AYM'nin 2021/89 esas - 2024/8 karar sayılı kararı

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

 

Esas Sayısı : 2021/89

Karar Sayısı : 2024/8

Karar Tarihi : 18/1/2024

R.G.Tarih-Sayı : 17/4/2024-32520

 

İPTAL DAVALARINI AÇANLAR:

1. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri Engin ALTAY, Özgür ÖZEL ve Engin ÖZKOÇ ile birlikte 132 milletvekili (2021/89)

2. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri Engin ALTAY, Özgür ÖZEL ve Engin ÖZKOÇ ile birlikte 133 milletvekili (2022/5)

İPTAL DAVALARININ KONUSU:

A. 5/7/2021 tarihli ve (78) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2. maddesiyle 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 327. maddesine eklenen (3) numaralı fıkranın,

B. 2/12/2021 tarihli ve (87) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. 1. maddesiyle 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 320. maddesinin;

a. (1) numaralı fıkrasının (ç) ve (d) bentlerinde yer alan “Bakanlık Maarif Müfettişleri…” ibarelerinin “…müfettişler…” şeklinde değiştirilmesinin,

b. (1) numaralı fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen (2) numaralı fıkrasının,

c. (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesinin,

ç. (4) numaralı fıkrasında yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişlerinin ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarının…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının…” şeklinde değiştirilmesinin,

2. 2. maddesiyle (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Altıncı Kısmı’nın On Birinci Bölümü’ne eklenen geçici 1. maddesinin,

Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 13., 70., 104. ve 128. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talebidir.

I. İPTALİ İSTENEN CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ KURALLARI İLE İLGİLİ GÖRÜLEN KANUN HÜKMÜ VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME KURALLARI

A. İptali İstenen Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Kuralları

1. (78) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin (CBK) 2. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın, 327. maddesine eklenen (3) numaralı fıkra şöyledir:

 “Taşra teşkilatı

MADDE 327

…

 (3) İl milli eğitim müdürlüklerinde, her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarının rehberlik, işbaşında yetiştirme, denetim, değerlendirme, inceleme, araştırma ve soruşturma hizmetlerini yürütmek üzere 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 24 üncü maddesi uyarınca eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcısı istihdam edilebilir. Eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcısı, mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları bakımından 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 30 uncu maddesi uyarınca maarif müfettişi ve maarif müfettiş yardımcısına denktir.”

2. (87) numaralı CBK’nın;

a. 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın ibare değişiklikleri yapılan ve fıkra eklenen 320. maddesi şöyledir:

 “Teftiş Kurulu Başkanlığı

MADDE 320

 (1) Teftiş Kurulu Başkanlığı, Bakanın emri veya onayı üzerine aşağıdaki görevleri yapar:

a) Bakanlığın görev alanına giren konularda Bakanlık personeline, Bakanlık okul ve kurumlarına, özel öğretim kurumlarına ve gerçek ve tüzel kişilere rehberlik etmek,

b) Bakanlığın görev alanına giren konularda faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile gönüllü kuruluşlara, faaliyetlerinde yol gösterecek plan ve programlar oluşturmak ve rehberlik etmek,

c) Bakanlık tarafından veya Bakanlığın denetiminde sunulan hizmetlerin kontrol ve denetimini ilgili birimlerle iş birliği içinde yapmak, süreç ve sonuçlarını mevzuata, önceden belirlenmiş amaç ve hedeflere, performans ölçütlerine ve kalite standartlarına göre analiz etmek, karşılaştırmak ve ölçmek, kanıtlara dayalı olarak değerlendirmek, elde edilen sonuçları rapor hâline getirerek ilgili birimlere ve kişilere iletmek,

ç) Bakanlık teşkilatı ve personeli ile Bakanlığın denetimi altındaki her türlü kuruluşun faaliyet ve işlemlerine ilişkin olarak, usulsüzlükleri önleyici, eğitici ve rehberlik yaklaşımını ön plana çıkaran bir anlayışla, Bakanlığın görev ve yetkileri çerçevesinde denetim, inceleme ve soruşturma iş ve işlemlerini müfettişler aracılığıyla yapmak,

d) Her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumları ile il ve ilçe millî eğitim müdürlüklerinin rehberlik, işbaşında yetiştirme, denetim, değerlendirme, inceleme, araştırma ve soruşturma hizmetlerini müfettişler aracılığıyla yürütmek,

e) Eğitim müfettişlerinin çalışmalarının koordinasyonu ile rehberlik ve denetim hizmetlerinin yürütülmesinde bütünlüğü sağlamak,

f) Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

 (2) Başkanlıkta 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 24 üncü maddesi uyarınca müfettiş ve müfettiş yardımcısı istihdam edilebilir.

 (3) Bakanlık tarafından veya Bakanlığın denetiminde sunulan hizmetlerin rehberlik ve teftişini sağlamak amacıyla gerekli görülen illerde Bakan onayı ile çalışma merkezleri kurulabilir. Teftiş Kurulu Başkanlığı, Başkan ile Başkanlık birimlerinde ve çalışma merkezlerinde görevli başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından oluşur. Başkanlığın görev merkezi Ankara’dır. Bu merkez, Başkanlık birimlerinde görevlendirilen müfettişlerin aynı zamanda çalışma merkezidir.

 (4) Teftiş Kurulu Başkanlığının ve çalışma merkezlerinin görev, yetki ve sorumlulukları, çalışma usul ve esasları, başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları, mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlikleri, yükselmeleri, görevlendirilmeleri, çalışma merkezlerine dağılımları, merkezler arasında yer değiştirmeleri ve diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.”

b. 2. maddesiyle, (1) numaralı CBK’nın Altıncı Kısmı’nın On Birinci Bölümü’ne eklenen geçici 1. maddesi şöyledir:

 “GEÇİCİ MADDE 1

 (1) 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin eki (I) sayılı Cetvelin Millî Eğitim Bakanlığı bölümünde yer alan “Bakanlık Maarif Başmüfettişi” unvanlı kadrolar “Başmüfettiş” şeklinde, “Bakanlık Maarif Müfettişi” unvanlı kadrolar “Müfettiş” şeklinde ve “Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcısı” unvanlı kadrolar “Müfettiş Yardımcısı” şeklinde değiştirilmiştir.

 (2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Millî Eğitim Bakanlığında Bakanlık Maarif Başmüfettişi ve Bakanlık Maarif Müfettişi kadrolarında bulunanlar, kadro dereceleriyle durumlarına uygun Başmüfettiş ve Müfettiş kadrolarına başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılır. Bunların Bakanlık Maarif Başmüfettişi ve Bakanlık Maarif Müfettişi kadrolarında geçirdikleri süreler, Başmüfettiş ve Müfettiş kadrolarında geçmiş sayılır.

 (3) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Millî Eğitim Bakanlığı taşra teşkilatında Maarif Müfettişi ve Maarif Müfettiş Yardımcısı kadrolarında bulunanlar, kadro dereceleriyle durumlarına uygun Eğitim Müfettişi ve Eğitim Müfettiş Yardımcısı kadrolarına başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılır. Bu kapsamda yapılacak atamalar için uygun boş kadro bulunmaması halinde söz konusu kadrolar başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atama işleminin yapıldığı tarih itibarıyla ihdas edilerek 2 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin eki (I) sayılı Cetvelin Millî Eğitim Bakanlığı bölümüne eklenmiş sayılır. Bu fıkra kapsamında unvanı değişenlerden haklarında 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin mülga geçici 10 uncu maddesinin yedinci fıkrası hükmü uygulananlar hakkında anılan düzenlemenin uygulanmasına devam edilir.

 (4) Bu madde hükümleri uyarınca kadro unvanları değişenlerin önceki kadro unvanlarına ilişkin olarak mevzuatta yapılmış olan atıflar yeni kadro unvanlarına yapılmış sayılır.”

B. İlgili Görülen Kanun ve Kanun Hükmünde Kararname Kuralları

1. 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 2802 Sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu, 2914 Sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu, 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu ile Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması, Devlet Memurları ve Diğer Kamu Görevlilerine Memuriyet Taban Aylığı ve Kıdem Aylığı ile Ek Tazminat Ödenmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin (KHK);

a. Ek 24. maddesinin ilgili bölümü şöyledir:

 “Müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüer istihdamı

Ek Madde 24- (Ek: 2/7/2018- KHK-703/178 md.)

Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla bakanlık, kurum ya da birim düzeyinde müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüer ile müfettiş yardımcısı, denetmen yardımcısı, denetçi yardımcısı, aktüer yardımcısı ve stajyer kontrolör istihdam edilebilir.

Bu madde kapsamında merkez teşkilatına ait kadro veya pozisyonlarda istihdam edilecekler hakkında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile yabancı dil şartı hariç olmak üzere beşinci fıkrasında yer alan hükümler kıyasen uygulanır.

Bu madde kapsamında taşra teşkilatına ait kadro veya pozisyonlarda istihdam edilecekler hakkında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile yabancı dil ve tez şartı hariç olmak ve yeterlik sınavı yazılı ve sözlü aşamalardan oluşmak üzere beşinci fıkrasında yer alan hükümler kıyasen uygulanır.

…

Bu madde kapsamında istihdam edilen yardımcı veya stajyerlerden verilen ilave süre içerisinde tezlerini sunmayan veya ikinci defa hazırladıkları tezleri de kabul edilmeyenler, ikinci sınavda da başarı gösteremeyen veya sınav hakkını kullanmayanlar, yardımcı veya stajyer unvanını kaybederler ve kurumlarında durumlarına uygun kadro veya pozisyonlara atanırlar.

…”

b. Ek 30. maddesi şöyledir:

 “Ek Madde 30- (Ek: 2/7/2018 – KHK-703/178 md.) Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle unvan itibarıyla ilk kez ihdas edilen kadro veya pozisyonların, mevzuatta yer alan kadro veya pozisyonlardan hangisine mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları bakımından karşılık geldiği Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde gösterilir. İhdas edilen kadro veya pozisyonlarda bulunanlara, karşılık gösterilen kadro veya pozisyonda bulunan emsali personele mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları kapsamında yapılan ödemeler aynı usul ve esaslar çerçevesinde ödenir.”

