtifakının sona ermesine veya belli bir süre için uzatılmasına karar verir. Süre istem üzerine yeniden uzatılabilir.

Olayda, mahkemece ilgili parsel üzerinde bulunan yapıların projesine uygun olup olmadığı, uygun ise yapılan imalatların inşaat seviyesinin belirlenmediği ve mevcut kat irtifakı projesine göre yapı yapılması imkanının bulunup bulunmadığı, yapılması durumunda ilgili belediyesinden sorularak ilgili yapıya iskan alınıp alınmayacağı araştırılmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile davanın kabulüne karar verilmesi hatalıdır.

Kat irtifakının terkin edilmesi durumunda tarafların tapuya tescil edilecek paylarının belirlenerek tesciline karar verilmeksizin sadece müşterek mülkiyete dönüştürülmesine karar verilmesi hatalı olup ilk derece mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddi kararı hatalıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalılardan ... vekili tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Dava dilekçesinde, uyuşmazlık konusu anataşınmazın ticari arsa olduğu dönemde ticari doğrultuda kat irtifakının kurulduğu, ancak daha sonra belediye tarafından yapılan imar değişikliği ile nedeniyle ticari arsanın konut arsası olarak düzenlenmesi ve belediye tarafından yapılan bu düzenlemeye askı süresi içinde itiraz edilmemesi nedeniyle imar planı kesinleştiğinden taşınmazın malikler tarafından artık ticari arsa olarak kullanabilmesinin mümkün olmadığı, hak sahipleri arasında düzenlenen kat irtifakının henüz kat mülkiyetine dönüşmediği, mevcut kat irtifakının yapısı ile her bir hak sahibine arsa paylarıyla orantılı ve özdeş olacak şekilde bağımsız bölüm yapılabilmesinin fiziken olanak kalmaması nedeniyle, dava konusu taşınmaz üzerindeki kat irtifakının kaldırılarak müşterek mülkiyete dönüştürülmesi istenilmiştir.

Mahkemece davanın kabulüyle davaya konu ... İli, ... Mahallesi, 49 ada 237 parsel sayılı taşımaz üzerindeki kat irtifakının iptaline, müşterek mülkiyete dönüştürülmesine karar verilmiş, hükmün bir kısım davalı tarafça istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2020/855 Esas, 2021/220 Karar sayılı ilamı ile davalıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir. Hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.

634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun “kat irtifakının sona ermesi” başlıklı 49. maddesinde kat irtifakına konu olan arsanın maliki veya ortak malikleri, tapu memuruna verecekleri yazılı bir beyanla kat irtifakına ait sicil kaydını sildirerek bu irtifaka her zaman son verebilirler.

Kat irtifakı, buna konu olan arsanın tamamiyle yok olması veya üzerinde yapı yapılamayacak hale gelmesi veya kamulaştırılması ile kendiliğinden sona erer. Kat irtifakına konu olan arsa üzerinde, bu irtifakın kurulması sırasında verilen plana göre beş yıl içinde yapı yapılmazsa maliklerden birinin istemi üzerine, sulh hakimi, gerektiğinde ilgilileri de dinleyerek, duruma göre kat irtifakının sona ermesine veya belli bir süre için uzatılmasına karar verir. Süre istem üzerine yeniden uzatılabilir.

Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde ise; ... İli, ... Mahallesi 49 ada 237 parsel sayılı taşınmaz üzerine toplam 6 blok 79 adet bağımsız bölüm yapılmak üzere kat irtifakı tesis edildiği anlaşılmakla, mahkemece yerinde yapılan keşif neticesinde alınan uzman bilirkişi raporuna göre parsel üzerinde fiiliyatta 3 adet 2 katlı işyerinin bulunduğunun bildirildiği ancak bu yapıların kat irtifakı projesine göre yapılıp yapılmadığı hususunda bir ibare olmadığı görülmüştür. Mahkemece parsel üzerinde bulunan yapıların projesine uygun olup olmadığı, uygun ise yapılan imalatların inşaat seviyesinin belirlenmediği ve mevcut kat irtifakı projesine göre yapı yapılması imkanının bulunup bulunmadığı, yapılması durumunda ilgili belediyesinden sorularak ilgili yapıya iskan alınıp alınmayacağı araştırılmaksızın eksik inceleme ve araştırma neticesinde yazılı olduğu şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.

HMK'nın 297. maddesine göre mahkemece verilen kararın hüküm sonucu kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, istek sonuçlarından herbiri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların mümkünse sıra numarası altında birer birer, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi ve verilen karar ile iki tarafın leh ve aleyhine hükmedilen görev ve hakların gayet açık ve anlaşılır biçimde yazılması gerekmektedir. Kabule göre de kat irtifakının terkin edilmesi durumunda tarafların tapuya tescil edilecek paylarının belirlenerek tesciline karar verilmeksizin sadece müşterek mülkiyete dönüştürülmesine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

Anılan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme sonucunda ilk derece mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi ve bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddi kararı hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 01.11.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.

kazanci.com.tr