Araçlarda Değer Kaybı Nedir?

Araç değer kaybı, trafik kazası geçirmiş ve sonrasında onarılmış olan aracın ikinci el piyasasında kaybettiği değerdir. Araç sahipleri trafik kazası geçirmiş ve tamir edilmiş olan araçlarını satmak istediklerinde aracın ikinci el satış fiyatının kaza öncesine göre değer kaybettiğinin farkına varacaklardır. İşte tam bu noktada araç sahipleri bu değer kaybını nasıl giderebileceklerinin yolunu aramaktadırlar. Kaza sonrası tamir edilen aracın onarımı her ne kadar kusursuz olsa da, aracın satış fiyatının kaza öncesi satış fiyatına oranla daha düşük bir fiyat olacağı aşikârdır. Aracınızın daha önce bir hasarı yoksa aracınız artık hasarlı araç konumuna gelecek, daha önce hasarı olsa dahi yeni hasarlar oluşmuşsa hasar miktarı daha da artacaktır. Bu da aracınızın ikinci el satış fiyatını kaza öncesine oranla etkileyecektir. Sonuç olarak ortaya bir değer kaybı sorunu çıkacaktır.

28.10.2020 - 15:10 Yayınlanma

13.04.2024 - 13:30 Güncelleme

Örnek vererek açıklamak gerekirse;

Kaza tarihinden önce aracınızın ikinci el piyasa değeri : 100.000 TL

Aracınızda oluşan hasarları tamir ettirdiniz ve aracınızı satmak istiyorsunuz.

Her ne kadar onarımı mükemmel bir şekilde sağlansa da aracınızın ikinci el satış piyasasındaki değeri düştü.

Kaza tarihinden sonra aracınızın ikinci el piyasa değeri : 80.000 TL

Bu durumda ;

Kaza tarihi sonrası aracınızın ikinci el piyasasındaki değer kaybı : 20.000 TL olacaktır.

Araç Değer Kaybının Hesaplanmasında Dikkat Edilen Hususlar Nelerdir?

- Aracın üretim yılı,

- Aracın kilometresi,

- Aracın marka ve modeli,

- Aracın hasar geçmişi ve niteliği,

- Aracın trafiğe çıkış tarihi,

- Aracınızın piyasa değeri.

Önemli etkenlerdir.

Araç Değer Kaybı Talep Edilebilme Şartları Nelerdir?

Dikkat edilmesi gereken şartlar bulunmaktadır. Kazanın gerçekleşmesinde %100 kusurlu olan taraf olmamak gerekir. Eğer ki kazanın gerçekleşmesinde %100 kusur size aitse aracınızın değer kaybını talep edemezsiniz. %100 kusur size ait değilse değer kaybını talep edebilirsiniz. Eğer ki son iki yıl içerisinde bir kazaya karışmışsanız ve tam %100 kusurlu değilseniz araç değer kaybı tazminatını dava açarak alabilirsiniz. Kusur oranları değer kaybınızın ne kadarlık kısmını alabileceğinizde önemli bir etkendir. Örnek vermek gerekirse ;

Aracınızın kaza öncesi piyasa değeri : 100.000 TL

Tüm onarım yapıldıktan sonra aracınızı satmak istediğinizde aracınızın kaza sonrası piyasa değeri: 80.000 TL

Araç Değer Kaybı : 20.000 TL

Varsayalım ki kazada %40 kusurlu tarafsınız. Karşı tarafın kusuru ise %60.

Bu durumda talep edebileceğiniz değer kaybı miktarı : 12.000 TL’dir.

Bir diğer önemli nokta ise zamanaşımı süreleridir. Zararın ve sorumlunun öğrenilmesinden itibaren 2 yıllık süre içerisinde talepte bulunmanız gerekmektedir.

Ayrıca aracınızın başka bir trafik kazası sonucu meydana gelen hasarının, değer kaybı talep edeceğiniz hasar ile aynı bölgede olmaması gerekir.

Herhangi bir yaş veya km sınırı bulunmamakta fakat aracın yaşlı veya kilometresinin yüksek olması durumunda değer kaybı alabilmeniz çok zordur.

Araç Değer Kaybı Kimden/Kimlerden Talep Edilebilir?

Talebinizin sonuçsuz kalmaması için dikkat edilmesi gereken birçok nokta vardır. Araç Değer kaybını, trafik kazasına karışan kusurlu araç maliki, bu aracın Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta (Trafik Sigorta) poliçesini düzenleyen sigorta şirketi, araç işleteni ve aracı kullanan kişi müştereken ve müteselsilen ödemekle yükümlüdür.

Bahsi geçen kişiler müştereken sorumlu oldukları için alacağınızı ister birinden ister de aynı anda hepsinden talep edebilirsiniz.

