T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2017/1952
K. 2020/4824
T. 17.6.2020

NORMAL EĞİTİM DÖNEMİNDE BAŞARISIZ OLUNAN DERSLER İÇİN YAZ OKULLARINA DEVAM EDERKEN AYRICA ÜCRET ÖDENMESİNDEN KAYNAKLANAN ALACAK ( Vakıf Üniversitelerince Öğrencilerin Başarısız Olduğu ya da Hiç Almadığı Derse İlişkin Bir Sonraki Dönem Alacağı Dersler İçin Öğretim Ücreti Dışında Her Ne Ad Altında Olursa Olsun Ayrı Bir Ücret Alınmasının Hukuka Aykırı Olduğu - Aksi Bir Uygulama Halinde Fazla Tahsil Edilen Ücretler Sebepsiz Zenginleşme Hükümleri Uyarınca Geri Alınabileceği/Ancak Dönemin Uzaması Nedeniyle Öğrenciden Ücret Alınmasına Dair Bir Engel Bulunmadığı )

ÖĞRENCİNİN BAŞARISIZ SAYILMASI ( Üniversitenin Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Lisans Eğitiminin Dördüncü Yarıyılın Sonu İtibariyle GNO'su 2.00'ın Önlisansta ise İkinci Yarıyılın Sonu İtibariyle GNO'su 1.50'nin Altında Olan Öğrencilerin Başarısız Öğrenci Sayılacağının ve Başarısız Öğrencilerin Normal Öğrenim Süresinde Mezun Olamayan Öğrenciler ile Özel Öğrenciler Alınan Her Ders İçin Kredi Başına Ücret Ödeyeceği Hükümlerinin Yer Aldığı – Yönetmelik Hükümleri Dikkate Alınarak Hüküm Kurulması Gerektiği )

EKSİK İNCELEME SONUCU KARAR VERİLMESİ ( Mahkemece Davacı Öğrencinin Not Ortalamasına Göre Üniversitenin Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği 21. ve 14. Madde Hükümleri Değerlendirilerek Karar Verilmesi Gerektiği - Hükmün Bozulması Gerektiği )

2547/m. Ek. 10

ÖZET : Dava, normal eğitim döneminde başarısız olunan derslerin telafisi için yaz okullarına devam etmek için ayrıca ücret ödenmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Vakıf üniversitelerince, öğrencilerin başarısız olduğu ya da hiç almadığı derse ilişkin bir sonraki dönem alacağı dersler için öğretim ücreti dışında her ne ad altında olursa olsun ayrı bir ücret alınması hukuka aykırıdır. Aksi bir uygulama halinde fazla tahsil edilen ücretler sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri alınabilecektir. Ancak dönemin uzaması nedeniyle öğrenciden ücret alınmasına dair bir engel bulunmamaktadır.

Yine Üniversitenin Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğine göre, "Lisans eğitiminin dördüncü yarıyılın sonu itibariyle GNO'su 2.00'ın, önlisansta ise ikinci yarıyılın sonu itibariyle GNO'su 1.50'nin altında olan öğrenciler başarısız öğrenci sayılır. "Yönetmeliğin "Ücretler" başlıklı 14/4 maddesinde ise;" bu yönetmeliğin 21. maddesinde belirtilen başarısız öğrenciler, normal öğrenim süresinde mezun olamayan öğrenciler ile özel öğrenciler alınan her ders için kredi başına ücret öderler. " maddesi yer almaktadır.

Mahkemece davacı öğrencinin not ortalamasına göre ... Üniversitesi'nin Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği 21. ve 14. madde hükümleri değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu karar verilmesi hatalı olup açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı, 2006-2013 tarihleri arasında davalı Üniversitenin İngilizce Elektronik Haberleşme Mühendisliği bölümünde okuduğunu ve normal eğitim döneminde başarısız olduğu derslerin telafisi için ayrıca yaz okullarına da devam ettiğini, ders ücretleri dönem içinde ödenmiş olduğu halde yaz okulu için de ayrıca ücretler istendiğini, davacının ise bütünleme sınavı uygulaması olmadığından zorunlu olarak yaz okullarına devam ettiğini, yaz okulu için tahsil edilen haksız ve mükerrer ücretlerle birlikte başarısız olunan derslerden dolayı da okulun iki dönem uzaması sebebi ile mükerrer ücretlerin davalı tarafından alındığını, fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydı ile davacıdan haksız ve mükerrer olarak tahsil edilen yaz okulu ücretleri için şimdilik 5.000,00 TL ile başarısız olup alt sınıflardan aldığı dersler için mükerrer olarak tahsil edilen ödemeler için 5.000,00 TL olmak üzere toplam 10.000,00 TL'nin tahsil edilen tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, 01.10.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile yaz okulu için talep edilen 5.000,00 TL'yi 7.500,00 TL'ye, başarısız olup alt sınıflardan alınan dersler için mükerrer olarak tahsil edilen ödemeler için talep edilen 5.000,00 TL'yi 15.000,00 TL' ye yükselterek dava değerini toplam 22.500,00 TL olarak yükseltmiştir.

