YASAL DÜZENLEME GETİRİLDİ

2019 yılında yapılan yasa değişikliği ile 2020 yılı ve sonrasında hukuk fakültesine girenlere Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı uygulanacağına dair yasal bir düzenleme getirilmişti.

70 PUAN VE ÜZERİ

Yapılan düzenlemeler uyarınca 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ile 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununa yeni maddeler eklendi. Buna göre ÖSYM tarafından yapılacak sınavda 70 ve üzerinde puan alan hukuk fakültesi mezunları sınavda başarılı sayılacak ve avukatlık stajına başlamaya, noterlik stajına başlamaya ve adli yargı hakimlik-savcılık sınavlarına girmeye hak kazanacak.

"HUKUK ELİYLE HUKUKÇULARA HAKSIZLIK"

"Burada idari yargı hakimlik sınavlarına girecekler açısından adeta bir ayrımcılık var." diyen Avukat Hakan Gönenç, "İdari yargı hakimlik sınavına gireceklerin bu sınava girmesi gerekmiyor. Çok sayıda hukuk fakültesi mezunu kendi mesleğini icra edemez haldeyken ve iş bulamazken üniversitelerin iktisadi idari bilimler ve siyasal bilgiler fakültesi mezunları, idari yargı hakimlik sınavına doğrudan girebilmektedir. İdari yargı hakimliği gibi önemli bir göreve aday olan kişilerin Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavından muaf tutulması kamu vicdanını yaralamaktadır. Hukuk eliyle hukukçularına haksızlık yapan eşitliği yok sayan ve adil olmayan bu anlayışın karşısındayım." ifadelerini kullandı.

AVUKAT OLMAK İSTEYEN MEZUNLAR

hukukihaber.net'e konuşan Avukat Hakan Gönenç, "Avukat olmak isteyen hukuk fakültesi mezunları yönünden ise bir belirsizlik hali mevcut. 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununa ilave edilen ek maddelere göre, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavının yapılış şekli ile sınava ilişkin diğer hususlar; Türkiye Barolar Birliği, Hakimler Savcılar Kurulu, Türkiye Noterler Birliği ve Yükseköğretim Kurulu'ndan görüş alınarak Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenecek. Ancak aradan geçen üç yıla rağmen bu yönetmelik ile ilgili bir çalışma yapıldığına dair hiç bir emareye rastlamadık. Hatta görüş bildirecek kurumların dahi konuya dair bir çalışması bulunmadığını haricen öğrendik." dedi.

ÜÇ YILDA MEZUN OLACAKLARIN DURUMU BELİRSİZ

Avukat Hakları Grubu Ankara adına Adalet Bakanlığı'na bilgi edinme başvurusunda bulunduklarını belirten Avukat Hakan Gönenç, "Bazı hukuk fakültelerinde üstten ders alarak üç yılda mezun olma imkanı bulunuyor. Dolayısıyla 2023 Haziran ayında mezun olacak hukuk fakültesi mezunları için belirsizlik var. Biz Avukat Hakları Ankara olarak seçimlerden bağımsız her Çarşamba günü herkese açık toplantılar yapıyor ve mesleğimiz ile meslektaşlarımızın sorunlarına çözüm arıyoruz. İşte bu konuda da, yaptığımız bir toplantıda hukuk fakültesi öğrencisi kardeşlerimizin paylaştığı bu sorunla ilgili bir çalışma grubu oluşturduk. Üç haftalık çalışmanın ardından bir dilekçe ile AHG Ankara Baro Başkan Adayı ve MYK üyesi sıfatıyla ben, AHG Ankara Merkez Yürütme Kurulu üyesi Av. Nazlı Ceylan Ulubay ve hukuk fakültesi öğrencisi Hakan Soyertaş ile üç imzalı bir dilekçe ile Adalet Bakanlığı'na bir bilgi edinme başvurusunda bulunduk. Dilekçemizde bugüne kadar Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı hakkında neler yapıldığını ve yönetmeliğin ne zaman çıkarılacağını sorduk. Bundan sonra süreci yakından takip ederek rol üstlenen tüm kurumları harekete geçirmek için etkin şekilde mücadele edecek ve gelişmeleri kamuoyu ile paylaşacağız." dedi.

"SINAVIN ADI VAR SANI YOK!"