2. 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 41. maddesinin ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları şöyledir:

“Uzman yardımcılığına atanabilmek için; 48 inci maddede sayılan şartlara ek olarak, yapılacak yarışma sınavında başarılı olma ve (…) en az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden veya bu bakanlıklar ve kurumlarca yürütülen kurumsal hizmet gerekleri çerçevesinde en az dört yıllık lisans eğitimi veren ve yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurtiçindeki veya yurtdışındaki öğretim kurumlarından mezun olma şartı aranır.

Uzman yardımcıları mesleğe özel yarışma sınavı ile alınır. Uzman yardımcılığı giriş sınavı merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşur. Öğrenim dalları itibarıyla belirlenecek uzman yardımcılığı kadrolarına giriş sınavı için, eleme sınavı sonucunda aranacak puan türleri, taban puanları ve sınavda alınan başarı derecelerine göre çağrılacak aday sayısı tespit edilerek, giriş sınavı duyurusuyla ilan edilir. Ancak, giriş sınavına çağrılacak aday sayısı, atama yapılacak kadro sayısının yirmi katından, yalnızca sözlü sınav yapılması hâlinde sözlü sınava çağrılacak aday sayısı giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katından fazla olamaz. Yazılı sınav, kurumun görev alanına göre yönetmelikle belirlenen konulardan yapılır. Yazılı sınav sonucunda yetmiş puandan az olmamak üzere, en yüksek puandan başlanarak giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katına kadar aday sözlü sınava çağrılır. Sözlü sınav, adayların;

a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi,

b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,

c) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu,

d) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,

e) Genel yetenek ve genel kültürü,

f) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,

yönlerinden değerlendirilerek, ayrı ayrı puan verilmek suretiyle gerçekleştirilir.

Adaylar, komisyon tarafından üçüncü fıkranın (a) bendi için elli puan, (b) ila (f) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir. Bunun dışında sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz. Sınav komisyonu, kurum içinden veya dışından yönetmelikle belirlenen kişilerden oluşur. Sözlü sınavda başarılı sayılmak için, komisyon başkan ve üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri puanların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır. Başarı puanı en yüksek olan adaydan başlanmak suretiyle giriş sınavı duyurusunda belirtilen uzman yardımcısı kadro sayısı kadar asıl adayın isimleri ilan edilir. Yapılan sınavlarda başarılı olmak şartıyla, giriş sınavı duyurusunda belirtilen uzman yardımcısı kadro sayısının yarısını geçmemek üzere komisyon tarafından belirlenen sayıda yedek adayın isimlerini kapsayan bir liste belirlenerek ilan edilir.

Uzman yardımcılığına atananlar, en az üç yıl çalışmak ve istihdam edildikleri birimlerce belirlenecek konularda hazırlayacakları uzmanlık tezi, oluşturulacak tez jürisi tarafından kabul edilmek kaydıyla, yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Süresi içinde tezlerini sunmayan veya tezleri kabul edilmeyenlere tezlerini sunmaları veya yeni bir tez hazırlamaları için altı ayı aşmamak üzere ilave süre verilir. Yeterlik sınavında başarılı olanların uzman kadrolarına atanabilmeleri, Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından asgari (C), Dışişleri Uzmanlığı için asgari (B) düzeyinde veya dil yeterliği bakımından bunlara denkliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir belgeye yeterlik sınavından itibaren en geç iki yıl içinde sahip olma şartına bağlıdır. Sınavda başarılı olamayanlar veya sınava girmeye hak kazandığı hâlde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını kullanmayanlara, bir yıl içinde ikinci kez sınav hakkı verilir. Verilen ilave süre içinde tezlerini sunmayan veya ikinci defa hazırladıkları tezleri de kabul edilmeyenler, ikinci sınavda da başarı gösteremeyen veya sınav hakkını kullanmayanlar ile süresi içinde yabancı dil yeterliliği şartını yerine getirmeyenler, uzman yardımcısı unvanını kaybederler ve kurumlarında durumlarına uygun memur unvanlı kadrolara atanırlar.”

3. 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile adı “Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” olarak değiştirilen, 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin;

a. Mülga geçici 10. maddesinin yedinci fıkrası şöyledir:

 “GEÇİCİ MADDE 10- (Ek: 1/3/2014-6528/25 md.; Mülga: 2/7/2018-KHK-703/22 md.)

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Millî Eğitim Başdenetçisi, Millî Eğitim Denetçisi ve İl Eğitim Denetmeni kadrolarında bulunanlar Maarif Müfettişi, Millî Eğitim Denetçi Yardımcısı ve İl Eğitim Denetmen Yardımcısı kadrolarında bulunanlar ise Maarif Müfettiş Yardımcısı kadrolarına, başka bir işleme gerek kalmaksızın bulundukları kadro dereceleriyle atanmış sayılır. Bunların Millî Eğitim Başdenetçisi, Millî Eğitim Denetçisi, İl Eğitim Denetmeni, Millî Eğitim Denetçi Yardımcısı ve İl Eğitim Denetmen Yardımcısı olarak geçirdikleri süreler, ilgisine göre Maarif Müfettişi ve Maarif Müfettiş Yardımcısı olarak geçmiş sayılır. Bu şekilde Maarif Müfettişi ve Maarif Müfettiş Yardımcısı kadrolarına atanmış sayılanlara, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre söz konusu kadrolarına bağlı olarak mali haklar kapsamında fiilen yapılan her türlü ödemeler toplamı net tutarının, atanmış sayıldıkları kadro unvanları için öngörülen mali haklar toplamı net tutarından fazla olması hâlinde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte anılan kadro unvanlarında bulunanlar hakkında (Millî Eğitim Denetçi Yardımcılığından Maarif Müfettişliği kadrolarına atananlar dâhil), atanmış sayıldıkları kadroda bulundukları sürece bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.”

b. Geçici 12. maddesinin ilgili bölümleri şöyledir:

 “Personele ilişkin geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 12- (Ek: 2/12/2016-6764/13 md.; Mülga: 2/7/2018-KHK-703/22 md.)

 (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte;

…

b) Maarif Müfettişleri illerde il müdürüne bağlı olarak inceleme, araştırma rehberlik hizmetleri ile il müdürünün vereceği diğer görevleri yapar. Maarif müfettişlerinin çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.

c) Maarif müfettişi ve maarif müfettiş yardımcısı kadrolarının herhangi bir sebeple boşalması halinde bu kadrolar hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.

…

 (2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde; 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Bakanlığa ait bölümünde yer alan Bakanlık Maarif Müfettişi unvanlı toplam serbest kadro adedini geçmemek üzere, Maarif Müfettişi, Eğitim Müfettişi, Millî Eğitim Denetçisi ve İl Eğitim Denetmeni unvanlarını ihraz etmiş olup halen Bakanlık teşkilatında görevli olanlar ile Bakanlık teşkilatında şube müdürü ve üstü kadrolarda fiilen çalışanlar ve millî eğitim uzmanı ile millî eğitim uzman yardımcılarından yönetmelikte belirlenen yabancı dil ve tez şartını karşılayanlar arasından yapılacak mülakatta başarılı olanlar, 9/3/2016 tarihli ve 6682 sayılı 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile belirlenen atama sayı sınırlarına tabi tutulmaksızın Bakan Onayı ile Bakanlık Maarif Müfettişi olarak atanabilir. Bakanlık teşkilatında halen şube müdürü ve üstü kadrolarda çalışanlar ile millî eğitim uzmanı ve millî eğitim uzman yardımcıları arasından yapılacak atamaların sayısı, ihdas edilen Bakanlık Maarif Müfettişi kadro sayısının yüzde beşini geçemez…”

4. 703 sayılı KHK’nın Geçici 7. maddesi şöyledir:

 “Geçici maddelerin yürürlüğü

GEÇİCİ MADDE 7

 (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname ile yürürlükten kaldırılan kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde yer alan geçici maddeler uygulamalarının tamamlanacağının belirtildiği tarihe kadar veya hükmünü icra edene kadar yürürlükte kabul edilir.”

II. İLK İNCELEME

A. E. 2021/89 sayılı Başvuru Yönünden

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU, Selahaddin MENTEŞ, Basri BAĞCI ve İrfan FİDAN’ın katılımlarıyla 22/9/2021 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, yürürlüğü durdurma talebinin esas inceleme aşamasında karara bağlanmasına OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

B. E. 2022/5 sayılı Başvuru Yönünden

2. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Hicabi DURSUN, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU, Basri BAĞCI, İrfan FİDAN ve Kenan YAŞAR’ın katılımlarıyla 24/2/2022 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, yürürlüğü durdurma talebinin esas inceleme aşamasında karara bağlanmasına OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. BİRLEŞTİRME KARARI

3. 2/12/2021 tarihli ve (87) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

A. 1. maddesiyle 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 320. maddesinin;

1. (1) numaralı fıkrasının (ç) ve (d) bentlerinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri…” ibarelerinin “…müfettişler…” şeklinde değiştirilmesinin,

2. (1) numaralı fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen (2) numaralı fıkranın,

3. (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesinin,

4. (4) numaralı fıkrasında yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişlerinin ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarının…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının…” şeklinde değiştirilmesinin,

B. 2. maddesiyle (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Altıncı Kısmı’nın On Birinci Bölümü’ne eklenen geçici 1. maddenin,

iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talebiyle açılan E.2022/5 sayılı davanın, aralarındaki hukuki irtibat nedeniyle E.2021/89 sayılı dava ile BİRLEŞTİRİLMESİNE, esasının kapatılmasına, esas incelemenin E.2021/89 sayılı dosya üzerinden yürütülmesine 24/2/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

IV. ESASIN İNCELENMESİ

4. Dava dilekçesi ve ekleri, Raportör Ahmet CANPOLAT tarafından hazırlanan işin esasına ilişkin rapor, dava konusu CBK kuralları ve ilgili görülen mevzuat, dayanılan ve ilgili görülen Anayasa kuralları ile bunların gerekçeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

A. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Anayasal Çerçevesi ve Yargısal Denetimi

5. Anayasa Mahkemesi CBK’ların anayasal çerçevesini ve yargısal denetimine ilişkin ilkeleri daha önceki kararlarında belirlemiştir. Buna göre CBK’ların yargısal denetiminde öncelikle Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci ila dördüncü cümlelerinde belirtilen konu bakımından yetki kurallarına uygunluğunun ele alınması gerekmekte olup bu kapsamda düzenlemenin; yürütme yetkisine ilişkin olması, Anayasa’nın İkinci Kısmı’nın Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle Dördüncü Bölümü’nde yer alan siyasi haklar ve ödevlerle ilgili olmaması, Anayasa’da münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen ya da kanunda açıkça düzenlenen konulara ilişkin olmaması gerekir. Anılan fıkra yönünden herhangi bir aykırılık tespit edilmemesi durumunda ise bu defa CBK’ların içerik yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi yapılmalıdır (AYM, E.2019/78, K.2020/6, 23/1/2020, §§ 3-13; E.2019/31, K.2020/5, 23/1/2020, §§ 3-13; E.2018/119, K.2020/25, 11/6/2020, §§ 3-13; E.2018/155, K.2020/27, 11/6/2020, §§ 3-13).

