ABD, Rusya tarafından yapılan artan kışkırtıcı tehdit faaliyeti sebebiyle Uluslararası Gözleme anlaşması altında Ukrayna üzerinde olağan üstü bir keşif uçuşu gerçekleştirdiğini söyledi.

Pentagon, keşif uçuşunun geçen ay Azak denizinde Rusya’nın Ukrayna gemilerine müdahalesi sebebiyle iki ülke arasındaki gerginliğin tırmanması üzerine 6 Aralıkta yapıldığı açıkladı.

Ukrayna’nın hükümet güçleri, Rus ordu güçlerinin Kırım yarımadasını ele geçirip illegal olarak ülkesine katmasının ardından 2014 Nisan’ından beri Doğu Ukrayna’da Rus destekli ayrılıkçılara karşı savaşıyor.

İki ülke arasındaki gerginlik 25 Kasım’da Rusya’nın, Kerch Boğazı ile Kırım’ı Rusya’ya bağlayan büyük bir köprünün altından geçme teşebbüsünde bulunan Ukrayna gemilerine ateş açması üzerine başlamıştı. Rusya uluslararası serbest bırakma çağrılarına rağmen 24 mürettebatıyla birlikte 3 Ukrayna gemisine el koymuştu.

Savunma Bakanlığı yayımladığı bir beyanda “ABD ve müttefikleri bugün, ABD’nin Ukrayna ve diğer ortak ülkelere olan yükümlülükleri sebebiyle olağan üstü bir uçuş gerçekleştirmiştir” dedi.

2002’deki Açık Semalar Anlaşması’nda imzası bulunan 34 devlet diğer bir ülkenin topraklarına silahsız gözlem uçuşları gerçekleştirebiliyor.

Genelde bu tür uçuşların önceden planlandığı ancak olağanüstü durumlarda anlaşmaya taraf iki ülkenin anlaşması durumunda planlanmamış uçuşların da yapıldığı belirtildi.

Savunma Bakanlığı açıklamasında “ABD’nin Rusya ile daha iyi ilişkiler istiyor, ancak Rusya, Ukrayna ve başka bir yerde gayri hukuki ve istikrarı bozan faaliyetleri sürerken bu olamamaktadır” denildi.

ABD’nin keşif uçakları ve dronlarının düzenli olarak Kırım ve Rusya’nın Karadeniz Kıyılarında keşif uçuşlarını sürdüğü belirtildi. Rus jetlerinin da düzenli olarak keşif uçaklarını taciz etme ve gölgelemelerinin sürdüğü kaydedildi.

CNN’in 5 Aralık’taki haberinde ABD askeri yetkililerinin, deniz kuvvetlerine ait bir geminin Boğaziçi ve Çanakkale boğazından geçebilmesiyle ilgili muhtemel planlar için Türkiye’ye bildirimde bulunması için Dışişleri Bakanlığından istekte bulunduğu belirtildi.

CNN, doğruluğu henüz teyit edilmeyen haberin ismini belirtmediği 3 ABD’li yetkiliye dayandırıldığını kaydetti.

Boğazlar anlaşmasına göre Karadeniz’e sınırı olmayan ülkelerin savaş gemilerinin boğazlardan geçmesi için Türkiye’ye 15 günce haber vermesi gerekiyor.

İsmi açıklanmayan 2 Amerikalı yetkilinin CNN’e, ABD’nin bir savaş gemisini Karadeniz’e gönderme planlarının uygulanmaya konmadığını ancak bölgeye bir gemi gönderme opsiyonu durumunda Deniz Kuvvetlerine bir opsiyon sağlama maksatlı olduğunu söylediği ifade edildi.

ABD’nin 6. Filosunun bölgede deniz operasyonlarını denetleyen filo sözcüsü Komutan Kyle Raines ”Biz ABD’nin 6. Filosuyla güvenlik ve istikrarı sürdürmek için Karadeniz dahil uluslararası sularda rutin olarak faaliyetler yürütüyoruz. Uluslararası hukuk ve normlara bağlı olarak serbestçe çalışma hakkını saklı tutuyoruz” dedi.

Rusya’nın üst meclisinin uluslararası ilişkiler komitesi başkanı Kostantin Kosachev, ABD’nin Karadeniz’deki varlığının bölgede sadece gerginliği artıracağını söylediği kaydedildi.

Rusya Federasyonu Güvenlik ve Savunma Konsey Komitesi Başkanı Viktor Bondarev, TASS haber ajansına yaptığı açıklamada, ABD gemilerinin Karadeniz’e muhtemel konuşlandırılmasının Rusya’yı aşağılamak için bir savaş tehdidi demek olduğunu söyledi.

Karadeniz’de üyeleri bulunan NATO’nun, Rusya’nın kaygılarına rağmen rutin olarak Karadeniz’e devriye gezen savaş gemileri gönderdiği belirtildi.