İngiltere'deki en üst mahkeme olan Anayasa Mahkemesi (Supreme Court) geçen hafta, İçişleri Bakanlığının AB vatandaşı olmayan, 21 yaş altındaki eşlerin İngiltere'ye girişlerine izin verilmemesinin "yasa dışı" olduğuna hükmetti.
Zorla ve sahte evlilikleri önlemek amaçlı İçişleri Bakanlığının 2008 yılında uygulamaya başladığı kanunla, AB üyesi ülkeden olmayan kadın ya da erkek, 21 yaşını doldurmadan İngiltere'de İngiliz vatandaşlığına sahip eşleriyle birlikte kalamıyordu.
İngiltere Anayasa Mahkemesinin geçen hafta "insan haklarına ve aile yaşantısına aykırı" gerekçesiyle verdiği kararın, emsal oluşturabileceği ve aile birleşimi yasalarını etkileyebileceği belirtiliyor.
İngiltere'nin başkenti Londra'da bulunan "CSS & CO Legal Services" isimli hukuk bürosunun avukatı Ahmet Engin, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, her yıl yaklaşık 3-4 bin Türk vatandaşının evlilik vizesi için İngiltere'ye başvurduğunu belirterek, bu kararın Türk vatandaşlarına etkisinin büyük olacağını ifade etti.

-"21 yaş uygulaması insan haklarına aykırı"-

İçişleri Bakanlığının daha önce "zorla evlilikler yapılıyor" bahanesiyle yaş sınırını 18'den 21'e çıkardığını belirten Engin, "Herkesin bildiği bir sır var, bu karar zorla evlilikleri engellemek amacıyla değil, tamamen evlilik vizesindeki sayıları düşürmek için çıkarılan bir karar" dedi.
Engin, özellikle Muhafazakar Parti'nin büyük ortağı olduğu koalisyon hükümetinin İngiltere'de geçen yıl göreve gelmesinin ardından vize uygulamaları konusunda birçok değişiklik yapıldığını vurguladı. Ahmet Engin örnek olarak, geçen ay çalışma vizelerine kota getirildiğini belirtti. Her yıl dünyadan 200 bin kişinin çalışma vizesiyle İngiltere'ye geldiğini kaydeden Engin, getirilen kotayla bu sayının 20 bine indirildiğini söyledi.
Aile birleşimi çerçevesindeki evlilik vizesinde 2005 yılından bu yana bir zorlaştırmaların söz konusu olduğunu belirten Engin, "Son karar, bu konudaki zorlaştırmalara vurulan önemli bir darbe" dedi.
21 yaş uygulamasının insan haklarına aykırı olduğunu savunan Engin, şöyle konuştu:
"Zorla evlilikler yapılıyor bahanesiyle bu uygulamayı getiremezsiniz. Çünkü kaç tane zorla evliliğin bu yasal düzenlemeyle engellendiğine dair herhangi bir rakam ya da araştırma söz konusu değil. 4'e karşı 1 oyla mahkemeden bu karar çıktı. Hakimlerden dördü de herhangi bir çalışma olmadığını, bunun tamamen ütopik bir şey olduğunu, temelde asıl amacının evlilik vizelerine engel olarak görüldüğünü ifade ederek çok önemli bir karara imza attılar."
Kararın Türk vatandaşlarına etkisinin büyük olacağını söyleyen Ahmet Engin, her yıl yaklaşık 3-4 bin Türk vatandaşının aile birleşime nedeniyle İngiltere'ye evlilik vizesi başvurusunda bulunduğunu vurguladı. Türk vatandaşlarının 21 yaş sınırı yüzünden çok ciddi sıkıntılar yaşadıklarını ifade eden Engin, "18-19 yaşındaki biriyle evlilik yapan kişiler, eşlerini bu ülkeye getiremediler. Ya eşlerinden ayrılacaklar ya da Türkiye'ye gidip orada yaşayacaklar. Zor durumda kaldılar" dedi.
Engin, kararın emsal oluşturacağını, ancak İngiltere İçişleri Bakanlığının 21 yaş uygulamasını değiştirmesinin zaman alacağını ifade etti.

-"21 yaş sınırı nedeniyle bekleyen çok sayıda dosya var"-

Aile birleşimi çerçevesinde 21 yaş uygulaması nedeniyle dosyaları bekleyen çok sayıda müvekkili olduğunu kaydeden Engin, bu uygulamanın Türk vatandaşlarını yaş büyütme ya da Ankara anlaşması gibi farklı yollarla vize almaya yönlendirdiğini söyledi.
Engin, bir taraftan zorla evliliklerin engellenmek istendiği gerekçesiyle bu yasal düzenlemenin yapıldığını, ancak diğer yandan insanların yasa dışı yollara dolaylı şekilde teşvik edildiğini ifade etti.
Avukat Engin ayrıca, evlilik vizesinde uygulanan ve 29 Kasım 2010'da yürürlüğe giren İngilizce bilme zorunluluğunun da davalarla İngiltere'deki Anayasa Mahkemesine kadar ulaşmasını ve bu uygulamanın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine aykırı bulunmasını ümit ettiklerini söyledi.
Dil sınavı zorunluluğu nedeniyle de sıkıntılar yaşandığını belirten Engin, 7 aydır dil sınavını geçemediği için vize alamayan çok sayıda Türk vatandaşı olduğuna ve bu nedenle başvuru sayısının oldukça düştüğüne dikkati çekti.

-"Yeni bir düzenleme daha yolda"-

Engin, evlilik vizesiyle İngiltere'ye gelen kişinin mevcut yasalara göre iki yıldan sonra oturum iznini, oturum iznini aldıktan bir yıl sonra da vatandaşlık aldığını belirtti.
Ancak yürürlüğe sokulması planlanan yeni bir düzenlemeyle iki yıllık oturma izninin 5 yıla çıkarılacağını, 5 yıldan sonra sürekli oturum alınabileceğini kaydeden Avukat Ahmet Engin, "5 yıldan sonra da 'geçici vatandaşlık' denilen bir şey vermeyi planlıyorlar. 3 yıl geçici vatandaşlıkla yaşadıktan sonra toplamda 8 yıl geçtikten sonra vatandaşlık hakkı verilecek" dedi.
Yazılı bir anayasanını olmadığı İngiltere'de 2009 yılına kadar Anayasa Mahkemesi bulunmuyordu. Mahkeme kararlarında 2009 yılından önce en üst merci Lordlar Kamarasıydı.

AA