B. (78) Numaralı CBK’nın 2. Maddesiyle (1) Numaralı CBK’nın 327. Maddesine Eklenen (3) Numaralı Fıkranın Birinci Cümlesinin İncelenmesi

1. Anlam ve Kapsam

6. (1) numaralı CBK’nın 327. maddesinin (1) numaralı fıkrasında Millî Eğitim Bakanlığının taşra teşkilatı kurmaya yetkili olduğu, (2) numaralı fıkrasının birinci cümlesinde de her ilde ve ilçede bir millî eğitim müdürlüğü kuracağı hüküm altına alınmıştır.

7. Maddenin (3) numaralı fıkrasının dava konusu birinci cümlesinde, il millî eğitim müdürlükleri bünyesinde her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarının rehberlik, işbaşında yetiştirme, denetim, değerlendirme, inceleme, araştırma ve soruşturma hizmetlerini yürütmek üzere eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcısı istihdam edilebileceği belirtilmiştir. Aynı cümlede, belirtilen istihdamın 375 sayılı KHK’nın ek 24. maddesi uyarınca yapılacağı kurala bağlanmıştır.

8. Dava konusu kuralla eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcılarının istihdamı ile görev ve yetkilerine ilişkin düzenleme yapıldığı anlaşılmaktadır.

9. Kuralın atıfta bulunduğu 375 sayılı KHK’nın ek 24. maddesinin birinci fıkrasında bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin CBK’larda öngörülmesi kaydıyla bakanlık, kurum ya da birim düzeyinde müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüer ile müfettiş yardımcısı, denetmen yardımcısı, denetçi yardımcısı, aktüer yardımcısı ve stajyer kontrolör istihdam edilebileceği düzenlenmiştir.

10. Anılan maddenin ikinci fıkrasında merkez teşkilatına ait kadro veya pozisyonlarda istihdam edilecekler hakkında 657 sayılı Kanun’un ek 41. maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile yabancı dil şartı hariç olmak üzere beşinci fıkrasında yer alan hükümlerin kıyasen uygulanacağı belirtilmiştir. Söz konusu Kanun’un ek 41. maddesinin ikinci fıkrasında uzman yardımcılığına atanabilmek için gerekli şartlar belirlenmiş, üçüncü fıkrasında uzman yardımcılarının mesleğe özel yarışma sınavı ile alınacağı düzenlenmiş, beşinci fıkrasında uzman yardımcılığına atananların en az üç yıl çalışmış olma ve hazırlayacakları uzmanlık tezinin kabul edilmesi şartıyla yeterlik sınavına girmeye hak kazanacakları belirtilmiştir.

11. 375 sayılı KHK’nın ek 24. maddesinin üçüncü fıkrasında taşra teşkilatına ait kadro veya pozisyonlarda istihdam edilecekler hakkında 657 sayılı Kanun’un ek 41. maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile yabancı dil ve tez şartı hariç olmak ve yeterlik sınavı yazılı ve sözlü aşamalardan oluşmak üzere beşinci fıkrada yer alan hükümlerin kıyasen uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

12. Anılan KHK’nın ek 24. maddesinin dördüncü fıkrasında bu madde kapsamında istihdam edilen yardımcı veya stajyerlerden verilen ilave süre içerisinde tezlerini sunmayan ya da ikinci defa hazırladıkları tezleri de kabul edilmeyenlerin ikinci sınavda da başarı gösteremeyen veya sınav hakkını kullanmayanların yardımcı ya da stajyer ünvanını kaybedecekleri ve kurumlarında durumlarına uygun kadro veya pozisyonlara atanacakları düzenlenmiştir.

13. KHK’nın ek 24. maddesinin altıncı fıkrasında bu madde kapsamında istihdam edilecek personelin mesleğe alınması, yetiştirilmesi, yarışma ve yeterlik sınavları, çalışma usul ve esasları, hizmetin gerektirmesi hâlinde birim veya görev yeri itibarıyla yer değiştirme esasları ile diğer hususların Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak kurumlarınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenmesi öngörülmüştür.

14. Kuralın atıfta bulunduğu KHK’nın ek 24. maddesinde bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında denetçi veya denetçi yardımcısı istihdam edilebilmesi anılan kurumların teşkilatlanmasına ilişkin CBK’larda bu hususun öngörülmüş olması şartına bağlanmıştır. Dava konusu kuralla söz konusu maddede belirtilen usul ve esaslara göre Millî Eğitim Bakanlığında KHK’nın ek 24. maddesine göre eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcısı istihdam edilmesine imkân tanınmıştır.

2. İptal Talebinin Gerekçesi

15. Dava dilekçesinde özetle; eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcılarının istihdamına yönelik hususların mevcut kanunlarda yer aldığı için kanunda açıkça düzenlenen konuda CBK çıkarıldığı, CBK çıkarma yetkisinin anayasal çerçeve dışında kullanıldığı, yürütme organına genel, sınırsız, esasları ve çerçevesi belirsiz bir düzenleme yetkisinin tanındığı, bu durumun yasama yetkisinin devredilemezliği, Anayasa’nın bağlayıcılığı ve üstünlüğü ile kuvvetler ayrılığı ilkeleriyle bağdaşmadığı belirtilerek kuralın Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

3. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

16. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralın Anayasa’nın 6., 7., 8. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

17. Kuralla Millî Eğitim Bakanlığının taşra teşkilatında her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarının rehberlik, işbaşında yetiştirme, denetim, değerlendirme, inceleme, araştırma ve soruşturma hizmetlerini yürütmek üzere 375 sayılı KHK’nın ek 24. maddesi uyarınca eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcısı istihdam edilebileceği hükme bağlanmaktadır.

18. Anayasa Mahkemesi memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin düzenlemelerin CBK’larla yapılmasının konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygun olup olmadığı hususunu daha önce değerlendirmiştir. Bu kapsamda memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görev, yetki ve sorumluluklarının Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca münhasıran kanunla düzenlenmesi gerektiğinden, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesi uyarınca CBK ile düzenlenemeyeceğine karar vermiştir (benzer yönde AYM, E.2019/96, K.2022/17, 24/2/2022, §§ 58-60; E. 2018/118, K.2023/180, 26/10/2023, §§ 324-326).

19. Millî Eğitim Bakanlığı taşra teşkilatında istihdam edilebileceği öngörülen eğitim müfettişi ve yardımcısının görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin düzenleme öngören dava konusu kural yönünden anılan içtihattan ayrılmayı gerektiren bir durum bulunmamaktadır.

20. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırıdır. İptali gerekir.

Basri BAĞCI ve İrfan FİDAN bu görüşe katılmamışlardır.

Kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden kuralın ayrıca konu bakımından yetki yönünden aynı fıkranın birinci, ikinci ve dördüncü cümleleri yönünden incelenmesine gerek görülmemiştir.

Kural konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

C. (78) Numaralı CBK’nın 2. Maddesiyle (1) Numaralı CBK’nın 327. Maddesine Eklenen (3) Numaralı Fıkranın İkinci Cümlesinin İncelenmesi

1. Anlam ve Kapsam

21. Kuralda; mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları bakımından 375 sayılı KHK’nin ek 30. maddesi uyarınca, eğitim müfettişinin maarif müfettişine ve eğitim müfettiş yardımcısının maarif müfettiş yardımcısına denk olduğu kurala bağlanmıştır.

22. 375 sayılı KHK’nın ek 30. maddesinde, CBK’larla ünvan itibarıyla ilk kez ihdas edilen kadro veya pozisyonların, mevzuatta yer alan kadro veya pozisyonlardan hangisine mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları bakımından karşılık geldiğinin CBK’larda gösterileceği belirtilmiştir.

23. Kuralla eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcısının denk tutulduğu maarif müfettişi ve maarif müfettiş yardımcılarının özlük hakları 657 sayılı Kanun’un 36. maddesinin on birinci fıkrasında, 152. maddesinin II. fıkrasının A bendinin h alt bendinde ve ek göstergelere ilişkin 1/g bölümünde düzenlenmiştir.

2. İptal Talebinin Gerekçesi

24. Dava dilekçesinde özetle; kuralın eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcısının mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük haklarına ilişkin olduğu, mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük haklarına ilişkin hükümler mülkiyet hakkını ilgilendirdiğinden bunların CBK ile düzenlenmesinin mümkün olmadığı, münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken bir konuda CBK çıkarıldığı, CBK çıkarma yetkisinin anayasal çerçeve dışında kullanıldığı, bu durumun yasama yetkisinin devredilemezliği, Anayasa’nın bağlayıcılığı ve üstünlüğü ile kuvvetler ayrılığı ilkeleriyle bağdaşmadığı belirtilerek kuralın Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

3. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

25. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralın Anayasa’nın 6., 7., 8. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

26. Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesinde Anayasa’nın İkinci Kısmı’nın Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile Dördüncü Bölümü’nde yer alan siyasi haklar ve ödevlerin CBK’yla düzenlenemeyeceği, üçüncü cümlesinde ise münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda CBK çıkarılamayacağı hüküm altına alınmıştır.

