T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
E. 2016/3882
K. 2017/6192
T. 15.11.2017
* ZAYİ SEBEBİYLE ÇEK İPTALİ İSTEMİ ( Davacının Lehtarı ve Hamili Olduğunu İleri Sürerek İptalini Talep Ettiği Çeklere Dair Bilgileri Mahkemeye Bildirdiği - Davacının Daha Fazlasını İspata Zorlanmasının Zayi Sebebiyle Çek İptali Hükümlerinin Uygulanmasını İmkânsız Hale Getireceği - Dosya Kapsamında Davacının İddiasının Aksini Kanıtlayacak Somut Bir Delil Bulunmadığı - Mahkemece İptali İstenen Çeklerde Davacının Yetkili Hamil Olduğunu Kanıtlayamadığı Gerekçesiyle Davanın Reddinin İsabetsiz Olduğu )
* YETKİLİ HAMİL ( Zayi Sebebiyle Çek İptali Davasının Hasımsız Açıldığı ve İptal Talebinde Bulunan Şahsın İspat Etmesi Gereken Hususun Zilyedi Bulunduğu Çekin Rızası Hilafına Elinden Çıkmış Olduğu - İptal Davasında Kesin İspat Aranmayıp Çekin Kaybolduğunun "Kuvvetle Muhtemel" Olmasının Yeterli Olduğu - Davacının Davaya Konu Ettiği ve Bilgilerini Sunduğu 21 Adet Çekin Lehtarı ve Yasal Hamili Olduğunun Kabulü Gerekirken Davanın Reddinin Bozmayı Gerektirdiği )
6102/m.651
ÖZET : Dava, zayi sebebiyle çek iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, iptali istenen çeklerde davacının yetkili hamil olduğunu kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Esasen hasımsız olarak açılan bu davada iptal talebinde bulunan şahsın ispat etmesi gereken husus zilyedi bulunduğu çekin rizası hilafına elinden çıkmasıdır. Ancak, iptal davasında kesin ispat aranmayıp çekin kaybolduğunun "kuvvetle muhtemel" olduğunu göstermesi yeterlidir.
Davacı, çeklerin lehtarı ve hamili olduğunu ileri sürerek iptalini talep ettiği çeklere dair bilgileri mahkemeye bildirmiştir. Davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi sebebiyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dosya kapsamında davacının iddiasının aksini kanıtlayacak somut bir delil bulunmamaktadır.
Davacının davaya konu ettiği ve bilgilerini sunduğu 21 adet çekin lehtarı ve yasal hamili olduğunun kabulü gerekirken yazılı gerekçelerle davanın reddi isabetsizdir.
DAVA : Hasımsız olarak görülen davada 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 10/03/2016 tarih ve 2016/208-2016/180 Sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili; müvekkilinin yetkili hamili olduğu, ... Bankası, ... Şubesine ait, keşidecisi ... Mak. İmalat Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. olan 21 adet çeki kaybettiğini ileri sürerek davaya konu çeklerin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece tüm dosya kapsamına göre; keşideci şirketin yetkili müdürü olan davacının davaya konu çeklerin yetkili hamili olduğunu ispat edemediği gerekçesiyle davanın dava şartı olan aktif husumet yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Talep, zayi sebebiyle çek iptali istemine dair olup, mahkemece, iptali istenen çeklerde davacının yetkili hamil olduğunu kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Esasen hasımsız olarak açılan bu davada iptal talebinde bulunan şahsın ispat etmesi gereken husus zilyedi bulunduğu çekin rizası hilafına elinden çıkmasıdır. Ancak, iptal davasında kesin ispat aranmayıp çekin kaybolduğunun "kuvvetle muhtemel" olduğunu göstermesi yeterlidir (6102 Sayılı TTK. m. 760). Davacı, çeklerin lehtarı ve hamili olduğu ileri sürerek iptalini talep ettiği çeklere dair bilgileri mahkemeye bildirmiştir. Davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi sebebiyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dosya kapsamında davacının iddiasının aksini kanıtlayacak somut bir delil bulunmamaktadır. Her nekadar, karar gerekçesinde davacının keşideci şirketin ortağı ve yetkilisi olduğu ve çeklerin yasal hamili olduğunu ispat edemediği ifade edilmiş ise de, davacının ortağı ve yetkilisi olduğu keşideci şirketten 2014 yılında ayrıldığı; mahkemece talebin kabulü halinde ilanın ve kararın “keşidecisi ... Tarım Mak. İmalat San. Tic. Ltd. Şti. lehtarı ... olan” çeklere dair yapılacağı ve zayi kararlarının kesin hüküm teşkil etmediği de gözetildiğinde davacının davaya konu ettiği ve bilgilerini sunduğu 21 adet çekin lehtarı ve yasal hamili olduğunun kabulü gerekirken yazılı gerekçelerle davanın reddi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan sebeplerle davacının temyiz itirazlarının kabulüyle kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının istemi halinde temyiz edene iadesine, 15.11.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
kazanci.com.tr
