T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2019/6575
K. 2019/19202
T. 6.11.2019
İŞÇİLİK ALACAKLARI ( Fazla Mesai/İşyeri Uygulaması İle Fazla Mesai Yapılsın veya Yapılmasın Fazla Mesai Ücreti Ödenmesi Kararlaştırıldığı ve Bunun Bir Anlamda Fazla Mesai Ücretinin Aylık Ücrete Dahil Edildiğinin Kabul Görmesi Anlamına Geleceğinden Davacıya Ödenen Aylık 22 Saatin Üzerinde Fazla Çalışma Yapıldığının İspatı Halinde Ayrıca Hüküm Altına Alınması Gerektiği )
FARK FAZLA MESAİ ( İşyeri Uygulaması İle Fazla Mesai Yapılsın veya Yapılmasın 22 Saat Fazla Mesai Ücreti Ödendiği Görülmekle Dosyadaki Bilgi Belge ve Bilhassa Davacı Tanık Beyanlarından Davacının Haftanın 6 Günü 07.00-19.00 Saatleri Arasında Çalıştığı Bu Çalışma Sistemine Göre Hesaplanan Fazla Mesai Ücretinden 22 Saat Fazla Mesai Ücreti Ödemesinin Mahsup Edilmesi Buna Göre Fark Fazla Mesai Ücreti İle Kıdem Tazminatının Hüküm Altına Alınacağı )
FAZLA MESAİ ÜCRETİNİN AYLIK ÜCRET DAHİL OLMASI ( Dosya İçeriği Sunulan Bordrolara Göre Davalı İşyerinde Her Ay Yapılsın Ya da Yapılmasın Davacıya 22 Saat Fazla Mesai Ücreti Ödendiği Görülmekle Aylık 22 Saatin Üzerinde Fazla Çalışma Yapıldığının İspatı Halinde Ayrıca Hüküm Altına Alınması Gerektiği )
1475/m.14
4857/m.41
ÖZET : Dava, işçilik alacakları istemine ilişkindir. Mahkemece, davacının bordrolarında görünen fazla çalışma tahakkuklarının banka kanalıyla eksiksiz ödendiğinden fazla çalışma alacağı olmadığı gibi fesihte haklı nedeninin de bulunmadığı kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içeriği, sunulan bordrolara göre davalı işyerinde her ay yapılsın ya da yapılmasın davacıya 22 saat fazla mesai ücreti ödendiği görülmektedir. İşyeri uygulaması ile fazla mesai yapılsın veya yapılmasın fazla mesai ücreti ödenmesi kararlaştırılmıştır. Bu bir anlamda fazla mesai ücretinin aylık ücrete dahil edildiğinin kabul görmesidir. Bu durumda, aylık 22 saatin üzerinde fazla çalışma yapıldığının ispatı halinde ayrıca hüküm altına alınması gereklidir. Dosyadaki bilgi, belge ve bilhassa davacı tanık beyanlarından davacının haftanın 6 günü 07.00-19.00 saatleri arasında çalıştığı anlaşılmaktadır. Bu çalışma sistemine göre hesaplanan fazla mesai ücretinden 22 saat fazla mesai ücreti ödemesi mahsup edilmeli, buna göre fark fazla mesai ücreti ile kıdem tazminatı hüküm altına alınmalıdır. Diğer taraftan fazla mesainin ücretin içinde olması ve asıl ücretin fazla mesai olarak ödenen miktarın dışlanması sonucu kabul edilen çıplak ücret olması karşısında, fazla mesai alacaklarının bordrodaki bu belirtilen çıplak ücrete göre hesaplanıp hüküm altına alınması da gözden kaçırılmamalıdır. Hatalı değerlendirmeyle karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
DAVA : Davacı vekili tarafından verilen 24.07.2019 havale tarihli dilekçede; Dairemizin 24/06/2019 tarihli ve 2019/4939 E., 2019/14070 K. sayılı onama kararının maddi hataya dayalı olarak verildiği ileri sürülerek kararın ortadan kaldırılması ve hükmün bozulmasına karar verilmesi talep olunmuştur.
Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Dairemizin bozmaya uyularak verilen mahkeme kararının, aynı davalı işverenliğe karşı açılan davalardan sadır olan Dairemiz emsal kararları ile çeliştiğinin ve bu durumun da davacı tarafça açık temyiz nedeni yapıldığının gözden kaçırılarak karar verildiği anlaşılmakla, Dairemizin bozma sonrası verilen yukarıda tarih ve numarası belirtilen ONAMA KARARININ ORTADAN KALDIRILMASINA ve hükmün aşağıdaki şekilde bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
A-) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıların asıl işveren ve alt işveren olarak işçi çalıştırdığı işyerinde 01.05.2009 - 10.10.2012 tarihleri arasında garson olarak çalıştığını, haftanın 6 günü çalışıp, 1 gün izin kullandığını, çalışma saatlerinin sabah 07:00 - akşam 19:00 arasında olduğunu, haftada iki gün nöbetçi kalındığını ve bugünlerde ertesi gün 12:00'ye kadar çalışıldığını, fazla mesaiden kaynaklanan haklarının ödenmediğini iddia ederek davacının kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve fazla mesai ücreti alacağının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
B-) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili; davacının çalıştığı işyerinin ... Temizlik Otomasyon Bilgi İşlem Org. San. Tic. Ltd. Şti. olduğunu, bu sebeple öncelikle husumet itirazları olduğunu, ... A.Ş.'nin kafeterya personel alım işi için ihale yaptığını ve adıgeçen Şirketin bu ihaleyi kazanarak büfe ve kafeteryalarda personel istihdam ettiğini ve dolayısıyla davacının bu ihale kapsamında çalışmış olduğundan, husumetin ... Temizlik Otomasyon Bilgi İşlem Org. San. Tic. Ltd. Şti.'ye yöneltilmesi gerektiğini, davacının 07:00 - 19:00 saatleri arasında düzenli olarak çalıştığını iddia ettiğini, ancak bunun doğru olmadığını, her gün 12 saat çalışma düzeninin söz konusu olamayacağını, kendi arzusu ile istifa ettiğini, fazla çalışması olsa bile bunun kendisine ödendiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... vekili; iş bu davanın hukuki dayanaktan yoksun olup, husumet nedeniyle reddinin gerektiğini, davacının müvekkil şirketin çalışanı olmadığını, ... ve ... arasında alt işveren - asıl işveren ilişkisi de bulunmadığını, ...'un ...'ya ait iskelede bulunan büfeyi işlettiğini, ...'un Türkiye genelinde kira sözleşmesi çerçevesinde büfe hizmeti verdiğini, ...'un ... Adliyesi'nde de büfelerinin bulunduğunu fakat çalışanlarının Adalet Bakanlığı çalışanı olmadığını, bu bağlamda davacının müvekkil şirkete husumet yöneltmesinin hatalı olduğunu, davacının müvekkil şirket nezdinde hiçbir kaydının olmadığını, ...'nun ...'dan herhangi bir hizmet de satın almadığını, esasa ilişkin olarak da davacının ... çalışanı olduğundan dolayı bütün işçilik alacaklarından ... şirketinin sorumlu olduğunu, bu nedenlerle davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
C-) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, bozmaya uyarak alınan bilirkişi raporunda yapılan hesaplama sonucunda davacının fazla mesai ücretlerinin eksiksiz şekilde banka kanalıyla ödendiğinin tespit edilmiş olmakla iş akdinin haklı fesih sebebinin de bulunmadığı, istifa durumunda ihbar ve kıdem tazminatı alacaklarına hak kazanmasının söz konusu olamayacağı, bu nedenle bu taleplerinin de reddi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D-) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E-) Gerekçe:
1-)Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-)Somut uyuşmazlıkta; davacının fazla çalışma ücreti alacağının olup olmadığı ve buna bağlı olarak da feshinin haklı nedene dayanıp dayanmadığının açıklığa kavuşturulması gereklidir.
Mahkemece, davacının bordrolarında görünen fazla çalışma tahakkuklarının banka kanalıyla eksiksiz ödendiğinden fazla çalışma alacağı olmadığı gibi fesihte haklı nedeninin de bulunmadığı kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği, Dairemiz emsal kararları (2013/6828, 2017/8349, 2016/5787 E. sayılı dosyaları gibi) ve sunulan bordrolara göre davalı işyerinde her ay yapılsın ya da yapılmasın davacıya 22 saat fazla mesai ücreti ödendiği görülmektedir. İşyeri uygulaması ile fazla mesai yapılsın veya yapılmasın fazla mesai ücreti ödenmesi kararlaştırılmıştır. Bu bir anlamda fazla mesai ücretinin aylık ücrete dahil edildiğinin kabul görmesidir. Bu durumda, aylık 22 saatin üzerinde fazla çalışma yapıldığının ispatı halinde ayrıca hüküm altına alınması gereklidir.
Dosyadaki bilgi, belge ve bilhassa davacı tanık beyanlarından davacının haftanın 6 günü 07.00-19.00 saatleri arasında çalıştığı anlaşılmaktadır. Bu çalışma sistemine göre hesaplanan fazla mesai ücretinden 22 saat fazla mesai ücreti ödemesi mahsup edilmeli, buna göre fark fazla mesai ücreti ile kıdem tazminatı hüküm altına alınmalıdır.
Diğer taraftan fazla mesainin ücretin içinde olması ve asıl ücretin fazla mesai olarak ödenen miktarın dışlanması sonucu kabul edilen çıplak ücret olması karşısında, fazla mesai alacaklarının bordrodaki bu belirtilen çıplak ücrete göre hesaplanıp hüküm altına alınması da gözden kaçırılmamalıdır.
Hatalı değerlendirmeyle yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 06.11.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
kazanci.com.tr