27. Anayasa Mahkemesi memurlar ve diğer kamu görevlilerinin mali ve sosyal hak ve yardımları ile diğer özlük haklarına ilişkin düzenlemelerin CBK’larla yapılmasının konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygun olup olmadığı hususunu daha önce değerlendirmiştir. Bu kapsamda mali ve sosyal hak ve yardımların Anayasa’nın İkinci Kısmı’nın İkinci Bölümü’nde yer alan mülkiyet hakkıyla ilgili olduğundan Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesi uyarınca CBK ile düzenlenemeyecek yasak alan içinde kaldığına, diğer özlük haklarının ise Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca münhasıran kanunla düzenlenmesi gerektiğinden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesi uyarınca CBK ile düzenlenemeyeceğine karar vermiştir (AYM, E.2018/123, K.2022/138, 9/11/2022, §§ 74-79; E. 2020/7, K.2022/146, 30/11/2022, § 48).

28. Millî Eğitim Bakanlığı taşra teşkilatında istihdam edilen eğitim müfettişi ve yardımcısının mali, sosyal ve diğer özlük haklarına ilişkin düzenleme öngören dava konusu kural yönünden anılan içtihattan ayrılmayı gerektiren bir durum bulunmamaktadır.

29. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırıdır. İptali gerekir.

Kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı görülerek iptal edildiğinden kuralın ayrıca konu bakımından yetki yönünden aynı fıkranın birinci ve dördüncü cümleleri yönünden incelenmesine gerek görülmemiştir.

Kural konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

Ç. (87) Numaralı CBK’nın 1. Maddesiyle (1) Numaralı CBK’nın 320. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (ç) ve (d) Bentlerinde Yer Alan “Bakanlık Maarif Müfettişleri…” İbarelerinin “…müfettişler…” Şeklinde Değiştirilmesinin İncelenmesi

1. İptal Talebinin Gerekçesi

30. Dava dilekçesinde özetle; müfettiş ve müfettiş yardımcılarının istihdam edilmesine ve bunların görev ve yetkilerinin belirlenmesine ilişkin hükümlerin münhasıran kanunla düzenlenmesi gerektiği, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının istihdamına yönelik hususların mevcut kanunlarda yer aldığı için kanunda açıkça düzenlenen konuda CBK çıkarıldığı, yürütme organına genel, sınırsız, esasları ve çerçevesi belirsiz bir düzenleme yetkisinin tanındığı, bu durumun yasama yetkisinin devredilemezliği, Anayasa’nın bağlayıcılığı ve üstünlüğü ile kuvvetler ayrılığı ilkeleriyle bağdaşmadığı belirtilerek kuralların Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

2. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

31. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralların Anayasa’nın 6., 7., 8. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

32. (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendinde, Bakanlık teşkilatı ve personeli ile Bakanlığın denetimi altındaki her türlü kuruluşun faaliyet ve işlemlerine ilişkin olarak, usulsüzlükleri önleyici, eğitici ve rehberlik yaklaşımını ön plana çıkaran bir anlayışla, Bakanlığın görev ve yetkileri çerçevesinde denetim, inceleme ve soruşturma iş ve işlemlerinin müfettişler aracılığıyla yapılacağı düzenlenmiştir. Kuralda yer alan “Bakanlık maarif müfettişleri” ibaresi dava konusu kuralla “müfettişler” şeklinde değiştirilmiştir.

33. Anılan fıkranın (d) bendinde, her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumları ile il ve ilçe millî eğitim müdürlüklerinin rehberlik, işbaşında yetiştirme, denetim, değerlendirme, inceleme, araştırma ve soruşturma hizmetlerinin müfettişler aracılığıyla yürütüleceği düzenlenmiştir. Kuralda yer alan “Bakanlık maarif müfettişleri” ibaresi dava konusu kuralla “müfettişler” şeklinde değiştirilmiştir.

34. Anılan bentlerde yer alan “Bakanlık maarif müfettişleri” ibarelerinin “müfettişler” şeklinde değiştirilerek Millî Eğitim Bakanlığının teşkilatına ilişkin bir düzenleme yapıldığı ve müfettişlerin görev ve yetkilerinin belirlendiği anlaşılmaktadır.

35. (78) numaralı CBK’nın 2. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 327. maddesine eklenen (3) numaralı fıkranın birinci cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kurallar için de geçerlidir (§ 18).

36. Millî Eğitim Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatında görev ifa edecek müfettişlerin görev, yetki ve sorumluluklarının Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca münhasıran kanunla düzenlenmesi gerekmektedir.

37. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırıdır. İptali gerekir.

Basri BAĞCI ve İrfan FİDAN bu görüşe katılmamışlardır.

Kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden kuralın ayrıca konu bakımından yetki yönünden aynı fıkranın birinci, ikinci ve dördüncü cümleleri yönünden incelenmesine gerek görülmemiştir.

Kural konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

D. (87) Numaralı CBK’nın 1. Maddesiyle (1) Numaralı CBK’nın 320. Maddesine Eklenen (2) Numaralı Fıkrasının İncelenmesi

1. İptal Talebinin Gerekçesi

38. Dava dilekçesinde özetle; müfettiş ve müfettiş yardımcısı istihdamına ilişkin hükümlerin kanunla düzenlenmesi gerektiği, münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken bir konuda CBK çıkarıldığı, CBK çıkarma yetkisinin anayasal çerçeve dışında kullanıldığı, yürütme organına genel, sınırsız, esasları ve çerçevesi belirsiz bir düzenleme yetkisinin tanındığı, bu durumun yasama yetkisinin devredilemezliği, Anayasa’nın bağlayıcılığı ve üstünlüğü ile kuvvetler ayrılığı ilkeleriyle bağdaşmadığı belirtilerek kuralın Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

2. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

a. Kuralın Konu Bakımından Yetki Yönünden İncelenmesi

39. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralın Anayasa’nın 6., 7., 8. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

40. Kuralla Millî Eğitim Bakanlığının merkez teşkilatında 375 sayılı KHK’nın ek 24. maddesi uyarınca müfettiş ve müfettiş yardımcısı istihdam edilebilmesine imkân sağlayan bir düzenleme getirilmektedir.

41. Anayasa Mahkemesi bakanlıklarda ve bağlı kuruluşlarında personel istihdamına imkân veren düzenlemelerin CBK’larla yapılmasının konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygun olup olmadığı hususunu daha önceki bazı kararlarında değerlendirmiştir. Bu kapsamda personel istihdamının idarenin kuruluş ve görevlerinin bir parçasını teşkil etmesi nedeniyle teşkilat yapısı ile ilgili olup yürütme yetkisine ilişkin konulardan olduğu, Anayasa’da CBK ile düzenlenmesi yasaklanan haklar ve ödevlerle ilgisinin bulunmadığı, Anayasa’nın 106. maddesinin on birinci fıkrasının “Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenir” şeklindeki hükmüyle bağlantılı olarak Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı bir yönünün bulunmadığı ifade edilmiştir (AYM, E.2018/123, K.2022/138, 9/11/2022, §§ 55-59; E.2020/54, K.2022/165, 29/12/2022, §§ 19-24).

42. Dava konusu kural yönünden, belirtilen kararlardan ayrılmayı gerektiren bir durum bulunmamaktadır. Bu itibarla kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı bir düzenleme içermemektedir.

43. Diğer yandan kuralla aynı alanda hüküm ifade eden karşılaştırmaya esas olabilecek nitelikte, kanunla yapılan herhangi bir düzenleme tespit edilememiştir. Bu itibarla kuralın kanunda açıkça düzenlenen bir konuya ilişkin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

44. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR bu görüşe katılmamışlardır.

b. Kuralın İçerik Yönünden İncelenmesi

45. Anayasa’nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti; eylem ve işlemleri hukuka uygun, insan haklarına saygılı, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda adil bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, hukuki güvenliği sağlayan, Anayasa’ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuk kurallarıyla kendini bağlı sayan ve yargı denetimine açık olan devlettir.

46. Hukuk devletinin temel unsurlarından biri belirlilik ilkesidir. Anayasa Mahkemesinin yerleşik kararlarına göre anılan ilke, yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olmasını gerektirmektedir.

47. Anılan ilkenin yürütmenin asli düzenleyici işlemi niteliğinde olan CBK’lar bakımından da geçerli olduğuna şüphe bulunmamaktadır

48. Kuralla Millî Eğitim Bakanlığının merkez teşkilatında istihdam edilmesine imkân tanınan müfettiş ve müfettiş yardımcısının istihdam usulü açık, net ve anlaşılır bir şekilde düzenlendiğinden, kuralın hem kişiler hem de idare yönünden belirli ve öngörülebilir olduğu anlaşılmaktadır.

49. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 2. maddesine aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

E. (87) Numaralı CBK’nın 1. Maddesiyle (1) Numaralı CBK’nın 320. Maddesinin (3) Numaralı Fıkrasının İkinci Cümlesinde Yer Alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” İbaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” Şeklinde Değiştirilmesinin İncelenmesi

1. İptal Talebinin Gerekçesi

50. Dava dilekçesinde özetle; Millî Eğitim Bakanlığının merkez teşkilatı bünyesinde faaliyet gösteren teftiş kurul başkanlığında istihdam edilen müfettiş ve müfettiş yardımcılarının kadrolarına ilişkin hükümlerin münhasıran kanunla düzenlenmesi gerektiği, CBK çıkarma yetkisinin anayasal çerçeve dışında kullanıldığı, yürütme organına genel, sınırsız, esasları ve çerçevesi belirsiz bir düzenleme yetkisinin tanındığı, bu durumun yasama yetkisinin devredilemezliği, Anayasa’nın bağlayıcılığı ve üstünlüğü ile kuvvetler ayrılığı ilkeleriyle bağdaşmadığı belirtilerek kuralın Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

2. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

a. Kuralın Konu Bakımından Yetki Yönünden İncelenmesi

51. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralların Anayasa’nın 6., 7., 8. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

52. (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde, Teftiş Kurulu Başkanlığının, Başkan ile Başkanlık birimlerinde ve çalışma merkezlerinde görevli bakanlık maarif müfettişleri ile bakanlık maarif müfettiş yardımcılarından oluşacağı belirtilmekte iken dava konusu kuralla “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresi “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmiştir. Böylece dava konusu ibareler uyarınca teftiş kurulunda görevli maarif müfettişleri ile yardımcılarının ünvanı değişmiştir.

