Antalya'da 2015 yılında, Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ile Antalya Ticaret Odası tarafından 250 gram ekmeğin 1 TL'den satılması yönünde alınan karara, Muratpaşa ilçesinde fırın işleten Enver Acar uymadı. Acar, sahibi olduğu fırında ekmeği, 70 ile 75 kuruştan sattı. Antalya Ekmek Üreticileri Derneği, fırının fiyat tarifesine uymadığı, maliyetin altında satış yaparak diğer fırın ve marketlere zarar verdiği gerekçesiyle dava açtı. 2016 yılında başlayan davada mahkeme, bilirkişi heyetinin ekmeğin maliyetini hesaplamasını istedi. Yapılan hesaplamada 250 gramlık ekmeğin maliyetinin 87 kuruş olduğu belirlendi. Yerel mahkeme, fırının bu fiyatın altında satış yaparak ‘haksız rekabet’ oluşturduğuna yönelik hüküm verdi.

Antalya Bölge Adliye Mahkemesi'ne taşınan davada üst mahkeme, ilk mahkemenin verdiği karara uyarak, ucuz ekmek satan fırının haksız rekabete neden olduğunu kaydetti. Mahkeme, haksız rekabetin menedilmesine yönelik kararını açıkladı. Ancak davalı taraf, kararı temyiz ederek dosyayı Yargıtay'a taşıdı. Yargıtay, dosyayla ilgili kararını geçen hafta açıklayarak ekmeğin belirlenen fiyatın altında satılmasının ‘haksız rekabet’ oluşturduğuna hükmetti.

DAVA 4 YIL SÜRDÜ

Belirlenen fiyatın altında satılan ekmeğin sağlıksız koşullarda üretildiğini belirten Antalya Ekmek Üreticileri Derneği'nin avukatı Şerife Sultan Alp, “2016 yılında haksız rekabet oluşturduğu gerekçesiyle ve ekmeğin sağlıklı koşullarda üretilebilmesi nedeniyle 1 TL'nin altında satılmaması nedeniyle açmış olduğumuz bir dava var. Dava yerel mahkeme, Bölge Adliye Mahkemesi ile Yargıtay arasında 4 sene sürdü. Yerel mahkeme, geçen sene verdiği kararda 1 TL'nin altında ekmek satılmasının haksız rekabet oluşturduğuna hükmetti. Bu karar, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından onandı. Sonrasında dava temyiz edildi" dedi.

'SAĞLIKSIZ KOŞULLARDA ÜRETİLİYOR'

Kararla birlikte tazminat davası açma hakları bulunduğu söyleyen Alp, “Yargıtay konuyla ilgili kararını açıkladı. Karara göre ekmeğin 1 TL'nin altında satılması haksız rekabet oluşturuyor. Halkımız ucuza ekmek yesin, herkes gıdaya ulaşabilsin; ancak burada önemli olan nokta 1 TL'nin altında satılan ekmeğin, sağlıksız koşullarda üretilmesidir. Davayı ilk kazandığımızda karşı taraftan anlaşma için bir arama olmuştu ama sonrasında bunu devam ettirmediler. Bizim bu davayı kazanmamız, tazminat davası açma hakkını da veriyor" diye konuştu.

‘2015 YILINDA EKMEĞİN MALİYETİ 0.87 KURUŞ BELİRLENDİ’

Davalı fırının, ekmeği maliyetinin de altında sattığını belirten Alp, “Dosya mahkeme tarafından içerisinde rekabet uzmanı, gıda mühendisi ve mali müşavirin bulunduğu bilirkişi heyetine gönderildi. Burada heyet, ekmeğin maliyetini hesaplarken un, maya, işçi maliyetleri, paketlemesi gibi tüm kalemleri hesapladı. Bu hesaplamayla birlikte 2015 yılında bir ekmeğin maliyetinin 0.87 kuruş olduğu tespit edildi. Bu rakam, üreticinin kâr koymadan önceki fiyatı. Fırıncının bunun üzerine kâr koyması gerekiyor ki işletmesini açık tutabilsin" dedi.

FIRINCILAR KARARDAN MEMNUN

Kararla ilgili konuşan Muratpaşa ilçesinde fırın sahibi Ali Danış, “Böyle bir kararın alınması bizim için de iyi oldu. Haksız rekabetin önüne geçebilmek için doğru olan buydu. Geçen ay 110 TL'ye aldığımız unu, bu ay 146 liraya almaya başladık. Girdilerimiz arttı, biz de fiyatın tekrar belirlenmesi için talepte bulunduk. Milletimiz biraz daha bilinçlendi, sağlıksız şekilde üretilen ucuz ekmeğe fazla talep olmuyor" diye konuştu.

-*-

Yargıtay 11. Hukuk Dairesi

2020/1120 E.  ,  2020/4883 K.