Araç Değer Kaybı Davası Nerede Açılır? Hukuki Süreç Nasıl İşlemektedir?

Eğer ki sigorta şirketine husumet yöneltecekseniz, kusuru bulunan aracın Trafik Sigorta poliçesini düzenleyen sigorta şirketine karşı yazılı talepte bulunmak zorundasınız. Sigorta şirketi 15 gün içerisinde hakkaniyetli bir değer kaybı tutarı teklif etmez, başvurunuza cevap vermez ya da talebinizi reddederse Sigorta Tahkim Komisyonuna veya Asliye Ticaret Mahkemelerine gerekli evraklarla başvuru yapmak gerekmektedir. Eğer ki sadece sigorta şirketi dışındaki sorumlulara yani araç maliki, araç işleteni, araç sürücülerinden istediğinize ya da anda hepsine (sigorta şirketi dışında) husumet yöneltecekseniz Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açmak gerekmektedir.

Yargı sisteminin işleyişi ve dava süreçlerinin uzunluğu dikkate alındığında mahkemelerde görülen davalar yerine Sigorta Şirketine başvuru yapılarak verilen cevabın tatmin edici olmadığı veyahut 15 gün içerisinde çözüme kavuşturulmadığı taktirde Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapılması hem zaman hem de maddi bakımdan daha mantıklıdır.

Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru Hakkında;

Sigorta Tahkim Komisyonu alternatif uyuşmazlık çözüm kurumudur. Sigorta Tahkim Komisyonu’nda sadece karşı tarafın aracının zorunlu mali mesuliyet sorumluluk sigorta poliçesini (ZMMS-Trafik Sigortası) düzenleyen sigorta şirketi aleyhine başvuru yapılabilir.

Sigorta Tahkim Komisyonuna araç değer kaybı başvuruları ile ilgili olarak 5.000 TL ye kadar olan hakem kararları kesin olup, itiraz edilememektedir. 5.000 TL ve üzerindeki uyuşmazlıklar hakkındaki kararlara karşı kararın bildiriminden itibaren 10 gün içinde Komisyon nezdinde bir defaya mahsus olarak itiraz edilebilir. 40.000 TL’ye kadar ki uyuşmazlıklarda itiraz hakem heyetinin vermiş olduğu karar kesin olup istinaf ya da temyiz yoluna başvurulamaz. 40.000 TL üzerindeki uyuşmazlıklar için istinaf kanun yoluna başvurulabilir.

Bu hukuki yol daha basit ve hızlı bir şekilde çözüme ulaşmak için etkilidir.

Araç Değer Kaybının Sigorta Teminatı Dışında Kaldığı Haller Nelerdir?

Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları Ek-1’de konuya açıklık getirilmiştir:

Teminat Dışında Kalan Haller;

1) Mini onarım ile giderilebilen basit kaporta, plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektrik, elektronik ve döşeme aksamı hasarları,

2) Ana iskelet ve şaside hasar olmaksızın, vidalı parçalarda yapılan onarım/değişim ile giderilebilen hasarlar,

3) Aracın kaza anındaki rayiç değerinin %25’ini aşan değer kaybı talepleri, (Bu maddede düzenlenen sınır bir araç için talep edilecek toplam değer kaybı limiti olup daha önceden ödenen değer kaybı tazminatları limitten mahsup edilir),

4) Kaza tarihi ile ihbar tarihi arasında araç üzerinde mülkiyet değişikliği olan araçlar ile ilgili talepler,

5) Çekme Belgeli ve Hurda Belgeli işlemi görmüş araçların değer kaybı talepleri,

6) Kısa süreli kiralık araçlar, taksi, dolmuş, uzun süreli(bir yıl veya daha uzun) kiralık araçlarda eksper tarafından hesaplanan değer kaybının %50’sini aşan talepler, test aracı, koleksiyon ve antika sayılan araçlardaki hasar sebebiyle yapılan değer kaybı talepleri,

7) Tekerlekli/paletli ve zırhlı toplumsal müdahale araçları, belediye otobüsleri, yol süpürme araçları, itfaiye araçlarındaki hasar sebebiyle yapılan değer kaybı talepleri,

8) Yabancı plakalı araçların Türkiye’de karıştığı kazalarda yabancı plakalı araçlar için yapılan değer kaybı talepleri.

NOT : Araç Değer Kaybı talepleri ile ilgili tüm sürecin hak kaybına uğramamak adına özenli ve dikkatli bir şekilde yürütülmesi gerekmektedir. Bu hukuki süreci avukat aracılığıyla takip etmeniz sürecin doğru ve hızlı ilerlemesi açısından önem arz etmektedir. Sürecin avukat tarafından yürütülmesini hak kaybına uğramamanız adına tavsiye ederiz.

Av. Ahmet Barış ÇAM