Hayatımızı kolaylaştıran bu sisteme kanun koyucu da kayıtsız kalmamış, 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun 27.06.2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Elektronik para kuruluşları; 6493 sayılı Kanun kapsamında elektronik para ihraç etme yetkisi verilen tüzel kişilerdir.

Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’in 10/3 maddesi aşağıdaki gibidir:

“…Elektronik para kuruluşu, elektronik para ihraç edilmesi, Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında sayılan ödeme hizmetlerinin sunulması, sadece ödeme hizmetinin sunulmasıyla ilgili olmak kaydıyla döviz alım satım işlemleri, elektronik paranın ihracı veya ödeme hizmetlerinin sunulması ile ilgili olan ve ödeme hizmeti sağlayıcılarının faaliyetlerini güvenli kılan ve kolaylaştıran kart saklama, kart verilerinin işlenmesi, suiistimal ve dolandırıcılık önleme gibi ödeme hizmetlerini tamamlayıcı nitelikte olan yan hizmetler ile elektronik paranın ihracı veya ödeme hizmetleri ile ilgili eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile Kanunun 2 nci bölümünde yer alan hükümlere uyulması koşuluyla ödeme sistemlerinin işletilmesi dışında herhangi bir ticari faaliyette bulunamaz.”.

Elektronik para kuruluşları, madde hükmünde sayılanlar dışında herhangi bir ticari faaliyette bulunamazlar.

Reklam almak, ticari bir faaliyettir.

- Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği, ticari reklamı

Ticaret, iş, zanaat veya bir meslekle bağlantılı olarak, bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla reklam verenler tarafından herhangi bir mecrada yazılı, görsel, işitsel ve benzeri yollarla gerçekleştirilen pazarlama iletişimi niteliğindeki duyurular…” olarak tanımlamıştır.

- Gelir İdaresi Başkanlığının 28.12.2011 tarihli ve B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-2377 sayılı özelgesinde bir şirketin web sitesinde Google firmasının reklamının yayınlanması vergi mevzuatı açısından değerlendirilmiştir[1]. Buna göre;

“… web sitenizde yayınlanan reklamlarından dolayı ABD'de mukim Google firması tarafından Şirketinize yapılan ödemelerin Şirketiniz açısından ticari kazanç olarak değerlendirilmesi ve söz konusu ödemelerin tahakkuk tarihi itibarıyla, ilgili döneme ilişkin kurum kazancınızın tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.”

“Buna göre, Şirketinizce Google firmasına Türkiye'de verilen reklam hizmetleri karşılığında anılan Kanun'un (VUK) 229 ve 231'inci madde hükümlerine göre fatura düzenlemeniz gerekmektedir.

“Google firmasının reklamlarını Şirketinizin web sitesinde yayınlamak suretiyle vermiş olduğunuz reklam hizmetleri, hizmet Türkiye'de ifa edildiğinden ve hizmetten Türkiye'de yararlanıldığından genel hükümler çerçevesinde KDV'ye tabi bulunmakta olup, Google firması adına düzenleyeceğiniz faturada işlem bedeli üzerinden genel oranda (%18) KDV hesaplamanız gerekmektedir.”

Özelgedeki ifadeler de, web sitesinde Google reklamlarının yayınlanmasının dahi; GİB tarafından ticari faaliyet olarak değerlendirildiğini göstermektedir.

Elektronik para kuruluşlarının reklam alması, ticari faaliyet yasağı kapsamındadır.

Elektronik para kuruluşlarının, ödeme aracı olarak ihraç ettikleri elektronik para kartı üzerine ya da başka yöntemlerle reklam almak suretiyle bu faaliyetten gelir elde etmesi yasak kapsamındadır. Belirtmek gerekir ki; elektronik para kuruluşunun iş ortaklarıyla yaptığı kampanyaların tanıtımı için gelir elde etmeksizin gönderdiği kısa mesaj veya elektronik postalar reklam sayılmayacağından, yasak kapsamında düşünülemez.

6493 sayılı Kanun’da belirlenen düzenlemelere uymamanın yaptırımları (idari para cezası) 27nci maddede düzenlenmiştir.

Bir elektronik para kuruluşunun reklam almak suretiyle gelir elde etmesi, 6493 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılacak düzenlemelere aykırılık teşkil etmekte olup, idari para cezası söz konusudur.

MADDE 27 – (1) Bu Kanunda ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılacak düzenlemelerde ve alınan kararlarda yer alan ve bu Bölümde ayrı bir cezai yaptırım öngörülmeyen hususlara aykırı davranan ve ödeme hizmeti sağlayıcısı olarak faaliyet gösteren tüzel kişiler hakkında Kurulca, sistem işleticisi olarak faaliyet gösteren tüzel kişiler hakkında Bankaca yirmi bin Türk Lirasından beş yüz bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir. Ancak, bu suretle menfaat temin edilmiş olması hâlinde verilecek idari para cezasının miktarı bu menfaatin iki katından az olamaz. Bu kabahatlerden birinin idari yaptırım kararı verilinceye kadar birden çok işlenmesi hâlinde, ilgiliye bir idari para cezası verilir ve verilecek ceza iki kat artırılır. Ancak, bu kabahatin işlenmesi suretiyle bir menfaat temin edilmesi veya zarara neden olunması hâlinde idari para cezasının miktarı bu menfaat veya zararın üç katından az olamaz.

(2) Birinci fıkra kapsamında alınan kararlar gerekçeleri ile birlikte ilgili kuruluşa bildirilir.

(3) İdari para cezasına, ilgilinin savunması alındıktan sonra karar verilir. Savunma istendiğine ilişkin yazının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde savunma verilmemesi hâlinde savunma hakkından feragat edildiği kabul edilir.

(4) Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları kararın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir.

Madde hükmünde idari para cezasının üst sınırı beş yüz bin Türk Lirası olarak belirlenmiş ise de; menfaat temin edilmesi halinde idari para cezasının bu menfaatin iki katından az olamayacağı hüküm altına alınmıştır. Durumu örnekle açıklamak gerekirse, bir elektronik para kuruluşunun reklam alma faaliyetinden kazandığı miktar iki yüz elli bin Türk Lirası veya daha fazla ise; idari para cezası en az beş yüz bin Türk Lirası olacaktır.

Av. Melike EMİRMAHMUTOĞLU

--------------------------------

[1] https://www.gib.gov.tr/node/100137/pdf -Erişim tarihi:09.09.2019