53. Anılan cümlede yapılan değişiklikle Millî Eğitim Bakanlığının teşkilatına ilişkin bir düzenleme yapıldığı anlaşılmaktadır.

54. (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkrasının konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kural için de geçerlidir (§ 41).

55. Bakanlıklarda ve bağlı kuruluşlarında istihdam edilen personelin kadro ünvanlarındaki değişikliklere ilişkin düzenlemeler idarenin teşkilat yapısıyla ilgili olduğundan, kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı bir düzenleme içermemektedir.

56. Diğer yandan kuralla aynı alanda hüküm ifade eden karşılaştırmaya esas olabilecek nitelikte, kanunla yapılan herhangi bir düzenleme tespit edilememiştir. Bu itibarla kuralın kanunda açıkça düzenlenen bir konuya ilişkin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

57. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR bu görüşe katılmamışlardır.

b. Kuralın İçerik Yönünden İncelenmesi

58. (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkrasının içerik yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kural için de geçerlidir (§§ 45-47).

59. Kuralın hem kişiler hem de idare yönünden belirli ve öngörülebilir olduğu anlaşılmaktadır.

60. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 2. maddesine aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

F. (87) Numaralı CBK’nın 1. Maddesiyle (1) Numaralı CBK’nın 320. Maddesinin (4) Numaralı Fıkrasında Yer Alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarının…” İbaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının…” Şeklinde Değiştirilmesinin İncelenmesi

1. İptal Talebinin Gerekçesi

61. Dava dilekçesinde (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesine ilişkin belirtilen gerekçelerle dava konusu kuralın Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

2. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

62. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralın Anayasa’nın 6., 7., 8. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

63. (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (4) numaralı fıkrasında, Teftiş Kurulu Başkanlığının ve çalışma merkezlerinin görev, yetki ve sorumluluklarının, çalışma usul ve esaslarının, bakanlık maarif müfettişleri ve bakanlık maarif müfettiş yardımcılarının görev, yetki ve sorumluluklarının, mesleğe alınmalarının, yetiştirilmelerinin, yeterliklerinin, yükselmelerinin, görevlendirilmelerinin, çalışma merkezlerine dağılımlarının, merkezler arasında yer değiştirmelerinin ve diğer hususların yönetmelikle düzenleneceği belirtilmekte iken dava konusu kuralla “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarının…” ibaresi “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının…” şeklinde değiştirilmiştir. Böylece dava konusu ibareler uyarınca teftiş kurulunda görevli maarif müfettişleri ile yardımcılarının ünvanı değişmiştir.

64. Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesinde Anayasa’nın İkinci Kısmı’nın Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle Dördüncü Bölümü’nde yer alan siyasi haklar ve ödevlerin CBK’larla düzenlenemeyeceği belirtilmiştir.

65. Anayasa’nın kamu hizmetine girme hakkını düzenleyen 70. maddesinde “Her Türk, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir./Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez” hükmüne yer verilmiştir. Anayasa’nın İkinci Kısmı’nın “Siyasî Haklar ve Ödevler” başlıklı Dördüncü Bölümü’nde yer alan ve 70. maddesinde güvence altına alınan kamu hizmetine girme hakkına ilişkin olarak CBK ile düzenleme yapılması mümkün değildir.

66. Kamu hizmetine girme ve hizmete alınmada hangi nitelik ve şartların aranacağı Anayasa’nın 70. maddesi kapsamındadır. Kural, Bakanlık Teftiş Kurulunda görev yapacak olan müfettiş yardımcılarının mesleğe alınmalarına dair düzenleme içermektedir. Bu itibarla kuralın müfettiş yardımcılarının mesleğe alınmaya ilişkin kısmı Anayasa’nın İkinci Kısım Dördüncü Bölümü’nde yer alan kamu hizmetine girme hakkına ilişkin bir düzenleme içerdiğinden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesi uyarınca CBK ile düzenlenemeyecek yasak alan içinde kalmaktadır.

67. Diğer yandan Anayasa’nın 128. maddesine göre memurlar ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenlenmesi gerekmekte olup kuralla Millî Eğitim Bakanlığında görevli başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkilerine yönelik düzenleme öngörülmektedir.

68. Bu itibarla Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken bir konuda düzenleme yapan kuralın nitelik, atanma, görev ve yetkilere ilişkin kısmının da Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı olduğu anlaşılmaktadır.

69. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırıdır. İptali gerekir.

Kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı görülerek iptal edildiğinden kuralın ayrıca konu bakımından yetki yönünden aynı fıkranın birinci ve dördüncü cümleleri yönünden incelenmesine gerek görülmemiştir.

Kural, konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

G. (87) Numaralı CBK’nın 2. Maddesiyle, (1) Numaralı CBK’nın Altıncı Kısmı’nın On Birinci Bölümü’ne Eklenen Geçici 1. Maddesinin İncelenmesi

1. (1) ve (2) Numaralı Fıkralar

a. İptal Talebinin Gerekçesi

70. Dava dilekçesinde (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesine ilişkin belirtilen gerekçelerle dava konusu kuralın Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 13., 70., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

b. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

i. Kuralların Konu Bakımından Yetki Yönünden İncelenmesi

71. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralların Anayasa’nın 6., 7., 8., 13., 70. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

72. (87) numaralı CBK’nın 2. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın Altıncı Kısmı’nın On Birinci Bölümü’ne eklenen geçici 1. maddesinin dava konusu (1) numaralı fıkrasında 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan (2) numaralı Genel Kadro ve Usulü Hakkında CBK’nın eki (I) Sayılı Cetvel’in Millî Eğitim Bakanlığı bölümünde yer alan “Bakanlık Maarif Başmüfettişi” ünvanlı kadroların “Başmüfettiş”, “Bakanlık Maarif Müfettişi” ünvanlı kadroların “Müfettiş” ve “Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcısı” ünvanlı kadroların “Müfettiş Yardımcısı” şeklinde değiştirildiği belirtilmiştir.

73. Anılan maddenin dava konusu (2) numaralı fıkrasında da bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Millî Eğitim Bakanlığında Bakanlık maarif başmüfettişi ve Bakanlık maarif müfettişi kadrolarında bulunanların, kadro dereceleriyle durumlarına uygun başmüfettiş ve müfettiş kadrolarına başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılacağı; bunların Bakanlık maarif başmüfettişi ve Bakanlık maarif müfettişi kadrolarında geçirdikleri sürelerin başmüfettiş ve müfettiş kadrolarında geçmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.

74. (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkrasının konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kural için de geçerlidir (§ 41).

75. Bakanlıklarda ve bağlı kuruluşlarında istihdam edilen personelin kadro ünvanlarındaki değişikliklere ilişkin düzenlemeler idarenin teşkilat yapısıyla ilgili olduğundan, kurallar Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı bir düzenleme içermemektedir.

76. Diğer yandan kurallarla aynı alanda hüküm ifade eden karşılaştırmaya esas olabilecek nitelikte, kanunla yapılan herhangi bir düzenleme tespit edilememiştir. Bu itibarla kuralların kanunda açıkça düzenlenen bir konuya ilişkin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

77. Açıklanan nedenlerle kurallar, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR bu görüşe katılmamışlardır.

ii. Kuralların İçerik Yönünden İncelenmesi

78. (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkrasının içerik yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kural için de geçerlidir (§§ 45-47).

79. Kuralların hem kişiler hem de idare yönünden belirli ve öngörülebilir olduğu anlaşılmaktadır.

80. Açıklanan nedenlerle kurallar, Anayasa’nın 2. maddesine aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

2. (3) Numaralı Fıkra

a. Anlam ve Kapsam

81. Geçici 1. maddenin dava konusu üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde, maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Millî Eğitim Bakanlığının taşra teşkilatında maarif müfettişi ve maarif müfettiş yardımcısı kadrolarında bulunanların, kadro dereceleriyle durumlarına uygun eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcısı kadrolarına başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılacağı belirtilmiştir.

82. Anılan fıkranın ikinci cümlesinde de bu fıkra kapsamında yapılacak atamalar için uygun boş kadro bulunmaması hâlinde söz konusu kadroların başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atama işleminin yapıldığı tarih itibarıyla ihdas edilerek (2) numaralı CBK’nın eki (I) Sayılı Cetvel’in Millî Eğitim Bakanlığı bölümüne eklenmiş sayılacağı düzenlenmiştir.

83. Fıkranın üçüncü cümlesinde ise taşra teşkilatında görev yapan ve bu fıkra kapsamında ünvanı değişen maarif müfettişi ve maarif müfettiş yardımcıları hakkında 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında KHK’nın mülga geçici 10. maddesinin yedinci fıkrası hükmü uygulananlar hakkında anılan düzenlemenin uygulanmasına devam edileceği belirtilmiştir.

84. Kuralın atıfta bulunduğu 652 sayılı KHK’nın geçici 10. maddesinde, Millî Eğitim Başdenetçisi, Millî Eğitim Denetçisi ve İl Eğitim Denetmeni kadrolarında bulunanların Maarif Müfettişi kadrosuna, Millî Eğitim Denetçi Yardımcısı ve İl Eğitim Denetmen Yardımcısı kadrolarında bulunanların ise Maarif Müfettiş Yardımcısı kadrolarına atanmaları öngörülmüş, yedinci fıkrasında da maarif müfettişi ve maarif müfettiş yardımcısı kadrolarına atanmış sayılanlara önceki kadrolarına bağlı olarak mali haklar kapsamında fiilen yapılan her türlü ödemeler toplamı net tutarının, atanmış sayıldıkları kadro ünvanları için öngörülen mali haklar toplamı net tutarından fazla olması hâlinde, atanmış sayıldıkları kadroda bulundukları sürece bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği belirtilmiştir.

