07.08.2019 tarihli Resmi Gazete de yayınlanan, 43 nolu Bazı Cumhurbaşkanlığı Karanamelerin de Değişiklik yapılması hk. Kararnamesi yayımlanmıştır. Buna göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın örgüt yapısında çok önemli düzenlemeler getirilmiştir. Buna göre;

1. Hazine ve Maliye Bakanlığı yurtiçinde ve yurtdışında bir çok anonim ve limited şirketlere ortak olabilecek veya iştirak edebilecek. Böylece, bakanlık yurtiçinde veya yurtdışında olsun stratejik önem arz eden bir çok şirkete katılım yoluyla iştirak edip, işletmecilik yapabilecektir.

2. Yurtiçinde veya yurtdışında mali yönden dar boğaza giren fakat faaliyetine devam etmesinde yarar görülen şirketlere de, Cumhurbaşkanı kararı ile iştirak edilecektir.

3. Finansal piyasalara ilişkin yurtiçi ve yurtdışı gelişmeleri takip etmek, değerlendirmek, finansal sektörü geliştirici ve finansal istikrarı kuvvetlendirici çalışmalar yapmak,

4. Sigortacılık ve özel emeklilik sistemine ilişkin faaliyetleri tanzim etmek, uygulamak, uygulamayı izlemek, denetimini yürütmek ve geliştirilmesine ilişkin esasları saptamak, yetkileri verilmiştir.

Öte yandan, yine Hazine ve Maliye Bakanlığına yeni birimler monte edilmiştir.

43 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde aşağıdaki birimler ihdas edilmiştir.

- Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü,

- Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü,

- Ekonomik Programlar ve Araştırmalar Genel Müdürlüğü,

- Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü,

- Teftiş Başkanlığı,

Diğer yandan, “Gelir Düzenlemeleri Genel Müdürlüğü ile Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı” kapatılmıştır.

Söz konusu 43 numaralı Kararname ile ihdas edilen birimlerin görev ve yetkileri tanımlanmıştır. Yine bazı birimlerin isimleri değişmiş görev ve yetkilerine eklemeler yapılmıştır.

Son olarak, teftiş kurulu başkanlığı yeniden gündeme getirilerek, Teftiş Başkanlığı kurulması hedeflenmiştir. Buna göre, vergi müfettişlerinin merkezi sisteme dönülerek, faaliyetleri aşağıdaki gibi düzenlenecektir.

Bilindiği gibi Maliye Bakanlığı bünyesinde vergi inceleme yetkisi bulunan dört denetim birimi birleştirilmiş ve Vergi Denetim Kurulu çatısı altında “Vergi Müfettişi” ünvanı ile müfettişler istihdam edilmekte idi. 43 numaralı Kararname ile “Teftiş Başkanlığı” kurulmuş ve “Hazine ve Maliye Müfettişi” ünvanı ihdas edilmiştir.

Teftiş Başkanlığı’nın görev ve yetkileri ise aşağıdaki şekilde olacaktır.

Teftiş Başkanlığı Bakanın emri veya onayı ile Bakan adına aşağıdaki görev ve yetkileri kullanır:

- Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatlan ile bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarının her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak inceleme, denetim ve soruşturma işlerini yürütmek ve bu işlerle ilgili gerekli önlemleri almak veya aldırmak,

- İlgili mevzuatın Bakanlığa tanıdığı inceleme, denetim ve soruşturma yetkisini Bakanlığın diğer hizmet birimlerinin görev alanına girmediği durumlarda kullanmak,

- İç denetim birimi ve Bakanlığın diğer birimleri tarafından Teftiş Başkanlığına bildirilen konularda gerekli inceleme, denetim ve soruşturma faaliyetlerini yürütmek,

- Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Verilen görev ve yetkilerden anlaşılacağı üzere bu birim teftiş ve soruşturma ağırlıklı çalışacak ancak Bakanlığın diğer birimleri tarafından Teftiş Başkanlığına bildirilen konularda gerekli inceleme, denetim ve soruşturma faaliyetleri yürütecektir. Hazine ve Maliye Müfettişlerinin bu hali ile vergi inceleme yetkisi olmayacaktır.

Nitekim, vergi inceleme yetkisi kanunla düzenlenmektedir ve VUK Md. 135’e göre vergi incelemesine yetkili olanlar, Vergi Müfettişleri, Vergi Müfettiş Yardımcıları, ilin en büyük mal memuru veya vergi dairesi müdürleridir. Gelir İdaresi Başkanlığının merkez ve taşra teşkilatında müdür kadrolarında görev yapanlar her hal ve takdirde vergi inceleme yetkisini haizdir. Hazine ve Maliye Müfettişlerine de bu yetki verilmek istenirse VUK 135 buna göre tekrardan düzenlenmelidir.

İhdas edilen 161 adet Hazine ve Maliye Müfettişi kadrolarından yarısını kuruluşta Maliye Bakanı vergi müfettişlerinin içerisinden seçecektir.