Kanunun "Adliyeye Karşı Suçlar " bölümünde bulunan suça ilişkin madde aynen şöyledir:

“ Madde 275- (1) Hukuk davalarında yalan yere yemin eden davacı veya davalıya bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Dava hakkında hüküm verilmeden önce gerçeğin söylenmesi halinde, cezaya hükmolunmaz.

(3) Hükmün icraya konulmasından veya kesinleşmesinden önce gerçeğin söylenmesi halinde, verilecek cezanın yarısı indirilir.”

Yalan yere yemin suçu yemin eden tarafından kastla işlenebilen bir suçtur. Şikayete tabi olmayan bu suç, uzlaşma kapsamında değildir. Yargılamada ise suçun işlendiği yerde bulunan asliye ceza mahkemesi görevlidir.

 Yalan yere yemin suçundan hükmolunan hapis cezası süresine göre adli para cezasına çevrilebilir, ertelenebilir veya hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir. Tüm bunlar için hükmolunan hapis cezasının süresi önem taşımaktadır. Yalan yere yemin suçu nedeniyle hükmolunan  hapis cezası ;

1 yıl veya daha az süreli ise adli para cezasına çevrilebilir.( TCK m.50)

2 yıl veya daha az süreli ise HAGB kararı verilebilir.(5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu m. 231)

2 yıl veya daha az süreli ise ertelenebilir.( TCK m.51)

İLGİLİ YARGITAY KARARLARI

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2015/628 esas, 2015/15626 karar ve 29.04.2015 tarihli kararı

“6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 233. maddesi uyarınca;

a)Yemin, mahkeme huzurunda eda olunur.

b)Hâkim, yeminin icrasından önce yemin edecek kimseye, hangi konuda yemin edeceğini açıklar, yeminin anlam ve önemini anlatır ve yalan yere yemin etmesi hâlinde cezalandırılacağı hususunda dikkatini çeker.

c)Yemin edecek kimse, yemin konusunun yeterli açıklıkta olmadığını ileri sürerse; hâkim, karşı tarafın görüşünü aldıktan sonra derhâl bu konuda kararını verir.

d)Sonra "Size sorulan sorular hakkında, gerçeğe uygun cevap vereceğinize ve hiçbir şey saklamayacağınıza namusunuz, şerefiniz ve kutsal saydığınız bütün inanç ve değerler üzerine yemin eder misiniz?" diye sorar. O kimse de "Bana sorulan sorular hakkında gerçeğe uygun cevap vereceğime ve hiçbir şey saklamayacağıma namusum, şerefim ve kutsal saydığım bütün inanç ve değerlerim üzerine yemin ediyorum." demekle yemin eda edilmiş sayılır.

e)Yemin eda edilirken, hâkim de dâhil olmak üzere hazır bulunan herkes ayağa kalkacağı belirtilerek yeminin şekli anlatılmıştır.

6100 sayılı Kanun'un 238. maddesi uyarınca yemin tutanağı düzenlenir. Hâkim, yemin eden kimsenin beyanını dinleyip tutanağa geçirir ve yazılanları yüksek sesle huzurunda okur; beyanında ısrar edip etmediğini sorar ve verilen cevabı tutanağa kaydeder.

Yemin, davadaki bir olayın ispatı için tarafın teklif ettiği bir doğrulatma beyanıdır. Yeminin konusu, davanın çözümü bakımından önem taşıyan, çekişmeli olan ve kişinin kendisinden kaynaklanan vakıalardır. Yemin teklif edilen kimse yemini eda etmeye hazır olduğunu bildirdikten sonra diğer taraf teklifinden vazgeçerek başka bir delile dayanamaz ve yeni bir delil gösteremez. Yemin mahkeme huzurunda eda olunur ve yemin eda edilirken hakim dahil hazır bulunan herkes ayağa kalkar. Hakim, yeminin icrasından önce yemin edecek kimseye hangi konuda yemin edeceğini açıklar, yeminin anlam ve önemini anlatır, yalan yere yemin etmesi halinde cezalandırılacağı hususunda dikkatini çeker.

Hakim yemin edecek kimseye, "Size sorulan sorular hakkında, gerçeğe uygun cevap vereceğinize ve hiçbir şey saklamayacağınıza namusunuz, şerefiniz ve kutsal saydığınız bütün inanç ve değerler üzerine yemin eder misiniz?" diye sorar. Yemin edecek kimse "Bana sorulan sorular hakkında gerçeğe uygun cevap vereceğime ve hiçbir şey saklamayacağıma namusum, şerefim ve kutsal saydığım bütün inanç ve değerlerim üzerine yemin ediyorum." şeklinde beyanda bulunduğu takdirde yemin eda edilmiş olur. Yemin şekli yöreye, taraflara, örf ve adete göre değiştirilemez.

Hâkim, yemin eden kimsenin beyanını dinleyip tutanağa geçirir ve yazılanları yüksek sesle huzurunda okur; beyanında ısrar edip etmediğini sorar ve verilen cevabı tutanağa kaydeder. Yemin eden sebat ettiğini bildirirse yemin metni kendisine imzalattırılır ve yemin işlemi tamamlanmış olur. Sebat etmediğini bildirirse yalan yere yemin etme suçu oluşmaz.”

 Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/13090 esas, 2015/10727 karar ve 24.11.2015 tarihli kararı

”... davalı ...'ın yalan yere yemin etme suçundan eylemine uyan 5237 sayılı TCK'nın 275/1 maddesi uyarınca mahkumiyetine karar verildiği, hükmün açıklanmasının geri bırakıldığı ve kararın itiraz edilmeksizin 10.06.2015 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Mahkemece kesinleşen ceza mahkemesi kararına göre davalının yalan yere yemin ettiği, dolayısıyla yemin deliline dayanan davacının davasını kanıtladığının kabulü gerekir.”

Yargıtay 4. Ceza Dairesi   2014/8286 esas , 2014/19866 karar ve  03.06.2014 tarihli kararı

"Sanığa yükletilen yalan yere yemin etme eylemiyle ulaşılan çözümü haklı kılıcı zorunlu öğelerinin ve bu eylemin sanık tarafından işlendiğinin Kanuna uygun olarak yürütülen duruşma sonucu saptandığı, bütün kanıtlarla aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların temyiz denetimini sağlayacak biçimde ve eksiksiz sergilendiği, özleri değiştirilmeksizin tartışıldığı, vicdani kanının kesin, tutarlı ve çelişmeyen verilere dayandırıldığı, eylemin doğru olarak nitelendirildiği ve Kanunda öngörülen suç tipine uyduğu, cezanın kanuni bağlamda uygulandığı, anlaşıldığından,

…TEMYİZ DAVASININ ESASTAN REDDİYLE HÜKMÜN ONANMASINA, "

Stj. Av. Işıl SAĞER

KAYNAKÇA

https://karararama.yargitay.gov.tr/YargitayBilgiBankasiIstemciWeb/

https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5271.pdf

https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf