EKONOMİK CEZA

Şikayete ilişkin Avukat Hakları Grubu'ndan yapılan açıklama "Bu konuyla mücadele eden barolar, hasar danışmanlık şirketleri hakkında bugüne kadar sadece Avukatlık Kanunu’nun 35., 48 ve 63. maddelerine göre suç duyurusu yapıyorlardı. Cezai takibat anlamında önemli olan bu yol, bu şirketler aleyhine ekonomik bir ceza sağlamıyordu. Bundan böyle, baroların ve tüm avukat meslektaşların bu konudaki şikayetlerini Reklam Kuruluna da ulaştırmaları, mesleğimizle haksız rekabet içinde olan ve yurttaşların haklarını zayi eden bu şirketlerle mücadele alanında yeni ve etkin bir yol açılmasını sağlayacaktır. (Dilekçe örneği aşağıdadır)" denildi.

DURDURMA CEZASI

Bilindiği üzere Reklam Kurulu, ticari reklamlarda uyulması gereken ilkeleri belirleme ve haksız ticari uygulamalara karşı tüketiciyi korumaya yönelik düzenlemeleri yapma, bu hususlar çerçevesinde inceleme ve gerektiğinde denetim yapma, inceleme ve denetim sonucuna göre, 6502 sayılı Kanunun 61’inci madde hükümlerine aykırı reklamları durdurma ve/veya aynı yöntemle düzeltme ve/veya para cezası veya gerekli görülen hallerde üç aya kadar tedbiren durdurma cezası verme hususlarında görevlidir.

REKLAM KURULU

Reklam Kurulunun 19 üyesi içinde, Türkiye Barolar Birliği adına bir avukat, Tüketici Federasyonları adına da bir avukat olmak üzere toplam 2 avukat, yer almaktadır.

Reklam Kurulu, reklamın mecrasına göre çeşitli para cezaları uygulamaktadır. İnternet aracılığı ile gerçekleşmiş hukuka aykırı reklamlar için 114.326-TL (2021 yılı değeri) idari para cezası uygulamaktadır. Hasar danışmanlık şirketleri, daha çok internette reklam yaptıklarından dolayı ihlal başına bu miktarda para cezaları uygulanması beklenmektedir.

DİLEKÇE ÖRNEĞİ:

T.C. 

TİCARET BAKANLIĞI

TÜKETİCİNİN KORUNMASI VE PİYASA GÖZETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

REKLAM KURULU BAŞKANLIĞINA

ŞİKAYET EDEN                      : 

ŞİKAYET EDİLEN                 :

REKLAM YAYIN 

TARİHİ                                     : Halen devam etmektedir.

YAYINLANDIĞI 

MECRA                                     : İnternet ve sair mecralar 

 (İnternet adresleri)

ŞİKAYET KONUSU               : Şikayet edilenin ve bunlarla sınırlı olmamak üzere diğer hasar danışmanlık şirketlerinin sadece avukatlar tarafından yapılabilecek işlere dair haksız rekabet oluşturur şekilde, ayrıca tüketicilere yönelik yanıltıcı ve aldatıcı içeriklerle yapmış oldukları mevzuata aykırı ve haksız ticari uygulama içerir reklamları hakkında

AÇIKLAMALAR                     :

1. Şikayet konusu “Hasar Danışmanlık Şirketleri”, trafik ve iş kazaları başta olmak üzere sadece avukatlar tarafından yürütülebilecek olan tazminat alacağına ilişkin hukuki ihtilaflarda uzun yıllardır Avukatlık Kanunu’na aykırı şekilde faaliyetlerini yürütmektedirler. 

2. Avukatlık Kanunu’nun “Yalnız Avukatların Yapabileceği İşler” başlıklı 35. maddesinde “Kanun işlerinde ve hukuki meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak, adli işlemleri takip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek, yalnız baroda yazılı avukatlara aittir. Baroda yazılı avukatlar birinci fıkradakiler dışında kalan resmi dairelerdeki bütün işleri de takip edebilirler.” denilmek suretiyle hukuki ihtilaflarda taraflar adına işlem yapmak hak ve yetkisinin yalnızca avukatlara özgülendiği ve “Avukatlık Yetkilerinin Başkaları Tarafından Kullanılmaması” başlıklı 63. maddesinde yer alan “Avukatlık yapmak yetkisini taşımadıkları halde muvazaalı yoldan alacak devralarak ve kanunların tanıdığı başka hakları kötüye kullanarak avukatlara ait yetkileri kullananlar bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılırlar.” hükmü gereği aksi davranışların yaptırıma bağlandığı açıktır. 

3. Şikayet edilenin şirket ana sözleşmesinde açıkça dava takibi yapılacağı da belirtilmiştir.

4. Yukarıdaki hususların açık şekilde Avukatlık Kanunu’nun ilgili hükümlerine aykırılık taşıdığı, haksız rekabete yol açtığı ve haksız ticari uygulamalardan olduğu görülmektedir.

5. Nitekim, Avukatlık Kanunu’nun “Reklam Yasağı” başlıklı 55. maddesinde “Avukatların iş elde etmek için, reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette bulunmaları ve özellikle tabelalarında ve basılı kağıtlarında avukat unvanı ile akademik unvanlarından başka sıfat kullanmaları yasaktır.”  hükmü mevcut iken hasar danışmanlık şirketleri hem yalnızca avukatlar tarafından yapılabilecek bir işi kanuna açıkça aykırı şekilde yapmakta hem de bunu, avukatlara yasaklanmış reklam vasıtası ile gerçekleştirmektedir. Kaldı ki, yapılan bu reklamlar da mevzuata aykırıdır. 

6. Bu şirketler; tüketicileri yanıltacak şekilde reklam mevzuatına aykırı, aldatıcı, tüketicinin güvenini suistimal edici ve haksız rekabet içerir reklam ve tanıtımlar vasıtasıyla tüketicilerden aldıkları vekaletnameler ve ayrıca alacak temliki yolu ile tazminat alacaklarını takip ederek mağduriyetlere sebebiyet vermektedirler. (Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği md. 5 ve 7)

7. Mevzuata aykırı şekilde yapılan bu tanıtım ve reklamlara ilişkin örneklerden bazıları ekte yer almaktadır. 

8. Bunlar ve dilekçemiz ekinde yer alan örnekler incelendiğinde, şikayet edilen şirketlerin kanunen yetkili olmadıkları halde reklamlarında,

a. avukatlık hizmeti verdikleri, 

b. yasal işlemleri takip ettiklerini beyan ettikleri, 

c. ilgili (KVKK, TCK vs.)  mevzuata aykırı şekilde üçüncü kişilerden bilgi talep ettikleri, 

d. aldatıcı kazanç miktarları belirttikleri,

e. tüketicilerin bilgi eksikliklerinden ve içerisinde bulundukları zor durumdan faydalanmak suretiyle onları istismar ederek

f. avukatlara özgülenmiş işlerin kendileri tarafından çok kısa sürede çözüldüğü şeklinde reklam yaptıkları görülmektedir.

9. Bu reklamlar, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61.  ve 62. maddesine, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-b, 7/5-h, 9, 26, 28, 30, 31 ve 32. maddeleri ile Avukatlık Kanunu’nun 35, 55 ve 63.maddelerine aykırıdır. 

10. Bu sebeplerle şikayette bulunulması ve belirtilen reklamların Reklam Kurulu tarafından incelenerek gerekli yaptırımların uygulanmasını talep etme zorunluluğu doğmuştur.

SONUÇ : Yukarıda anlatılanlar çerçevesinde gerek tarafımızca ileri sürülen nedenler gerekse de resen tespit edilecek aykırılıklar sebebiyle şikayetimiz dikkate alınarak,

a. Şikayet edilenler yönünden yukarıda belirtilen ve ayrıca resen tespit edilecek mecralarda yaptıkları hukuka aykırı reklamların ayrı ayrı incelenmesine,

b. Tarafınızca yapılacak olan incelemenin sadece şikayet edilenler ile sınırlı olmaması ve Hasar Danışmanlık Şirketi olarak faaliyet gösteren ve bu şekilde kanuna aykırı reklam yapan bütün firmaların reklamlarının resen incelemeye tabi tutulmasına,

c. Şikayet edilenlerin savunması alınmadan, avukatlık mesleğinin kamu hizmeti olduğu ve yapılan reklamların kamu düzenini ilgilendirmesi dikkate alınarak bütün reklamların öncelikle tedbiren 3 aya kadar durdurulmasına,

d. Devamında yapılacak inceleme neticesinde reklam veren Hasar Danışmanlık Şirketlerinin bu yolla elde ettikleri haksız kazançlar da dikkate alınarak reklamların yapıldığı her bir mecra için ayrı ayrı olmak üzere durdurma ve idari para cezası uygulanmasına,

e. Yapılan reklamların aynı hizmete ait olması sebebiyle her bir reklam veren hasar danışmanlık şirketi açısından ilk cezadan sonra verilen diğer bütün cezaların 2 katı olarak uygulanmasına,

f. Yapılacak inceleme neticesinde verilen karar hakkında bilgilendirilmeme karar verilmesini ve gereğinin yapılmasını talep ederim.

ŞİKAYET EDEN