"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 12.04.2018 tarih ve 2016/772 E- 2018/310 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi'nce verilen 04/12/2019 tarih ve 2019/455 E- 2019/2308 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili; tarafların Antalya'da fırıncılık alanında faaliyet gösterdiklerini, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası ve Antalya Esnaf ve Sanatkarlar Odası tarafından belirlenen fiyat tarifesine göre 2015 yılı için 250 gr ekmeğin fiyatının 1,00.-TL olarak belirlendiğini, Antalya fırıncı esnafına fiyat tarifesi verildiğini, ancak davalının 1 adet 250 gr ekmeği ücret tarifesi gereği 1.00-TL'den satması gerekirken 60-65 kuruşa ve maliyet altında satarak düşük ücret ile hizmet vermek suretiyle il ve ilçe için odalarca belirlenen ücret tarifesine aykırı hareket ettiklerini, bu eylemi ile ilçede faaliyet gösteren fırıncı esnafı ile diğer bakkal ve bayilere büyük zararlar verdiklerini, ihtarname gönderilmesine rağmen davalının haksız eylemlere devam ettiğini, davalının eyleminin 6102 sayılı TTK'nın 56. maddesinde düzenlenen haksız rekabet fiilini oluşturduğundan haksız rekabetin tespiti ile men'ine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili; davaya cevap vermemiştir.

Mahkemece, yapılan yargılamaya iddia, savunma, bilirkişi raporu, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Antalya Ticaret ve Sanayi Odası ile Esnaf Sanatlarlar Odası tarafından 250 gram ekmeğin satış fiyatının 1,00 TL olarak saptandığı, yargılama sırasında alınan bilirkişi raporları ile 250 gram ekmeğin maliyetinin 0,87 TL olarak saptandığı, davalı şirkete ait ticari defterler üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda davalı şirketin 250 gram ekmeğin 2015 yılı ve davacı tarafından gönderilen ihtarname tarihi olan 22.01.2016 tarihi itibariyle 0,70-0,75 TL üzerinden satışa arz edildiği, bir an için Ticaret Odası ile Esnaf Sanatkarlar Odası tarafından belirlenen 1,00 TL'inin azami satış fiyatı olduğu kabul edilse dahi 6102 sayılı TTK'nın 55/1-a-6 maddesinde belirtildiği şekilde 250 gram ekmeğin asgari maliyeti olan 0,87 TL'nin altında satışa arz etmiş olması nedeni ile haksız rekabetin oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Karara karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

Bölge adliye mahkemesince, üretici olan davalı şirketin 1 adet 250 gr ekmeği maliyet bedelinin altında sattığı, haksız rekabet teşkil eden davranışı nedeniyle ekmek üreticilerinin bir araya gelerek oluşturdukları Antalya ...'nin dava açmakta aktif husumeti ve hukuki yararı bulunduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 

Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK'nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 10.11.2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.

-*-

Yargıtay 11. Hukuk Dairesi

2019/3216 E.  ,  2020/904 K.


"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ADLİYE MAHKEMESİ 11. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 12/04/2018 tarih ve 2016/160 E- 2018/309 K. sayılı kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan kabulüne-esastan reddine dair Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi'nce verilen 10/05/2019 tarih ve 2018/1956 E- 2019/1020 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, 6100 sayılı Kanun'un 369. maddesi gereğince miktar veya değer söz konusu olmaksızın duruşmalı olarak incelenmesi gereken dava ve işlerin dışında bulunduğundan duruşma isteğinin reddiyle dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili, davalının Antalya ilinde fırıncılık alanında faaliyet gösterdiğini, Antalya Esnaf ve Sanatkarlar Odası tarafından belirlenen fiyat tarifesine göre 2015 yılı için 250 gr ekmeğin fiyatının 1,00 TL olarak belirlendiğini, ancak davalının ekmeği 0,65 kuruşa sattığını, davalının maliyetin altında satış yaptığını, bu eylemlerinin TTK uyarınca haksız rekabet oluşturduğunu ileri sürerek, davalıların haksız rekabetinin tespitine, ref'ine, men'ine, yanlış ve yanıltıcı beyanlarının düzeltilmesine ve hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, müvekkilinin fırın işletmecisi yada ekmek üreticisi olmadığını, market işletmeciliği yaptığını, Esnaf ve Ticaret Odalarının taban fiyat belirleme yetkilerinin bulunmadığını, belirlenen fiyatın tavan fiyat niteliğinde olduğunu, ekmeğin maliyetinin değişkenlik gösterdiğini bildirerek, davanın reddini savunmuştur.

İlk Derece Mahkemesince tüm dosya kapsamına göre, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası ile Esnaf Sanatkarlar Odası tarafından 250 gr ekmeğin satış fiyatının 1,00 TL olarak saptandığı, alınan bilirkişi raporları ile 250 gr ekmeğin maliyetinin 87 kuruş olarak belirlendiği, davalı şirketin defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda davalının 0,71 kuruş üzerinden ekmek satışı yaptığı, belirlenen fiyatın azami satış fiyatı olduğu kabul edilse dahi davalının eyleminin TTK'nın 55/1-a-6 maddesi uyarınca maliyetinin altında ekmek satışı yapmak niteliğinde olduğu, bu nedenle davalının eyleminin haksız rekabet oluşturduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile davalının eyleminin haksız rekabet oluşturduğunun tespitine ve davalının haksız rekabet oluşturan eyleminin önlenmesine karar verilmiştir.

Kararı, taraf vekilleri ayrı ayrı istinaf etmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesince, davalı şirketin market işletmecisi olduğu, üçüncü şahıslardan satın aldığı ekmeği alış fiyatının altında bir fiyatla satması halinde haksız rekabet eylemi gerçekleşebileceği, davacının açılış ve kapanış tasdikleri bulunan defter kayıtlarına göre, ortalama ekmek alış fiyatının 47 kuruş, satış fiyatının ise 71 kuruş olduğu, davalının kendi tedarik fiyatının altında bir satış yaptığı ispatlanmadığı gerekçesiyle davalı istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 10,00 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 04/02/2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.