T.C.
ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
E. 2021/2902
K. 2021/2104
T. 16.12.2021
TRAFİK KAZASI SONUCU YARALANMA NEDENİYLE MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİ ( Davalı Belediyenin İşlettiği Midibüs ile Davalı Şirketin İşlettiği Otobüs Arasında Meydana Gelen Trafik Kazası Sonucu Midibüste Yolcu Olarak Bulunan Davacının Yaralandığı - O Yerde Ayrı Bir Tüketici Mahkemesi Varsa Göreve İlişkin Dava Şartı Yokluğu Nedeniyle Usulden Ret Kararı ve Karar Kesinleştiğinde Talep Halinde Gönderme Kararı Verilmesi Aksi Halde Davaya Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla Bakılması Gerektiği/Bu Husus Gözetilmeden İşin Esasının İncelenmesinin Hatalı Olduğu )
GÖREV ( Dava Tüketici Sıfatına Sahip Davacı ile Yolcu Taşımacılığı Yapan Davalı Belediye Başkanlığı Arasındaki Yolcu Taşıma Sözleşmesinden Kaynaklanan Tazminat İsteğine İlişkin Olup 6502 Sayılı Yasanın 73/1. Maddesinde Tüketici İşlemleri ile Tüketiciye Yönelik Uygulamalardan Doğabilecek Uyuşmazlıklara İlişkin Davalarda Tüketici Mahkemesinin Görevli Olacağı Öngörüldüğü - O Yerde Ayrı Bir Tüketici Mahkemesi Varsa Göreve İlişkin Dava Şartı Yokluğu Nedeniyle Usulden Ret Kararı Verilmesi Aksi Halde Davaya Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla Bakılması Gerektiği )
TAŞIMA SÖZLEŞMESİ ( 6502 Sayılı Yasanın 73/1. Maddesine Göre Tüketici İşlemleri ile Tüketiciye Yönelik Uygulamalardan Doğabilecek Uyuşmazlıklara İlişkin Davalarda Tüketici Mahkemesinin Görevli Olacağı - O Yerde Ayrı Bir Tüketici Mahkemesi Varsa Göreve İlişkin Dava Şartı Yokluğu Nedeniyle Usulden Ret Kararı Verilmesi Aksi Halde Davaya Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla Bakılması Gerektiği )
6098/m.49,56
6102/m.914
2918/m.85
6502/m.1,2,3,73,83
ÖZET : Dava, trafik kazası sonucu yaralanma nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
6502 Sayılı yasanın 73/1. maddesi tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalarda Tüketici Mahkemesi görevli olacağı öngörülmüştür. Buna göre o yerde ayrı bir tüketici mahkemesi varsa göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden ret kararı ve karar kesinleştiğinde talep halinde gönderme kararı verilmesi, aksi halde davaya tüketici mahkemesi sıfatıyla bakılması gerektiği gözetilmeden işin esasının incelenmesi hatalı bulunmuştur.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda ilk derece mahkemesince verilen, yukarıda tarih ve numarası gösterilen kararına karşı davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmakla, dosyada duruşma yapılmasını gerektiren eksiklik görülmediğinden Hukuk Muhakameleri Kanunu'nun 353/1-a-3-son maddesi uyarınca istinaf incelemesinin duruşmasız yapılmasına karar verilerek, dosya incelendi; gereği düşünüldü:
KARAR : DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkili ...'ın ...'ın sürücüsü olduğu davalı belediyeye ait ... plaka sayılı minibüste yolcuyken, diğer davalı şirkete ait ... plaka sayılı aracın neden olduğu kazada yaralandığı, müvekkilinin Denizli Ticaret Mahkemesi'nin ... esas sayılı dava dosyasında maddi ve manevi tazminat istemli dava açtığı, yargılama sırasında davacının sakatlık oranının gittikçe arttığı ve %51 olan maluliyet oranının %72'ye çıktığından bahisle, artan maluliyet oranı için davacı ... lehine 40.000,00 TL, davacı eş ... lehine 25.000,00 TL ve davacı çocuk ... lehine 10.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALI CEVABININ ÖZETİ:
Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; davanın zamanaşımına uğradığı, manevi tazminatın bölünemezliği ilkesi gereği davacı tarafın ikinci kez manevi tazminat davası açamayacağını beyanla davanın reddini istemiştir.
Davalı ... davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER :
Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2015/769 esas sayılı dava dosyası örneği, tüm dosya kapsamı.
İDM KARARININ ÖZETİ :
Denizli 8. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 02/09/2020 gün ve ... esas, ... sayılı kararıyla, manevi tazminat davasının Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... esas sayılı dava dosyasıyla birleştirilmesine karar verilmiş, Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... esas sayılı dava dosyasında yapılan yargılamada 22/06/2020 tarihli duruşmada birleşen dosyanın tefriki ile yeni bir esasa kaydedilmesine karar verilmiş, Denizli 8. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin birleşen ve tefrik edilen ... esas ... karar sayılı dava dosyası Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... esasına kaydedilmiş, nihayetinde 23/06/2021 gün ve ... esas ... sayılı görevsizlik kararıyla dava dosyasının Denizli Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ :
Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili istinaf dilekçesinde özetle; asliye hukuk mahkemeleriyle asliye ticaret mahkemeleri arasında görev bakımından bir ayrım bulunmadığı, aralarındaki ilişkinin işbölümü ilişkisi olduğu, usul ekonomisi ilkesi gereği her iki davanın bir arada görülmesi gerektiği, davaların ayrı ayrı sürmesi halinde farklı sonuçlara ulaşılabileceği bu durumun da hak kaybına yol açacağını beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
İSTİNAFA CEVAP :
Davacı vekili istinafa cevap vermemiştir.
GEREKÇE
Uyuşmazlık, yolcu taşıması sırasında meydana gelen trafik kazasına bağlı yaralanma nedeni ile manevi tazminat isteğine ilişkindir.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 914/2 maddesi gereğince taşıyıcı, taşıma sırasında yolcuların kaza nedeni ile yaralanması veya ölümü halinde her türlü zararı karşılar. Yine Türk Borçlar Kanunu'nun 49. maddesi gereğince kasten veya taksirle başkasına zarar veren bu zararı gidermekle yükümlüdür. Bedensel zarara uğrayanların aynı kanunun 56/1 maddesi gereğince manevi tazminat isteme hakları bulunmaktadır. Yine aynı kanunun 56/2 maddesi gereğince ağır bedensel zarar halinde zarar görenin yakınları da manevi tazminat isteyebilirler. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85. maddesi gereği motorlu araç işleteni ile birlikte aracı bilet satmak suretiyle taşımacılıkta kullanan teşebbüs doğan zararlardan sürücü ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.
Davalı belediyenin işlettiği midibüs ile davalı şirketin işlettiği otobüs arasında meydana gelen trafik kazası sonucu, davalı belediyenin işlettiği midibüste yolcu olarak bulunan davacı ... yaralanmıştır. Davacı ... ile yakınları olan diğer davacılar bu yaralanma nedeni ile manevi zararlarının tahsilini talep etmiş, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda görevsizlik kararı verilerek dosyanın görevli Denizli Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, bu karara karşı davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
Dosya kapsamı itibariyle davacı ... ile davalı ... Belediye Başkanlığı arasında yolcu taşıma sözleşmesi kurulmuştur. Trafik kazası da bu sözleşmenin ifası sırasında gerçekleşmiştir.
28/05/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Amaç başlıklı 1. maddesinde yasanın amacı açıklandıktan sonra kapsam başlıklı 2. maddesinde “Bu kanun, her türlü tüketici işlemi ile tüketiciye yönelik uygulamaları kapsar” hükmüne yer verilmiştir. Yasanın 3/ (1) maddesinin (1) bendinde ise tüketici işlemini; mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek ve tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekalet, bankacılık ve benzeri sözleşmelerde dahil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem olarak tanımlanmıştır. Bu hukuki işlemin 6502 Sayılı Kanun kapsamında kaldığının kabul edilmesi için yasanın amacı içerisinde yukarıda tanımları verilen taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukuki işlemin olması gerekir.
