1. GİRİŞ

Önümüzdeki süreçte elektronik ihalelerin sayısal olarak artacağı muhakkaktır. Makalemizde şu ana kadar gerçekleştirilen elektronik ihalelerde Ticaret Sicil Gazetelerinde TC Kimlik numaralarının bulunmaması durumunda idarenin yapması gereken işlem Kamu İhale Kurulu kararları ışığında açıklanmaya çalışılacaktır.

2. KISACA ELEKTRONİK İHALE

Ana konuya girmeden önce elektronik ihaleden biraz bahsetmekte fayda bulunmaktadır.

Öz olarak elektronik ihale, isteklilerin tekliflerini elektronik kamu alımları platformu (EKAP) üzerinden gönderdikleri ve idarenin talep ettiği belgelerin yine elektronik ortamda kaydedildiği bir ihale yöntemidir.

İdare, ihaleye çıkmadan önce isteklilerden EKAP’a kaydetmeleri gereken bilgilerin bulunduğu Yeterlilik Bilgileri Tablosunu doldurmalarını talep eder. Ve istekliler bu tablo dışında bir de teklif mektubunu oluşturan teklif cetvelini de hazırlayarak yine elektronik ortamda kaydederler. İhale günü ve saati geldiğinde idare, yine EKAP üzerinden bu teklifleri açar. En düşük teklifi belirler.

İhale üzerinde kalan firmadan da yeterlilik bilgileri tablosunda teyidi mümkün olmayan bilgilere yönelik belgelerin asıllarını talep eder.

Hem zamansal hem de bürokratik yönden bir çok engeli kaldıran elektronik ihalenin önümüzdeki süreçte ülkemizde yayılacağı gün gibi aşikardır.

3. ELEKTRONİK İHALEDE TİCARET SİCİL GAZETESİNDE TC KİMLİK NUMARASININ BULUNMAMASI HUSUSU

Makalemizin konusunu teşkil eden elektronik ihalede yeterlilik bilgileri tablosuna doldurulan bilgilerdeki Ticaret Sicil Gazetesinde TC Kimlik no’sunun bulunmaması konusunu 2 Kamu İhale Kurulu Kararı ile açıklamaya çalıştık

3.1. Yeterlilik Bilgileri Tablosunda Yer Alan Ticaret Sicil Gazetesinde Ortağa Ait TC Kimlik Numarasının Bulunmaması

Kamu İhale Kurulu’nun bir  kararında bu hususa ışık tutulmuştur.

3.1.1. Mevzuattaki Konu İle İlgili Düzenlemeler ve Açıklaması

Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.

(2) Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin uygun olan hükümleri, yoksa bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak e-anahtarlar teklif ile birlikte ihale tarih ve saatine kadar gönderilir ve teklifler ihale tarih ve saatinde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır.

(3) Bu ihalelerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin ekinde bulunan “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve ilgili yönetmelikler ekinde bulunan diğer standart formlar kullanılır ve EKAP üzerinden gönderilmeyen teklifler kabul edilmez.

(5) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım için ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.

(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır…” hükmü,

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “e-tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “…(3) İhale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile ilgili değerlendirme, e-teklif kapsamında yüklü olan belgelerin ve EKAP üzerinden ilgili kurum ve kuruluşların sistemlerinden sorgulama suretiyle elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi suretiyle yapılır.

(4)Yeterlik kriterlerinin istekliler tarafından karşılanıp karşılanmadığına ilişkin değerlendirme ihale dokümanında yer alan hükümler çerçevesinde yapılır. Yeterlik kriterlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve bu husus gerekçesi de açıkça belirtilmek suretiyle EKAP’a kaydedilir…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde “10/A.1İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” açıklamaları yer almaktadır.

Aktarılan mevzuat hükümleri ve Tebliğ açıklamaları uyarınca, tekliflerin elektronik ortamda alındığı hizmet alımı ihalelerinde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde bulunan “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde bulunan standart formların kullanılması, tekliflerin e-teklif şeklinde gönderilmesi, e-tekliflerin ise Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve eki olan yeterlik bilgileri tablosu doldurularak hazırlanması gerektiği,

İhale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterlerine ilişkin değerlendirmelerin, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılması, söz konusu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları taşımadığı anlaşılan tekliflerin ise değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

Diğer yandan istekliler tarafından, gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin, tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin teklifleri kapsamında sunulması gerektiği, söz konusu teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen tüzel kişi ortaklarının, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranlarını (halka arz edilen hisseler hariç); tüzel kişilerin yönetimindeki görevlilerin ise teklif mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dâhil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişileri ifade ettiği anlaşılmıştır.

3.1.2. Kamu İhale Kurulu’nun Bakış Açısı

İdare tarafından şikayet konusu olayda ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgeler inceleyerek aşağıdaki doğrultuda kararını vermiştir

Başvuru sahibi isteklinin özel ortağının beyanına istinaden “www.ticaretsicil.gov.tr” internet sayfası üzerinden 25.09.2019 tarihli ve 9916 sayılı Ticaret Sicili Gazetesine ilişkin yapılan sorgulama sonucunda; … Anik ile …Çeken’in 18.09.2022 tarihine kadar şirketi münferiden temsile yetkili olduğu, ancak şirketin ortaklık yapısına ilişkin herhangi bir bilginin bulunmadığı tespit edilmiştir.

Aktarılan hususlar çerçevesinde, istekliler tarafından, gerçek kişi olmaları halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin, tüzel kişi olmaları halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin teklifleri kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, söz konusu tüzel kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen tüzel kişi ortakları ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranlarının; tüzel kişilerin yönetimindeki görevlilerin ifadesinden ise teklif mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dâhil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişilerin anlaşılması gerektiği,

Bu kapsamda, İdari Şartname’nin 22.2’nci maddesi de göz önünde bulundurulduğunda, isteklilere ait hangi belgeler esas alınarak ihaleye katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, tutar, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgilerin eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilerek ekli standart formalara uygun doldurulması gerektiği, yeterlik bilgileri tablosunun doldurulması ile ilgili sorumluluğun da isteklilerde olduğu, buradan hareketle başvuru sahibi iş ortaklığının özel ortağı olan ….Hizmetler İnşaat Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine ait yeterlik bilgileri tablosunda şirketin tek pay sahipli (..Anik %100 hisse) bir anonim şirket olduğunun teyidinin yapılabileceği belge ve/veya belgelere ilişkin bir beyanda bulunulmadığı anlaşıldığından, idarece başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

SONUÇ:

Elektronik ihale yeni bir uygulama olarak kullanıcıların zaman zaman kafasını karıştırmaktadır. Bu ihale yönteminde istekliler EKAP üzerinden yeterlilik bilgileri tablosu ve teklif cetvelini hazırlayarak göndermektedirler.

Elektronik ihalede uygulamalar yeni yeni başladığından uyuşmazlıklar da yeni yeni başlamaktadır.

Yeterlilik Bilgileri Tablosunda yer alan ticaret sicil gazetesinde eğer ortakların ve görevlilerin TC Kimlik No’ları bulunmamaktaysa isteklilerin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği Kamu İhale Kurulu tarafından değerlendirilmekteyse de mahkemeler tarafından farklı kararlar verildiği görülmektedir.     

Avukat Haydar ŞENÖZ

Bursa Barosu