Madde içeriğinden de anlaşılacağı gibi işçi, işverene bağlı olarak ve işverenin yönetiminde olmak üzere bir işin görülmesi borcu altına girmektedir. Ancak işçi, bir işi görürken taraflarca belirlenen bir ücret karşılığında iş görme borcunu yerine getirmektedir.

İş hayatında çoğunlukla görüldüğü üzere işçilerin ücretleri belirli nedenlerle kesintiye uğramakta veya düşürülmektedir. Konunun biraz daha özüne inildiğinde ise işverenlerin İş Kanunu’nun ücret konusundaki düzenlemeleri dikkate almadığı gözlemlenmektedir.

Peki bu konuda İş Kanunu tarafından belirlenen düzenlemeler ve Yargıtay İlgili Hukuk Daireleri tarafından verilen kararlar nasıldır?

Ücret şüphesiz ki işçinin yaşamının devamı için iş sözleşmesinin kaçınılmaz bir unsurudur. Uygulamada zaman zaman belirli nedenlerle işçilerin ücretlerinin kesintiye uğradığı ya da düşürüldüğü görülmektedir.

Nitekim bu konuda İş Kanunu m.22/1 aynen “İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz.” hükmünü amirdir.

Kanun maddesini biraz daha açmak gerekirse; işçinin ücretinin düşürülmesi için işverenin işçiye bu durumu yazılı olarak bildirmesi, işçinin de yazılı olarak 6 iş günü içerisinde bu durumu onaylayacak şekilde kabul etmesi gerekmektedir. Aksi halde işçi ücretinin düşürülmesini kabul etmediği gibi yapılan değişiklik de işçiyi bağlamayacaktır. İşçinin yazılı olarak onayının bulunmamasına rağmen ücretinin düşürülmesi ya da hukuka uygun bir sebep olmamasına rağmen ücretinden kesinti yapılması; işçiye, İş Kanunu m.24/II, e < İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse, > uyarınca iş sözleşmesini haklı nedenle derhal fesih hakkı vermektedir.

İş Kanunu m.24/1 aynen “Süresi belirli olsun veya olmasın işçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir.” hükmünü amirdir. Yani, işçinin yazılı onayı olmaksızın ücretinin düşürülmesi ya da hukuka uygun bir neden olmaksızın ücretinin kesilmesi halinde işçi, iş sözleşmesini ihbar(bildirim) süresini beklemeksizin tek taraflı olarak haklı nedenle derhal feshedebilir.

Bu konuda verilen Yargıtay kararlarından birkaç tanesi;

-Ücret değişikliği için işçinin yazılı muvafakati şarttır.
Yargıtay 9. H.D. 15.05.2012 T. 2010/9661 E. 2012/17158 K.

-Ücret değişikliği için işçinin yazılı muvafakati şarttır.
Yargıtay 7. H.D. 28.06.2013 T. 2013/3381 E. 2013/12217 K.

-Yazılı muvafakat bulunmadığından fark ücrete hükmedilmelidir.
Yargıtay 22. H.D. 15.05.2014 T. 2014/11653 E. 2014/13128 K.



Av. Tuğra LEVENT

Yargıtay Kararları Kaynak: Ocak, Uğur (2015), İşçilik Alacakları 2. Kitap, s. 1504-1507)