85. Bu itibarla kuralla, Millî Eğitim Bakanlığının taşra teşkilatında maarif müfettişi ve maarif müfettiş yardımcısı kadrolarında bulunanların, eğitim müfettişi ve eğitim müfettiş yardımcısı kadrolarına başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atanması ve sahip oldukları mali hakların korunması öngörülmektedir.

b. İptal Talebinin Gerekçesi

86. Dava dilekçesinde (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesine ilişkin belirtilen gerekçelerle dava konusu kuralın Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 13., 70., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

c. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

i. (3) Numaralı Fıkranın Birinci ve İkinci Cümlesi

 (1) Kuralların Konu Bakımından Yetki Yönünden İncelenmesi

87. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralların Anayasa’nın 6., 7., 8., 13., 70. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

88. Dava konusu kurallarla Millî Eğitim Bakanlığının teşkilat yapısı içinde yer alan kadro ünvanlarındaki değişikliklerin ve bu değişikliklere bağlı olarak söz konusu kadro ünvanları arasında atama işlemlerinin gerçekleştirildiği dolayısıyla idarenin teşkilat yapısıyla ilgili düzenlemelerin yapıldığı anlaşılmaktadır.

89. (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkrasının konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kural için de geçerlidir (§ 41).

90. Bu itibarla kurallar Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı bir düzenleme içermemektedir.

91. Diğer yandan kurallarla aynı alanda hüküm ifade eden karşılaştırmaya esas olabilecek nitelikte, kanunla yapılan herhangi bir düzenleme tespit edilememiştir. Bu itibarla kuralların kanunda açıkça düzenlenen bir konuya ilişkin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

92. Açıklanan nedenlerle kurallar, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR bu görüşe katılmamışlardır.

 (2) Kuralların İçerik Yönünden İncelenmesi

93. (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkrasının içerik yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kural için de geçerlidir (§§ 45-47).

94. Kuralların hem kişiler hem de idare yönünden belirli ve öngörülebilir olduğu anlaşılmaktadır.

95. Açıklanan nedenlerle kurallar Anayasa’nın 2. maddesine aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

ii. (3) Numaralı Fıkranın Üçüncü Cümlesi

96. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralların Anayasa’nın 6., 7., 8., 13., 70. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

97. Kuralla Millî Eğitim Bakanlığının taşra teşkilatında maarif müfettişi olarak görev yapmakta iken eğitim müfettişliğine atanan görevlilerin mali haklarına ilişkin bir düzenleme yapılmıştır.

98. (78) numaralı CBK’nın 2. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 327. maddesine eklenen (3) numaralı fıkranın ikinci cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kural için de geçerlidir (§ 27).

99. Millî Eğitim Bakanlığının taşra teşkilatında maarif müfettişi olarak görev yapmakta iken eğitim müfettişliğine atanan görevlilerin mali haklarına ilişkin düzenleme öngören dava konusu kural Anayasa’nın İkinci Kısım İkinci Bölümü’nde yer alan mülkiyet hakkına ilişkin bir düzenleme içerdiğinden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesi uyarınca CBK ile düzenlenemeyecek yasak alan içinde kalmaktadır.

100. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesine aykırıdır. İptali gerekir.

Kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden kuralın ayrıca konu bakımından yetki yönünden aynı fıkranın birinci, üçüncü ve dördüncü cümleleri yönünden incelenmesine gerek görülmemiştir.

Kural konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

3. (4) Numaralı Fıkra

a. İptal Talebinin Gerekçesi

101. Dava dilekçesinde (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesine ilişkin belirtilen gerekçelerle dava konusu kuralın Anayasa’nın 2., 6., 7., 8., 13., 70., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

b. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

i. Kuralın Konu Bakımından Yetki Yönünden İncelenmesi

102. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralın Anayasa’nın 6., 7., 8., 13., 70. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

103. Dava konusu kuralla Millî Eğitim Bakanlığının teşkilat yapısı içinde yer alan kadro ünvanlarındaki değişikliklerin ve bu değişikliklere bağlı olarak önceki kadro ünvanlarına ilişkin olarak mevzuatta yapılmış olan atıfların yeni kadro ünvanlarına yapılmış sayılacağı öngörülmektedir.

104. Kamu kurum ve kuruluşlarının yeniden yapılandırılmaları kapsamında, teşkilat yapısı değiştirilen kurum ve kuruluşların bazı kadrolarında görev yapan kamu görevlilerinin ünvanlarının değiştirilmesinin öngörülmesi ve bu değişikliğe ilişkin geçiş hükümlerinin düzenlenmesi idarenin teşkilat yapısıyla ilgili tasarruf niteliğindedir. Bu itibarla dava konusu kuralla da ünvanları değişen kamu görevlilerine ilişkin bir geçiş hükmünün düzenlendiği anlaşılmaktadır.

105. (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkrasının konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kural için de geçerlidir (§ 41).

106. Bu itibarla kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı bir düzenleme içermemektedir.

107. Diğer yandan kuralla aynı alanda hüküm ifade eden karşılaştırmaya esas olabilecek nitelikte, kanunla yapılan herhangi bir düzenleme tespit edilememiştir. Bu itibarla kuralın kanunda açıkça düzenlenen bir konuya ilişkin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

108. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR bu görüşe katılmamışlardır.

ii. Kuralın İçerik Yönünden İncelenmesi

109. (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkrasının içerik yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi bölümünde belirtilen gerekçeler dava konusu kural için de geçerlidir (§§ 45-47).

110. Kuralın hem kişiler hem de idare yönünden belirli ve öngörülebilir olduğu anlaşılmaktadır.

111. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 2. maddesine aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

V. İPTALİN DİĞER KURALLARA ETKİSİ

112. 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrasında kanunun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün belirli kurallarının iptali, diğer kurallarının veya tümünün uygulanmaması sonucunu doğuruyorsa bunların da Anayasa Mahkemesince iptaline karar verilebileceği öngörülmektedir.

113. Bu kapsamda;

- (87) numaralı CBK’nın (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) ve (d) bentlerinde yer alan “…müfettişler…” ibarelerinin iptali nedeniyle anılan bentlerin kalan kısımlarının uygulanma imkânı kalmamaktadır. Bu nedenle, uygulanma kabiliyeti kalmayan söz konusu kısımların 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince iptali gerekir.

- (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle değiştirilen (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (4) numaralı fıkrasında yer alan “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının…” ibaresinin iptali nedeniyle aynı fıkranın “…görev, yetki ve sorumlulukları, mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlikleri, yükselmeleri, görevlendirilmeleri, çalışma merkezlerine dağılımları, merkezler arasında yer değiştirmeleri…” bölümünün uygulanma imkânı kalmamaktadır. Bu nedenle, uygulanma kabiliyeti kalmayan söz konusu bölümün 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince iptali gerekir.

VI. İPTAL KARARININ YÜRÜRLÜĞE GİRECEĞİ GÜN SORUNU

114. Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasında “Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.” denilmekte, 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrasında da bu kural tekrarlanmak suretiyle Anayasa Mahkemesinin gerekli gördüğü hâllerde Resmî Gazete’de yayımlandığı günden başlayarak iptal kararının yürürlüğe gireceği tarihi bir yılı geçmemek üzere ayrıca kararlaştırabileceği belirtilmektedir.

115. Bu kapsamda;

- (78) numaralı CBK’nın 2. maddesiyle (1) numaralı CBK’ya 327. maddesine eklenen (3) numaralı fıkranın,

- (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (1) numaralı fıkrasının ibare değişikliği yapılan (ç) ve (d) bentlerinin,

- (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle değiştirilen (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (4) numaralı (4) numaralı fıkrasında yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişlerinin ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarının…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının…” şeklinde değiştirilmesinin ve aynı fıkranın “…görev, yetki ve sorumlulukları, mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlikleri, yükselmeleri, görevlendirilmeleri, çalışma merkezlerine dağılımları, merkezler arasında yer değiştirmeleri…” bölümünün,

- (87) numaralı CBK’nın 2. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın Altıncı Kısmı’nın On Birinci Bölümü’ne eklenen geçici 1. maddenin (3) numaralı fıkrasının üçüncü cümlesinin,

iptal edilmesi nedeniyle doğacak hukuksal boşluk kamu yararını ihlal edecek nitelikte görüldüğünden iptal kararının ortaya çıkardığı hukuki boşluğun doldurulabilmesi amacıyla TBMM tarafından gerekli düzenlemelerin yapılması için Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasıyla 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince bu fıkra, bent, değişiklik, bölüm ve cümleye ilişkin iptal hükmünün kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesi uygun görülmüştür.

VII. YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULMASI TALEBİ

116. Dava dilekçesinde özetle, dava konusu kuralların uygulanması hâlinde telafisi güç veya imkânsız zararlar doğabileceği belirtilerek yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talep edilmiştir.

I. 5/7/2021 tarihli ve (78) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2. maddesiyle 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 327. maddesine eklenen (3) numaralı fıkraya yönelik iptal hükmünün yürürlüğe girmesinin ertelenmesi nedeniyle bu fıkraya ilişkin yürürlüğün durdurulması talebinin REDDİNE,

II. 2/12/2021 tarihli ve (87) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

A. 1. 1. maddesiyle 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 320. maddesinin;

a. (1) numaralı fıkrasının (ç) ve (d) bentlerinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri…” ibarelerinin “…müfettişler…” şeklinde değiştirilmelerine,

b. (4) numaralı fıkrasında yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişlerinin ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarının…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının…” şeklinde değiştirilmesine,

2. 2. maddesiyle (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Altıncı Kısmının Onbirinci Bölümüne eklenen geçici 1. maddenin (3) numaralı fıkrasının üçüncü cümlesine,

yönelik iptal hükümlerinin yürürlüğe girmelerinin ertelenmeleri nedeniyle bu cümleye ve değişiklere ilişkin yürürlüğün durdurulması taleplerinin REDDİNE,

B. 1. 1. maddesiyle (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 320. maddesinin;

a. Eklenen (2) numaralı fıkrasına,

b. (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesine,

2. 2. maddesiyle (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Altıncı Kısmının Onbirinci Bölümüne eklenen geçici 1. maddenin;

a. (1) ve (2) numaralı fıkralarına,

b. (3) numaralı fıkrasının birinci ve ikinci cümlelerine,

c. (4) numaralı fıkrasına,

yönelik iptal talepleri 18/1/2024 tarihli ve E.2021/89, K.2024/8 sayılı kararla reddedildiğinden bu fıkralara ve cümlelere ilişkin yürürlüğün durdurulması taleplerinin REDDİNE,