Adalet Bakanlığı'na yapılan bilgi edinme başvurusunda imzası bulunan hukuk fakültesi öğrencisi Hakan Soyertaş ise "Avukatlık Sınavı, hukuk mezunlarına mesleki yeterlilik sınavı ve son olarak Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı adı var sanı yok!" diyerek tepkisini dile getirdi.

ÖĞRENCİLERİN KAFASI KARIŞIK

"Hukuk Fakültesinde okumakta olup kendine bir hedef seçmek, ileriye yönelik kendisini geliştirmek isteyen çoğu öğrencinin kafasındaki en büyük soru işareti Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı" diyen Hakan Soyertaş, sözlerine şöyle devam etti;

ÜÇ YILDIR HAZIRLIK YOK!

"ÖSYM tarafından bir sınav yapılacak sınavın yapılış şekli ve sınava ilişkin hususlar HSK, TBB, TNB ve YÖK’den görüş alınıp Adalet Bakanlığı’nın çıkaracağı bir yönetmelikle düzenlenecek ancak bu kurumların üç yıldır yaptığı bir hazırlık yok. Öğrencilerin ulaşabildiği kaynaklarda yer alan bilgiler soru işaretlerini daha da derinleştiriyor. Birkaç sorundan kısaca aşağıda bahsedelim;

- Bir lisans bölümünden mezun olup sonrasında hukuk fakültesine kayıt yaptırmış her iki lisans programındaki ortak derslerden muaf olan ve erken mezun olabilecek 2020 yılı girişli öğrenciler.

- Adalet MYO’nu bitirip fakülteyi iki/üç yıl içerisinde bitirecek öğrenciler.

- 2020 yılından önce fakülteye kayıt yaptırmış ancak pandemi koşullarından veya başka sebeplerden dolayı kaydını sildirmiş 2020 yılında yeniden fakülteye kayıt yaptırıp bir/iki yıl içerisinde mezun olma durumu olan öğrenciler. 

- Adli Yargıda hakim/savcı olmak isteyen hukuk fakültesi mezunları iki ayrı sınava girmek zorunda olduklarından ve ÖSYM’nin uzun aralıklarla belirlediği sınav takvimleri gözetildiğinde telafisi mümkün olmayan zaman kayıpları yaşayacaklar.

Bu durumda bulunan öğrencilerin hukuk fakültesini bitirdikten sonra bu sınava girmeden her hangi bir hukuk mesleği icra etmeleri mümkün görünmemektedir."

"SINAVA DEĞİL BELİRSİZLİĞE KARŞIYIM"

"Bir hukuk fakültesi öğrencisi olarak başarıyla geçip mezun olduğum onca sınavdan sonra bir sınava daha karşı değilim. Ben bu sınav hakkındaki belirsizliğe karşıyım. Geleceğiyle ilgili her gün bir hayal kuran ve kurduğu her hayalin sonunda karşısına sadece bir bilinmez olarak çıkan bu sınav hakkındaki belirsizlik benimle aynı durumdaki pek çok öğrenciye gelecek kaygısı yaşatmaktadır. Ülkemizde sürekli değişen sınav sistemleri ve sınav güvenliğinde yaşanan bir takım aksaklıklar ile bunun sonucunda yaşatılan mağduriyetlerden payımızı alma ihtimali beni kaygılandırıyor. İlgili kurumların en kısa sürede bu belirsizliği ortadan kaldırıp, endişelerimize kulak vererek bu konu hakkında bir düzenleme yapmasını temenni ediyorum." (hukukihaber.net)

Adalet Bakanlığı'na yapılan başvuru şöyle;

T. C.

ADALET BAKANLIĞI’NA

Bilgi Edinme

Başvurusunda Bulunan :

1) Av. Hakan GÖNENÇ

2) Av. Nazlı Ceylan ULUBAY 

3) Hakan SOYERTAŞ

BAŞVURU KONUSU  : 4982 Sayılı Bilgi Edinme Kanunu gereğince, 7188 Sayılı Yasanın 5. Maddesi “Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı” başlığı altında “Sınavların yapılma şekli ile sınavlara ilişkin diğer hususlar Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir” denmek suretiyle işaret edilen yönetmeliğin akibeti hakkında bilgi edinmek amacı ile bu başvuruda bulunulmaktadır.

