Olaylar
Diyarbakır ve çevresinde 1975 yılında meydana gelen depremde başvurucunun murisine ait köydeki ev de yıkılmıştır. Deprem nedeniyle evi hasar görenler 7269 sayılı Kanun uyarınca hak sahibi kabul edilmiştir. Başvurucu hak sahibi olduğunu belirterek adına konut veya kredi verilmesi istemiyle başvurduğu İdareden bir cevap alamamıştır.
Başvurucu; kendisine herhangi bir konut teslimi yapılmadığını öne sürerek İdare Mahkemesinde (Mahkeme) idari işlemin iptali istemiyle (2016) dava açmıştır. Mahkeme dava konusu işlemin reddine karar vermiştir. İdarenin istinaf talebini inceleyen Bölge İdare Mahkemesi hükmün kaldırılmasına ve davanın reddine kesin olarak karar vermiştir.
İddialar
Başvurucu, deprem sebebiyle kalıcı konut tahsis edilmemesi nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
Mahkemenin Değerlendirmesi
Başvurucunun deprem sebebiyle 7269 sayılı Kanun kapsamında hak sahibi olduğu açıktır. Yine bu Kanun çerçevesinde konut tahsisi için öngörülen şartları yerine getiren başvurucunun mülkiyet hakkı kapsamında korunması gereken bir menfaati vardır.
Somut olayda aradan kırk dört yıl geçtiği hâlde başvurucuya teslim edilen konut yönünden bir tapu kaydı verilip verilmediği araştırılmamıştır. Nitekim dava dilekçesinde başvurucu deprem sebebiyle hak sahibi olmasına rağmen kendisine konut teslim edilmediğinden yakınmıştır.
Başvurucuya fiilî olarak bir konut teslimi yapıldığı kabul edilmiş ise de bu konuta ilişkin bir tapu kaydının verilmiş olup olmadığı belirsizdir. Konutu edinme yönünde 7269 sayılı Kanun hükümlerine dayalı olarak meşru bir beklentisi olan başvurucunun bu beklentisinin karşılandığından söz edilebilmesi için mülkiyet belgesi niteliği taşıyan tapu kaydının kendisine verilmiş olması gerekir. Nitekim derece mahkemelerinin işaret ettiği ilgili mevzuatta da hak sahipleri lehine tapu kaydının düzenlenerek idare lehine ipotek tesis edileceğinin belirtildiği görülmektedir.
Başvuru konusu olayda ise uyuşmazlığın sonucuna etkili bu husus araştırılmadan karara varılmıştır. Dolayısıyla deprem sebebiyle hak sahibi olan başvurucunun mülkiyet hakkının korunmasına ilişkin usule ilişkin güvencelerin somut olayda yerine getirilmediği kanaatine ulaşılmıştır.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.