Dava; tüketici sıfatına sahip davacı ile yolcu taşımacılığı yapan davalı ... Belediye Başkanlığı arasındaki yolcu taşıma sözleşmesinden kaynaklanan tazminat isteğine ilişkin olup, 6502 Sayılı yasanın yürürlüğe girdiği 28/05/2014 tarihinden sonra 11/12/2019 tarihinde açılmıştır.
6502 Sayılı yasanın 73/1. maddesi tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalarda Tüketici Mahkemesi görevli olacağı öngörülmüştür. Yine aynı yasanın 83/2 maddesi, taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu işlemler ile ilgili diğer kanunlarda düzenleme olması, bu işlemin tüketici işlemi sayılmasını ve bu Kanunun görev ve yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemez hükmünü ihtiva etmektedir. Davacılar ile diğer davalı şirket arasında doğrudan bir sözleşme ilişkisi bulunmasa dahi, davalıların müştereken ve müteselsilen sorumluluklarının istenilmesi, diğer davalılar hakkındaki davanın tefrikinin usul ekonomisine uygun düşmemesi ve farklı kararların verilmesinin önüne geçilmesinin amaçlanması nedeni ile tüketici mahkemesinin görevli olmadığından bahsedilemez.
6100 Sayılı HMK'nun 1. maddesine göre görev hususu kamu düzenine ilişkin ve 114/1-c maddesi uyarınca ayrıca dava şartı olduğundan aynı Kanunun 115. maddesi uyarınca da her aşamada mahkemece kendiliğinden göz önüne alınması zorunludur. Buna göre ise o yerde ayrı bir tüketici mahkemesi varsa göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden ret kararı ve karar kesinleştiğinde talep halinde gönderme kararı verilmesi, aksi halde davaya tüketici mahkemesi sıfatıyla bakılması gerektiği gözetilmeden işin esasının incelenmesi usul ve yasaya aykırıdır (Benzer Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 29/09/2015 gün ve 2015/9974 esas, 2015/9594 karar sayılı ilamı, Yargıtay (Kapatılan).17. Hukuk Dairesinin 26/01/2017 gün ve 2016/18663 esas, 2017/640 karar sayılı ilamı). Bu nedenle davaya bakma görevi Tüketici Mahkemesine ait olduğu halde genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi usul bakımından hukuka aykırı ve bu husus kamu düzeniyle ilgili olduğundan 6100 Sayılı HMK un 355/(1). fıkrası uyarınca resen Dairemizce göz önüne alınmıştır.
Hal böyle olunca açıklanan nedenler ve tüm dosya içeriğine göre, davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin istinaf başvurularının 6100 Sayılı HMK.'nun 355. maddesi gereğince kabulüyle aynı yasanın 353/1. maddesinin (a-3) bendi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava dosyasına ilişkin kayıtların kapatılarak görevli Denizli Tüketici Mahkemesinde görülmesi için dosyanın Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna gönderilmek üzere ilk derece mahkemesine iade edilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK.'nun 355. maddesi gereğince KABULÜNE,
2-)Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... - .... Karar sayılı, 23/06/2021 tarihli kararının HMK.'nun 353/1. maddesinin (a-3) bendi uyarınca ESASI İNCELENMEDEN KALDIRILMASINA,
3-)Dosyanın esasının kapatılarak; davanın görevli Denizli Tüketici Mahkemesinde yeniden görülmesi için Denizli Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna GÖNDERİLMEK ÜZERE Denizli Asliye Ticaret Mahkemesine İADE EDİLMESİNE,
4-)Davalı ... Belediye Başkanlığının peşin yatırdığı 162,10 TL istinaf yoluna başvurma harcının Hazineye gelir kaydına, 59,30 TL istinaf karar harcının bu davalıya iadesine,
5-)Kesin olan işbu kararın taraflara tebliği ve harç iade işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
İlişkin dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 16.12.2021 tarihinde, 6100 Sayılı HMK'nun 353. maddesi (1-a) bendi gereğince KESİN olarak oybirliği ile karar verildi.
kazanci.com.tr