18/1/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

VIII. HÜKÜM

I. 5/7/2021 tarihli ve (78) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2. maddesiyle 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 327. maddesine eklenen (3) numaralı fıkranın;

A. Birinci cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, Basri BAĞCI ile İrfan FİDAN’ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

B. İkinci cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE OYBİRLİĞİYLE,

iptal hükümlerinin Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE OYBİRLİĞİYLE,

II. 2/12/2021 tarihli ve (87) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

A. 1. maddesiyle 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 320. maddesinin;

1. (1) numaralı fıkrasının;

a. (ç) ve (d) bentlerinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri…” ibarelerinin “…müfettişler…” şeklinde değiştirilmelerinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduklarına ve İPTALLERİNE, Basri BAĞCI ile İrfan FİDAN’ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

b. (ç) ve (d) bentlerinin “…müfettişler…” ibareleri dışında kalan kısımlarının 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince İPTALLERİNE OYBİRLİĞİYLE,

iptal hükümlerinin Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE OYBİRLİĞİYLE,

2. Eklenen (2) numaralı fıkrasının;

a. Konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE, Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR’ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

b. İçeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE OYBİRLİĞİYLE,

3. (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesinin;

a. Konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE, Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR’ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

b. İçeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE OYBİRLİĞİYLE,

4. a. (4) numaralı fıkrasında yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişlerinin ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarının…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının…” şeklinde değiştirilmesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE OYBİRLİĞİYLE,

b. (4) numaralı fıkrasının “…görev, yetki ve sorumlulukları, mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlikleri, yükselmeleri, görevlendirilmeleri, çalışma merkezlerine dağılımları, merkezler arasında yer değiştirmeleri…” bölümünün 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince İPTALİNE OYBİRLİĞİYLE,

iptal hükümlerinin Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE OYBİRLİĞİYLE,

B. 2. maddesiyle (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Altıncı Kısmının Onbirinci Bölümüne eklenen geçici 1. maddenin;

1. (1) ve (2) numaralı fıkralarının;

a. Konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olmadıklarına ve iptal taleplerinin REDDİNE, Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR’ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

b. İçeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadıklarına ve iptal taleplerinin REDDİNE OYBİRLİĞİYLE,

2. (3) numaralı fıkrasının;

a. Birinci ve ikinci cümlelerinin;

i. Konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olmadıklarına ve iptal taleplerinin REDDİNE, Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR’ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

ii. İçeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadıklarına ve iptal taleplerinin REDDİNE OYBİRLİĞİYLE,

b. Üçüncü cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, iptal hükmünün Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE OYBİRLİĞİYLE,

3. (4) numaralı fıkrasının;

a. Konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE, Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Yusuf Şevki HAKYEMEZ ile Kenan YAŞAR’ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

b. İçeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE OYBİRLİĞİYLE,

18/1/2024 tarihinde karar verildi.

Başkan Zühtü ARSLAN	Başkanvekili Hasan Tahsin GÖKCAN		Başkanvekili Kadir ÖZKAYA
Üye Engin YILDIRIM	Üye Muammer TOPAL		Üye M. Emin KUZ
Üye Rıdvan GÜLEÇ	Üye Yusuf Şevki HAKYEMEZ		Üye Yıldız SEFERİNOĞLU
Üye Selahaddin MENTEŞ		Üye Basri BAĞCI
Üye İrfan FİDAN		Üye Kenan YAŞAR

 

 

 

KARŞIOY GEREKÇESİ

1. (87) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin (CBK) 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkranın, aynı maddenin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan ibarelerin, CBK’nın 2. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın Altıncı Kısmının Onbirinci Bölümüne eklenen geçici 1. maddesinin -iptal edilen (3) numaralı fıkrasının üçüncü cümlesi hariç- konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olmadığına karar verilmiştir.

A. Müfettiş ve Müfettiş Yardımcılarının İstihdamına İlişkin Kural

2.  (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca “Başkanlıkta 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 24 üncü maddesi uyarınca müfettiş ve müfettiş yardımcısı istihdam edilebilir.”

3. Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesinde Anayasa’nın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevlerin CBK ile düzenlenemeyeceği belirtilmiştir. Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine göre “Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz”.

4. Dava konusu kurallarda zikredilen 375 sayılı KHK’nın ek 24. maddesinde ve onun atıf yaptığı 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 41. maddesinin ilgili hükümlerinde, diğer memur ve kamu görevlileri yanında, müfettiş yardımcılarının kamu hizmetine girişine ve bu hizmete girdikten sonra müfettiş olarak atanmak için sahip olmaları gereken niteliklere ilişkin hususlar düzenlenmektedir.

5. Kural yaptığı atıf nedeniyle Teftiş Kurulu Başkanlığında istihdam edilebilecek olan müfettiş yardımcıları bakımından kamu hizmetine giriş şartları ile müfettişler bakımından göreve atanmak için gerekli nitelikleri de düzenlemiş olmaktadır. Bu sebeple kural müfettişler yönünden Anayasa’nın münhasıran kanunla düzenlenmesini öngördüğü konuda (m. 128), müfettiş yardımcıları yönünden de kamu hizmetine girme hakkına (m. 70) ilişkin olarak düzenleme yaptığı için Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırıdır (aynı yönde bkz. AYM, E.2018/123, K.2022/138, 09/11/2022, Karşıoy Gerekçesi, §§ 13-19; E.2020/48, K.2023/11, 25/01/2023, Karşıoy Gerekçesi, §§ 4-5).

B. Kadro Unvanlarının Değiştirilmesine ve Diğer Hususlara İlişkin Kurallar

6.  (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde “Teftiş Kurulu Başkanlığı, Başkan ile Başkanlık birimlerinde ve çalışma merkezlerinde görevli başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından oluşur” hükmüne yer verilmiştir. Kuralla kadro unvanında değişiklik yapılmış, bu kapsamda “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibareleri “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı şekilde (1) numaralı CBK’nın Altıncı Kısmının Onbirinci Bölümüne eklenen geçici 1. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca, (2) sayılı CBK’nın eki (I) sayılı Cetvelin Millî Eğitim Bakanlığı bölümünde yer alan “Bakanlık Maarif Başmüfettişi” unvanlı kadrolar “Başmüfettiş” şeklinde, “Bakanlık Maarif Müfettişi” unvanlı kadrolar “Müfettiş” şeklinde ve “Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcısı” unvanlı kadrolar “Müfettiş Yardımcısı” şeklinde değiştirilmiştir.

7. Diğer yandan, geçici maddenin (2) numaralı fıkrasında, maddenin yürürlüğe girdiği tarihte “Bakanlık Maarif Başmüfettişi ve Bakanlık Maarif Müfettişi” kadrolarında bulunanların, durumlarına uygun “Başmüfettiş ve Müfettiş” kadrolarına başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılması, bu kişilerin önceki kadrolarında geçirmiş sürelerinin yeni kadrolarında geçmiş sayılması; aynı şekilde geçici maddenin (3) numaralı fıkrasında da maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığın taşra teşkilatında Maarif Müfettişi ve Maarif Müfettiş Yardımcısı kadrolarında bulunanların, kadro dereceleriyle durumlarına uygun Eğitim Müfettişi ve Eğitim Müfettiş Yardımcısı kadrolarına başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılması, bu kapsamda boş kadro bulunmaması durumunda söz konusu kadroların başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atama işleminin yapıldığı tarih itibarıyla ihdas edilmiş ve (2) numaralı CBK’nın eki (I) sayılı cetvelin ilgili bölümüne eklenmiş sayılması; (4) numaralı fıkrada da kadro unvanları değişenlerin önceki kadro unvanlarına yapılmış olan atıfların yeni kadro unvanlarına yapılmış sayılması öngörülmüştür.

8. Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca “Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir”. Bu bağlamda kamu görevlilerinin kadrolarının ihdası, iptali, kadro unvanlarının değiştirilmesi gibi hususların Anayasa’nın 128. maddesi kapsamında kanunla yapılması gerekmektedir. Bu nedenle dava konusu kurallar Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırıdır.

9. Bunun yanında, Anayasa Mahkemesinin 2018/119 esas sayılı kararına ilişkin muhalefet şerhinde açıkladığımız üzere, kamu kurum ve kuruluşlarında kadro ihdasına ve iptaline yönelik hususlar bütçe hakkıyla ilgisi, başta mülkiyet hakkı olmak üzere temel hak ve hürriyetlere ilişkin olması ve münhasıran kanunla öngörülen bir konu olması nedeniyle CBK ile düzenlenemez. Dolayısıyla bu yönde düzenleme yapan CBK hükümleri Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırılık teşkil eder (bkz. AYM, E.2018/119, K.2020/25, 11/06/2020, Karşıoy Gerekçesi, §§ 14-36; E.2020/48, K.2023/11, 25/01/2023, Karşıoy Gerekçesi, § 7). Bu gerekçelerle kadro ihdası öngören dava konusu CBK hükmü Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırıdır.

10. Yukarıda (A) ve (B) başlıkları altında açıklanan gerekçelerle, dava konusu kuralların konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğunu düşündüğümden red yönündeki çoğunluk kararına katılmıyorum.

Başkan Zühtü ARSLAN

KARŞIOY GEREKÇESİ

 (87) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin (CBK) 1. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın 320. maddesine eklenen (2) numaralı fıkranın, aynı maddenin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan ibarelerin ve CBK’nın 2. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın Altıncı Kısmının Onbirinci Bölümüne eklenen geçici 1. Maddesinin (1) ve (2) numaralı fıkralarının, (3) numaralı fıkrasının birinci ve ikinci, cümlelerinin ve (4) numaralı fıkrasının iptali talebinin konu bakımından reddine yönelik çoğunluk görüşüne Başkan Zühtü ARSLAN’ın karşıoyundaki gerekçelerle iptali gerektiği düşüncesinde olduğumdan katılmamaktayım.

