Olaylar 

Bir meslek örgütüne üye olan başvurucular, 1 Mayıs kutlamalarına katılmak isterken kolluk kuvvetlerince şiddet kullanılarak engellenmeleri nedeniyle Cumhuriyet Başsavcılığına (Savcılık) suç ihbarında bulunmuştur. Soruşturma sonucu Savcılık kovuşturmaya yer olmadığına karar vermiştir. Karara yapılan itiraz Sulh Ceza Hakimliği tarafından reddedilmiştir. 

İddialar

Başvurucular, 1 Mayıs gösterilerine yapılan polis müdahalesine ilişkin soruşturmanın kovuşturmaya yer olmadığı kararıyla neticelenmesi nedeniyle toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Anayasa Mahkemesi başvuruculara kolluk güçleri tarafından yapılan müdahalenin demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olup olmadığını incelemiştir.

 Somut olayda yetmişe yakın sivil toplum kuruluşu tarafından 1 Mayıs İşçi Bayramı anma etkinlikleri için idareye önceden başvurulduğu anlaşılmıştır.

Mevcut başvuruda tüm tutanaklar, ifadeler ve tespitler dikkate alındığında Anayasa Mahkemesi şu sonuçlara ulaşmıştır: Kolluk kuvvetlerince yollarının kesilmesi (birden fazla) ve bekletilmeleri nedeniyle başvurucuların gösteri yerine ulaşmaları gecikmiştir. Kutlamaların bitişine kısa bir süre kala bölgeye ulaşabilen gruba güvenliğin sağlanamayacağı gerekçesiyle gösterilerin yapıldığı alana geçiş izni verilmemiştir. Öte yandan başvurucuların ödev ve sorumluluklarına aykırı davrandıkları ya da bu haklarını barışçıl kullanmadıkları yönünde dosyada bir tespit yoktur.

Yetkili mercilerin müdahalenin kamu düzeninin bozulması ya da bozulma tehlikesi olduğunu ikna edici surette ortaya koyması gerektiği göz önünde bulundurulduğunda. başvurucuların eylemlerinin kamu düzeninin bozulmasına yol açtığı ya da bozulma tehlikesi doğurduğu idarece ortaya konulamamıştır.

Anayasa Mahkemesi kötü muamele yasağı bakımından her ne kadar etkili bir soruşturma yürütülmediğine karar vermiş ise de bu başvuruda dosya içeriğinin toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına ilişkin iddialar bakımından bir sonuca ulaşmak için yeterli olduğunu değerlendirmiş, müdahalenin kamu düzeninin sağlanmasında demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı sonucuna ulaşmıştır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 34. maddesinde güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.

>> AYM KARARI İÇİN TIKLAYINIZ