Davalı, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davanın kısmen kabulüyle davacının yaz okulu için yaptığı 7.500,00 TL ödemenin iadesi talebi yönünden davanın reddine, davacının alttan alınan ders ücretlerinin iadesi istemi yönünden davasının kabulüyle 15.000,00 TL'nin 5.000,00 TL'sine dava tarihinden, bakiyesine ıslah tarihinden itibaren yasal faiz yürütülerek davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı, eğitim gördüğü dönem içerisinde yaz okulunda ve başarısız olup, tekrar almış olduğu derslere ilişkin olarak davalı üniversiteye mükerrer ödeme yapması nedeniyle eldeki davayı açmıştır.

Mahkemece, davacının başarısız olduğu dersi bir sonraki dönem ücretsiz alma hakkı olmasına rağmen kendi isteğiyle yaz okuluna devam ettiğini, bu nedenle Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Yürütme Kurulunun 02.04.2014 tarih ve 12 Sayılı kararında da vurgulandığı üzere davalı üniversitenin tahsil ettiği yaz okulu ücretlerinde hukuka aykırılık bulunmadığını, davacının başarısız olup alttan aldığı dersler için yaptığı mükerrer ödemelerin ise Yargıtay kararları ve Yüksek Öğretim Kurulu kararları doğrultusunda iade edilmesi gerektiğini, bilirkişi raporu ile bu talep yönünden davacıya iade edilmesi gereken tutar daha fazla olarak belirlendiği halde davacı vekili tarafından davanın yaz okulu ücretleri için 7.500,00 TL, başarısız olup alt sınıflarından alınan dersler için mükerrer tahsil edilen ödemeler için 15.000,00 TL olarak ıslah edildiği ve taleple bağlı kalınması gerektiği anlaşıldığından ıslahlı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Genel Kurulu'nun 15.09.2008 tarihli kararında; ''2547 Sayılı Yüksek Öğretim Kanunu'nun Ek 10. maddesine göre mali, idari ve ekonomik konularda kurulun gözetim ve denetimine tabi olan Vakıf Yükseköğretim Kurumlarında okuyan öğrencilerden kayıt yaptırdıkları dönem ve eğitim – öğretim yılı için ücret alındığı, bir üst sınıfa geçen ve bir önceki eğitim – öğretim yılı dönemi için ücret ödemiş olan öğrencilerden daha önce alıp da başaramadığı ve yeniden alması gereken ücretleri daha önce alınmış/ödenmiş olan alt sınıf dersleri için bir ücret alınmasının uygun olmadığına karar verilmiştir.''

Yüksek Öğretim Kurulu 'nun 18.03.2015 tarih ve 12 numaralı oturumunda uygulamada yaşanan tereddütlerin giderilmesi amacıyla ''Vakıf Yükseköğretim Kurumlarında ders ücreti ödediği yılda/ dönemde başarısız olan öğrenci, bir sonraki yılda/ dönemde bu dersi dönem /eğitim-öğretim yılı dışında ek bir ücret ödemeden alma hakkına sahip iken, başarısız olunan dersi zorunlu olmayan yaz okulunda kendi talebi ile almak istediği taktirde ücret ödemesi gerektiği, ayrıca öğrencilerden dönem tekrarı veya normal eğitim süresine aşan eğitim- öğretim yılı / dönemi için ücret alınıp alınmayacağı hususunun Yükseköğretim Kurumları tarafından kararlaştırılabileceğini'' şeklinde düzenlenmesine karar verildiği belirtilmiştir.

Bu durumda, vakıf üniversitelerince, öğrencilerin başarısız olduğu ya da hiç almadığı derse ilişkin bir sonraki dönem alacağı dersler için öğretim ücreti dışında her ne ad altında olursa olsun ayrı bir ücret alınması hukuka aykırıdır. Aksi bir uygulama halinde fazla tahsil edilen ücretler sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri alınabilecektir. Ancak dönemin uzaması nedeniyle öğrenciden ücret alınmasına dair bir engel bulunmamaktadır.

Yine ... Üniversitesi'nin Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği 21/4 e göre, "Lisans eğitiminin dördüncü yarıyılın sonu itibariyle GNO'su 2.00'ın, önlisansta ise ikinci yarıyılın sonu itibariyle GNO'su 1.50'nin altında olan öğrenciler başarısız öğrenci sayılır. "Yönetmeliğin "Ücretler" başlıklı 14/4 maddesinde ise;" bu yönetmeliğin 21. maddesinde belirtilen başarısız öğrenciler, normal öğrenim süresinde mezun olamayan öğrenciler ile özel öğrenciler alınan her ders için kredi başına ücret öderler. " maddesi yer almaktadır.

Hal böyle olunca, mahkemece davacı öğrencinin not ortalamasına göre ... Üniversitesi'nin Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği 21. ve 14. madde hükümleri değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme sonucu karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK'nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 17.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

kazanci.com.tr