Türk Tabipler Birliği Hekimlik Meslek Etiği Kurallarının 13. Maddesinde malpraktis şu şekilde tanımlanmıştır; “Bilgisizlik, deneyimsizlik ya da ilgisizlik nedeniyle bir hastanın zarar görmesi ‘hekimliğin kötü uygulaması’ anlamına gelir.”
Fakat elbette ki tıbbi olarak meydana gelen her zararın da kaynağı doktor hatası (malpraktis)değildir. Bazen, tıbbi standartlara uygun bir müdahale yapılması esnasında, öngörülemeyen, gerçekleşmesi engellenemeyen, istenmeyen sonuçlar meydana gelebilir. Bu sonuçlar tıbbi malpraktisten farklı olarak “komplikasyon” olarak addedilir. Komplikasyon ile malpraktis arasındaki göze çarpan en önemli fark doğurdukları sorumluluğa ilişkindir.
Genel olarak tıp hukukunda hekimlerin sorumluluğu kusura dayalı genel sorumluluktur. Yani; hekimler kusurlu oldukları uygulamalardan sorumlu tutulabilirken komplikasyonlardan dolayı sorumlu tutulamazlar. Komplikasyona konu olan sapmalar ve riskler neticesinde hekimin sorumluluğuna gidilmemesinin en önemli gerekçesi; hekimin müdahale esnasında gerekli özeni göstermiş olması ve müdahaleye ilişkin uygun tedbirleri almış olmasıdır. Fakat elbette komplikasyondan dolayı hekimin sorumluluğuna gidilememesi için hekimin; komplikasyona ilişkin tüm tedbirleri almış olması, komplikasyona ilişkin müdahalede gecikmemesi, komplikasyon yönetimini doğru bir şekilde yapması gerekir. Şayet; komplikasyon vaktinde fark edilemezse, fark edilse dahi gerekli tedbir alınmazsa, gecikilirse yahut ihmal edilirse komplikasyonun malpraktise dönüşmesinden söz edilebilir. Bu durum da hekimin tazminat sorumluluğu ile neticelenebilir.
Hukukçular ve Hekimlerin Komplikasyon – Malpraktis Ayrımına Farklı Yaklaşımları
Malpraktise ilişkin açılan hukuk davalarında içerik gereği hakimlerin re’sen inceleme olanağının olmadığı, mesleki ve özel teknik bilgi gerektiren durumlar söz konusudur. Bu bağlamda bahsi geçen incelemeleri yapması için bilirkişi olarak Adli Tıp Kurumundan bilirkişi raporu talep edilmektedir. Genellikle bilirkişi raporunu veren hekimler meydana gelen hatayı “tıp biliminin ve hekimlik mesleğinin fıtratı” olarak değerlendirip komplikasyon olarak nitelemektedir. Bunun neticesinde hekimin sorumluluğuna gidilmemesi sonucunu talep edilmektedir.
Av. Nazlı Birgül Güzeldağ