AÇIKLAMALAR: 1) 17 Ekim 2019 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7188 Sayılı yasa ile getirilen yeni bir düzenleme olarak “Hukuk mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı “ 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa ek 41. madde olarak eklenmiştir.

Buna göre; 7188 Sayılı Kanun m.5

“4. Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında başarılı olmak,”

MADDE 5 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı

EK MADDE 41- İlgili kanunlarda belirtilen şartlara ilave olarak, hâkim adaylığı sınavına girmek ve avukatlık veya noterlik stajına başlamak için Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında veya İdari Yargı Ön Sınavında başarılı olmak şarttır.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavına, hukuk fakültesinden mezun olanlar ile yabancı bir hukuk fakültesini bitirip de Türkiye’deki hukuk fakülteleri programlarına göre eksik kalan derslerden sınava girip başarılı olmak suretiyle denklik belgesi almış bulunanlar; İdari Yargı Ön Sınavına, hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az dört yıllık yükseköğrenim yapmış veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olanlar girebilir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında ilgililerin;

a) Anayasa Hukuku,

b) Anayasa Yargısı,

c) İdare Hukuku,

d) İdari Yargılama Usulü,

e) Medeni Hukuk,

f) Borçlar Hukuku,

g) Ticaret Hukuku,

h) Hukuk Yargılama Usulü,

ı) İcra ve İflas Hukuku,

i) Ceza Hukuku,

j) Ceza Yargılama Usulü,

k) İş Hukuku,

l) Vergi Hukuku,

m) Vergi Usul Hukuku,

n) Avukatlık Hukuku,

o) Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi,

ö) Türk Hukuk Tarihi,

alanlarındaki bilgileri ölçülür.

İdari Yargı Ön Sınavında ilgililerin;

a) Anayasa Hukuku,

b) Anayasa Yargısı,

c) İdare Hukuku,

d) Türk İdari Teşkilatı,

e) İdari Yargılama Usulü,

f) Medeni Hukuk,

g) Borçlar Hukuku (Genel hükümler),

h) Ticari İşletme ve Şirketler Hukuku,

ı) Hukuk Yargılama Usulü,

i) Ceza Hukuku (Genel hükümler),

j) Ceza Yargılama Usulü,

k) Vergi Hukuku,

l) Vergi Usul Hukuku,

m) Maliye ve Ekonomi,

n) İmar ve Çevre Hukuku,

o) Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi,

alanlarındaki bilgileri ölçülür.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı yılda en az bir defa, İdari Yargı Ön Sınavı ise iki yılda en az bir defa olacak şekilde Adalet Bakanlığı ile imzalanacak protokole göre Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yapılır.

Sınavlar test şeklinde yapılır. Sınavlarda çoktan seçmeli en az yüz soru sorulur ve yüz puan üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır.

Sınavların yapılma şekli ile sınavlara ilişkin diğer hususlar Hâkimler ve Savcılar Kurulu, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye Noterler Birliğinin görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.

Bu maddenin uygulanmasında hâkimlik, savcılık, avukatlık ve noterlik meslekleri hukuk mesleği olarak kabul edilir.”

2) Buna göre, 7188 sayılı kanun m. 5/6; “Sınavların yapılma şekli ile sınavlara ilişkin diğer hususlar Hâkimler ve Savcılar Kurulu, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye Noterler Birliğinin görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir. “ denmek suretiyle, Adalet Bakanlığı’na sınava ilişkin detayların düzenlenmesi için yönetmelik hazırlama ödevi yüklenmiştir. Kanunun yürülüğe girmesinden günümüze kadar yaklaşık olarak iki buçuk yıl geçmiş olup yayımlanan herhangi bir yönetmelik bulunmamaktadır.

3) Bu sebeple yönetmelik çalışmalarına ilişkin olarak Bilgi Edinme Kanunu kapsamında ilgilisi olduğumuz konuya ilişkin olarak aşağıdaki soruların cevaplarının ilgili birim tarafından cevaplanarak tarafımıza bilgi verilmesini talep etmekteyiz.

- 7188 Sayılı Kanun m. 5/6 gereğince Bakanlığınıza atfedilen uygulamaya ilişkin yönetmelik çalışmaları ne aşamadadır, yönetmelik ne zaman yürürlüğe girecektir?

