Soru-1: Mülk sahibinin kiracısından depozito adı altında almış olduğu para GMSİ beyanında dikkate alınacak mıdır?

Cevap: Kiraya verilen konut için veya işyeri için kiracıdan mülk sahibinin almış olduğu depozito adı altındaki bedeller 2022 Mart ayında GMSİ beyanı olarak beyan edilmeyecektir. Söz konusu depozito tutarının kira kontratında gösterilmesinde yarar bulunmaktadır.

Soru-2: Kentsel dönüşüm sebebi ile evi boşaltılanlara yapılan kira yardımı beyan edilecek midir?

Cevap: Kentsel dönüşüm nedeni ile ilgili Yasa’ya göre kira yardımı alanlar bu gelirlerinden dolayı GMSİ kira beyannamesi vermeyecektir.

Soru-3: Miras olarak babamızdan kalan konut için 2 kardeş hissedarız. Ödemeler büyük kardeş üzerinden bankadan gelmektedir. Beyan durumumuz nasıl olacaktır?

Cevap: Ödemenin büyük kardeş adına yapılması önemli değildir. Her hissedar payına düşen kira gelirini 7.000,00 TL’lik istisna tutarını düşerek beyan edecektir. Kira ödemelerinin normal şartlarda her paydaş için ayrı ayrı banka hesaplarına yollanması önerilmektedir.

Soru-4: Peşin olarak alınan kira ne zaman beyan edilmelidir?

Cevap: Peşin olarak alınan kira bedelleri ilgili yıllar için beyan edilir. Kira gelirlerinde tahsilat esası caridir. Ancak bir sonraki yılın peşin alınan kirası gelecek yılın kirası sayılır ve ilgili yılı izleyen yılın Mart ayında beyan edilir. Örneğin; 2019 yılında konutunu kiraya veren bir kişi hem 2019 yılının hem de 2020 yılının kirasını peşin olarak tahsil etse bile, 2020 yılında vereceği beyannameye yalnızca 2019 yılı kira gelirlerini dahil edecek, 2020 yılı kira geliri ise 2021 yılında beyan edilecektir.

Soru-5: Kiraya verilen konut kredisi ile alınmış ise kredi giderleri nasıl beyan edilecektir?

Cevap: Gerçek gider metodu benimsenerek, kredilerin beyannamenin verileceği yıla ait faizleri kira gelirlerinden mahsup edilecektir.

Soru-6: Bir konuta 3 kişi sahip ise istisna uygulaması nasıl yapılacaktır?

Cevap: GVK’ nun 21. mad. göre istisna her birey için ayrı ayrı uygulanacaktır. Dolayısıyla her birey kendi payına düşen GMSİ için önce 7.000,00 TL düşerek beyanını yapacaktır.

Soru-7: Gerçek gider sisteminde gayrimenkul için ayrılacak amortisman indirimi nasıl yapılacaktır?

Cevap: Gayrimenkul kira gelirlerinin beyanı sırasında gerçek gider yönteminin tercih edilmesi halinde, safi iradın tespiti için gayrisafi hasılattan konut olarak kiraya verilen 1 adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 sene süre ile iktisap bedelinin %5’i (iktisap bedelinin %5’i tutarındaki bu indirim, yalnızca ilgili gayrimenkule ait hasılata tatbik edilecektir, indirilemeyen kısım gider fazlalığı sayılmayacaktır. 2017 yılından önce iktisap edilen meskenler için indirimden faydalanılması olanaksızdır.)

Soru-8: Mesken kira gelirlerinde istisna uygulaması nedir?

Cevap: Binaların mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen has1latm 2021 yılı için 7.000 TL'si (2022 yılı için istisna tutan 9.500 TL) gelir vergisinden istisna edilmiştir. Konut kira geliri elde eden kişilerin, y1lllk olarak tespit edilen istisna tutarının altında kira geliri elde etmeleri halinde bu gelirleri için beyanname vermesine gerek bulunmamaktadır. Örnek: Mükellef (B), 2021 y1hnda meskenini aylık 550 TL'den kiraya vermiş ve yıllık 6.600 TL kira geliri elde etmiştir. Bu durumda elde edilen has1lat, mesken istisna tutan alan 7.000 TL'nin altında olduğundan beyan edilmeyecektir. Konutlardan elde edilen kira gelirleri suresinde beyan edilmez veya eksik beyan edilirse, 2021 y1h için belirlenen 7.000 TL'Iik istisnadan yararlan1lamayacaktlr. Ancak, idarece herhangi bir tespit yap1lmadan önce, suresinde beyan edilmeyen veya suresinde verilen beyannamede yer almayan konut kira gelirlerini, suresinden sonra verilen beyanname ile beyan edenler söz konusu istisnadan yararlanabileceklerdir. istisna tutarının üzerinde konut kira geliri elde edilmesi halinde, y1lhk beyanname ile beyan edilen kira gelirinden istisna tutarının düşülmesi gerekmektedir.

Konut ve iş yeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece konut kira gelirine uygulanır. işyeri kira gelirine istisna uygulanmaz.[1]

Sor-9: Konut bana ait ancak kiralar eşimin banka hesabına yatmaktadır. Beyannameyi kim vermesi gerekir?

Cevap: Kira gelirlerinin beyanı bizzat tapu sahibi tarafından yapılır. Kira gelirlerinin eşinizin hesabına yatırılması durumu değiştirmez. Vergi mevzuatına göre işin gerçek mahiyeti esas alınacaktır. Dolayısıyla kira eşinizin banka hesabına yatırılmış olsa dahi, konutun sahibi olarak tarafınızdan beyanname verilmesi gerekmektedir.

Soru-10: Yurtdışında yaşayan bir kimse Türkiye’de konutlarından kira geliri elde etmesi halinde beyanname verecek midir?

Cevap: Türkiye’de elde edilen kira gelirlerinin Türkiye içinde beyanı zorunludur. Dar mükellef olarak elde etmiş olduğunuz kira gelirlerinin istisna miktarını aşan kısım üzerinde kalması halinde GMSİ beyannamesi vermeniz gerekmektedir.

----------------

[1] 2022 yılı Kira Geliri Vergi Rehberi, Maliye Bakanlığı internet sitesi