   

Başkanvekili Hasan Tahsin GÖKCAN

 

 

 

 

KARŞIOY GEREKÇESİ

 (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin (CBK) (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle değiştirilen 320. maddesinin (2) numaralı fıkrasının, (3) numaralı fıkrasındaki dava konusu ibarenin ve aynı CBK’nın 2. maddesiyle eklenen geçici 1. maddesinin (1), (2) ve (4) numaralı fıkraları ile (3) numaralı fıkrasının birinci ve ikinci cümlelerinin Anayasaya aykırı olmadığına ve iptal taleplerinin reddine karar verilmiştir.

Red kararlarının gerekçelerinde; personel istihdamı ve kadroları ile ilgili düzenlemelerin idarenin teşkilât yapısına ve dolayısıyla yürütme yetkisine ilişkin olduğu, Anayasada CBK ile düzenlenmesi yasaklanan haklar ve ödevler ile ilgisinin bulunmadığı, Anayasanın 106. maddesinin son fıkrası ile bağlantılı olarak 104. maddenin onyedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı bir yönü olmadığı gibi daha önce kanunlarda da açıkça düzenlenmediği, bu nedenlerle konu yönünden Anayasanın 104. maddesine aykırı olmadığı belirtilmiştir.

 (1) numaralı CBK’nın (87) numaralı CBK ile değiştirilen 320. maddesinin (2) numaralı fıkrasında, Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş kurulu Başkanlığında 375 sayılı KHK’nın ek 24. maddesi uyarınca müfettiş ve müfettiş yardımcıları istihdam edilebilmesi, (3) numaralı fıkrasında Başkanlığın oluşumunda bunların da yer alması ve (4) numaralı fıkrasında sayılan hususların yönetmelikle düzenlenmesi öngörülmüş; geçici 1. maddesinde de, (2) numaralı Genel Kadro ve Usulü Hakkında CBK’nın eki (I) sayılı Cetvelin ilgili bölümünde yer alan bazı kadro unvanları değiştirilerek bunlara ilişkin geçiş hükümlerine yer verilmiştir.

Bakanlıkların ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının personel istihdamı ile kadrolarına ilişkin düzenlemelerin Anayasa uyarınca kanunla yapılması gerektiğinden, çoğunluğun red gerekçelerinde atıf yapılan kararlara ilişkin olanlar da dâhil olmak üzere daha önceki karşıoy gerekçelerimde ayrıntılı olarak açıklanan sebeplerle mezkûr kuralların Anayasaya aykırı olmadığı yönündeki çoğunluk görüşüne katılmam mümkün olmamıştır (örn. olarak bkz. 11/6/2020 tarihli ve E.2018/119, K.2020/25 sayılı; 12/6/2020 tarihli ve E.2019/105, K.2020/30 sayılı; 30/12/2020 tarihli ve E.2019/71, K.2020/82 sayılı; 31/3/2021 tarihli ve E.2020/8, K.2021/25 sayılı; 16/12/2021 tarihli ve E.2021/50, K.2021/89 sayılı; 30/12/2021 tarihli ve E.2021/91, K.2021/106 sayılı; 28/9/2022 tarihli ve E.2021/90, K.2022/108 sayılı; 9/11/2022 tarihli ve E.2018/123, K.2022/138 sayılı; 29/12/2022 tarihli ve E. 2020/54, K. 2022/165 sayılı; 16/2/2023 tarihli ve E.2020/34, K.2023/25 sayılı; 9/3/2023 tarihli ve E. 2022/37, K. 2023/44; 27/12/2023 tarihli ve E.2020/52, K.2023/223 sayılı kararlara ilişkin karşıoy gerekçelerim).

Yukarıda belirtilen sebeplerle, anılan kuralların konu bakımından yetki yönünden Anayasanın 104. maddesinin onyedinci fıkrasına aykırı olduğu ve iptal edilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluğun red kararlarına karşıyım.

Üye M. Emin KUZ

 

 

 

KARŞIOY GEREKÇESİ

1. Mahkememiz çoğunluğunun 2/12/2021 tarihli ve (87) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile ilgili gerçekleştirilen Anayasa’ya uygunluk denetiminde ulaştığı kanaatlere aşağıda belirttiğim kurallarda, açıklayacağım gerekçelerle katılmamaktayım:

A. 1. maddesiyle 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 320. maddesinin eklenen (2) numaralı fıkrasının konu bakımından yetki yönünden:

2. İptali talep edilen (2) numaralı fıkra hükmü şu şekildedir: “Başkanlıkta 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 24 üncü maddesi uyarınca müfettiş ve müfettiş yardımcısı istihdam edilebilir”.

3. Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında müfettiş ve müfettiş yardımcısı istihdamına imkan veren kuralda referansta bulunulan 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ek 24. maddesi hükmü gereğince istihdam edilen bu kişilerin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi oldukları anlaşılmaktadır. Bu yönü ile kural esasında Anayasa’nın 70. maddesinde yer verilen kamu hizmetine girme hakkı ile ilgili bir düzenleme niteliğindedir.

4. Kuralın konu bakımından yetki yönüyle yapılan denetiminde Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesi gereğince dava konusu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükmünün Anayasa’nın ikinci kısmının dördüncü bölümünde yer alan siyasi haklar ve ödevlerle ilgili yani Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenmesi mümkün olmayan alanda düzenleme yaptığı görüldüğünden kuralın iptali gerekmektedir.

B. 1. maddesiyle 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 320. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “…Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesinin konu bakımından yetki yönünden:

5. Kuralda bir ibare değişikliği yapılmakla birlikte bu ibare değişikliklerinin yer aldığı fıkrada başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının denetim, teftiş gibi görev ve yetkileri de düzenlenmektedir.

6. Anayasa’nın 128. maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereğince kamu görevlisi olan başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının bu konulara ilişkin görev ve yetkilerinin de kanunla düzenlenmesi gerekmektedir.

7. Bu nedenle Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde yer alan dava konusu ibarelerin münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken konularla ilgili olduğu için bu ibarelerin Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesi gereğince konu bakımından yetki yönü ile iptali gerekmektedir.

C.2. maddesiyle (1) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Altıncı Kısmının Onbirinci Bölümüne eklenen geçici 1. maddenin (1) ve (2) numaralı fıkralarının, (3) numaralı fıkrasının birinci ve ikinci cümlelerinin ve (4) numaralı fıkrasının konu bakımından yetki yönünden:

8. İptali talep edilen Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerinde kadro ile ilgili düzenlemeler yer almaktadır.

9. Dava konusu kurallarda “konu bakımından yetki” boyutu ile Anayasa’ya uygunluk denetiminde Mahkememiz çoğunluğunca Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına bir aykırılık bulunmadığı kanaatine ulaşılsa da kuralların Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı olduğu için iptali gerekmektedir.

10. Nitekim Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kadro ihdası konusunu düzenleyen bir kurala ilişkin Anayasa Mahkemesinin daha önce verdiği bir kararda bu konunun Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenmesinin Anayasa’ya aykırılık teşkil ettiği görüşünde olduğumdan Mahkememiz çoğunluğunun iptal isteminin reddi yönündeki kanaatine katılmamıştım (Bkz.: E. S.: 2018/119, K. S.: 2020/25, K. T.: 11/06/2020 §§ 6-22, 27-31, 33). Aynı hukuki gerekçelerin kadro ile ilgili düzenlemelerin yer aldığı dava konusu (87) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerinde de geçerli olduğu kanaatindeyim.

11. Dolayısıyla E. S.: 2018/119, K. S.: 2020/25 sayılı kararın karşıoyunda yer verdiğim gerekçelerle (87) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin zikredilen hükümlerinin Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı olması nedeniyle iptali gerektiği kanaatinde olduğum için çoğunluk görüşüne katılmamaktayım.

Üye  Yusuf Şevki HAKYEMEZ

Karşı Oy

78 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin (CBK) 2. maddesi ile 1 numaralı CBK.nın 327. maddesine eklenen 3. fıkrasında yer alan “…her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarının rehberlik, işbaşında yetiştirme, denetim, değerlendirme, inceleme, araştırma ve soruşturma hizmetlerini yürütmek üzere…” ibaresiyle, 87 numaralı CBK.nın 1. maddesiyle 1 numaralı CBK.nın 320. maddesinin 1. fıkrasının “ç” ve “d” bentlerinde yer alan “Bakanlık Maarif Müfettişleri” ibarelerinin “…müfettişler…” şeklinde değiştirilmesinin iptal edilmelerine dair çoğunluk görüşüne 2019/96 sayılı Dosya kapsamında yer alan “Karşı Oy” muhtevasında dile getirilen görüşler çerçevesinde iştirak edilmemiştir.

Üye Basri BAĞCI

Üye İrfan FİDAN

 

 

 

KARŞI OY GEREKÇESİ

A. (87) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle düzenleme yapılan (1) numaralı CBK’nın 320. maddesinin;

a. (2) numaralı fıkrasının,

b.(3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “… Bakanlık Maarif Müfettişleri ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarından…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarından…” şeklinde değiştirilmesinin,

c. (4) numaralı fıkrasında yer alan “… Bakanlık Maarif Müfettişlerinin ve Bakanlık Maarif Müfettiş Yardımcılarının…” ibaresinin “…başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının…” şeklinde değiştirilmesinin,

B. (87) numaralı CBK’nın 2. maddesiyle (1) numaralı CBK’nın Altıncı Kısmının On birinci Bölümüne eklenen geçici 1. maddesinin,

konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olmadığına karar vermiştir. Aşağıda açıklanan nedenlerle bu karara katılma imkânı olmamıştır.

1. Yukarıda belirtilen kurallar, kamu görevlilerinin görev ve yetkileri ile kadrolarına ilişkin düzenlemelerdir.

2. Kurallar ile düzenleme yapılan kadrolarda görev alacak kişilerin Anayasa’nın 128. maddesinde belirtilen memur veya diğer kamu görevlisi niteliğini haiz oldukları konusunda bir tereddüt bulunmamaktadır.

3. Kamu görevlilerinin görev ve yetkilerinin düzenlenmesi ile kadro ihdası ve iptaline ilişkin düzenlemeler Anayasa’nın 128. Maddesi uyarınca kanunla yapılması gerekmektedir.

4. Açıklanan nedenle kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırıdır.

Üye  Kenan YAŞAR