- Yönetmelik çalışmaları yapılırken Hakimler ve Savcılar Kurulu’ndan görüş alınmış mıdır?

- Yükseköğretim Kurulu’ndan görüş alınmış mıdır?

- Türkiye Barolar Birliği’nden görüş alınmış mıdır?

- Türkiye Noterler Birliğin’den görüş alınmış mıdır?

- Kanuna göre 24 Ekim 2019 tarihinden sonra Hukuk Fakültelerine kaydını yaptırmış öğrenciler, hukuk mesleklerine giriş sınavına ve idari yargı ön sınavına tabi tutulacağına göre, bu tarihten sonra Hukuk Fakültelerine kaydını yaptırmış öğrencilerden şu anda 1. Veya 2. Sınıfta olup da bir an önce mesleğe atılarak ailesine daha fazla ekonomik anlamda yük olmak istemeyen, mesleğe başlayıp ekonomik kazanç elde etmek için üstün çaba gösteren ve bu sayede 2023 yılında mezun olacak olan öğrenciler mezun oldukları sene sınava girmeye hak kazanabilecek midir?

- Başarı göstererek 2023 yılının Ocak-Şubat aylarında, okullarından erken mezun olacak öğrencilerin sınava girememesinin yaratacağı ekonomik zorluklar ve belirsizlik hali ile boşta geçen süreleri de düşünüldüğünde, yönetmelik çalışmalarına hız verilmesi ve en geç bu senenin sonuna kadar yönetmeliğin yürürlüğe konarak belirsizlğin ortadan kaldırılması mümkün müdür?

- Yönetmelik çalışmalarının uzaması ve yönetmeliğin yayınlanmasının gecikmesi durumunda, 2023 yılında erken mezun olan Hukuk Fakültesi mezunları, sınava ilişkin yönetmelik yayınlanmadığından sınava giremeyecek ve meslek stajına başlayamayacak mıdır?

- Kanunda sınavın ÖSYM Başkanlığı tarafından yapılacağı belirtilmiş olup sınav sorularının hangi kurum veya kuruluşlar tarafından hazırlanacağına ilişkin düzenleme Bakanlığınızın hazırlayacağı Yönetmeliğe bırakıldığından, sınava ilişkin oldukça önem arz eden sınav soruları hangi kurum ve kuruluşlar tarafından hazırlanacaktır?

- “Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı” başlığı altında avukatlık, hakimlik, savcılık ve noterlik mesleklerine giriş sınavı tek bir sınav olarak mı düzenlenecektir? Sonrasında sınava girenlerden başarı gösterenlerin hangi mesleğe kabul görecekleri veya hangi mesleği seçebilecekleri hangi esas ve kriterlere göre belirlenecektir?

SONUÇ: 7188 sayılı Kanun ile Yüksek Öğretim Kanunu’nda ve Avukatlık Kanununda meydana gelen bu değişiklik, 24.10.2019 tarihinden sonra Hukuk Fakültelerine kayıt yaptıran öğrencilerin, hukuk mesleklerine girişi için sınava tabi tutulmasını öngörmekle birlikte, kanunun sınava ilişkin hususların düzenleneceğini işaret ettiği yönetmelik hali hazırda yayınlanmadığından, bu konu ilgilisi olduğumuz tarafımızı belirsizlik içerisinde bırakmaktadır. Söz konusu yönetmeliğin, kanunun amir hükmü uyarınca bir an evvel yürürlüğe girmesi, 24.10.2019 tarihinden sonra Hukuk Fakültelerine kayıt yaptıran binlerce öğrencinin menfaatine olacağından çalışmaların bir an evvel hızlandırılarak yönetmeliğin gecikmesinin mağduriyet yaratmasına sebep olmamasını ve 4982 Sayılı Bilgi Edinme Kanunu gereğince ilgilisi olduğumuz ve yukarıda sıraladığımız sorulara cevapların tarafımız mail adreslerine veya tebligat adreslerine cevap süresi içerisinde gönderilmesini arz ve talep etmekteyiz.

Av. Hakan GÖNENÇ

Av. Nazlı Ceylan ULUBAY

Hakan SOYERTAŞ