İşte hükümetin örnek aldığı AB ülkeleri
AK Parti\'nin Anayasa değişiklik paketine yapılan itirazların başında \"siyasetin yüksek yargı üzerindeki etkisinin artması\" geliyor. Yargı mensupları \"bağımsız\" kalabilmenin önemine dikkati çekiyor, hükümet ise \"AB\'yi örnek aldık\" diyor. Peki, AB\'nin üç büyüğü Almanya, Fransa ve İngiltere\'de durum nasıl?
AK Parti'nin hazırladığı taslakta Anayasa Mahkemesi'nin yapısının değişmesi öngörülüyor. Öneri şöyle:
- Üye sayısı 11'den 19'a çıkarılacak.
- 16 üyeyi Cumhurbaşkanı, 3 üyeyi TBMM seçecek. (TBMM 2 üyeyi Sayıştay, 1 üye baro başkanlarının avukatlar arasından gösterecekleri adaylar içinden seçiyor) / (Cumhurbaskanı 3 üyeyi Yargıtay, 2 üyeyi Danıştay, 1 üyeyi Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, 3 üyeyi YÖK'ün göstereceği üyesi olmayan öğretim üyelerinden, 5 üyeyi üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar veya Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından; 2 üyeyi yüksek öğrenim görmüş Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları arasından seçer.)
- Üyeler, 12 yıl görev yapacak.
Peki Avrupa Birliği ülkelerinde durum nasıl?
ALMANYA:
Almanya'da yüksek mahkeme üyelerinin tamamı Meclis tarafından seçiliyor. Anayasa Mahkemesi ya da diğer adıyla yüksek mahkeme iki ayrı senatodan oluşuyor. 8'er hakimden 16 hakimi var. Alman Anayasası'nın 94. maddesine göre bu hakimlerin seçimini federal parlamento ve eyalet meclisi yapıyor.
İNGİLTERE:
Yazılı anayasası olmayan İngiltere. Türkiye'deki Anayasa Mahkemesi'nin İngiltere'deki en yakın karşılığı Yüksek Mahkeme olarak adlandırılıyor.
Yüksek Mahkeme, 2005 yılında yapılan Anayasal Reformlar Çerçevesi'nden oluşturulmuş ve 2009 yılının 1 Ekim'inden itibaren de göreve başlamış durumda.
İngiltere yargı reformunu yeni gerçekleştiren AB ülkesi. İngiltere'de Yüksek Mahkeme, 12'si asıl 3'ü yedek 15 hakim üyeden oluşuyor. Bu hakimler hem parlamento hem de hükümetten tamamen bağımsız bir şekilde seçiliyor.
Atamalar Türkiye'deki HSYK'ya denk gelen Bağımsız Yargı Tayin Komisyonu tarafından yapılıyor.
FRANSA:
Türkiye'nin devlet sistemini örnek aldığı Fransa'ya gelince... Anayasa Mahkemesi'nde hakim sayısı 9.
Eski Cumhurbaşkanları da -dilerlerse- mahkemenin doğal üyesi olabiliyorlar. Üyeler 9 yıl görevde kalıyor ve bir defa seçilen üye tekrar seçilemiyor.
Fransız Anayasa Konseyi'ne üye atanmanın eğitim, meslek gibi koşulları yok. Üye seçimi üç yılda bir tekrarlanıyor. Üyelerin üçte biri yenileniyor.
Üyelerin üçü Cumhurbaşkanı, üçü parlamento, üçü de Senato Başkanı tarafından atanıyor. Fransa'da geleneksel olarak Cumhurbaşkanı, parlamento başkanı ya da Senato Başkanı kendisine yakın kişileri Anayasa Konseyi'ne üye olarak atayabiliyor.
Atanan kişilerin çoğunluğu ise eski politikacılar veya emekli yüksek bürokratlar. O nedenle Anayasa Konseyi bir "emekliler hükümeti" olarak nitelendiriliyor.
"AB'den işimize geleni alıyoruz"
Düzenlemeler yapılırken Avrupa Birliği normlarının örnek gösterildiğini kaydeden Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker ise, "Her ülkenin kendine özgü koşulları vardır ve her ülke kendi modelini geliştirir. AB ilerleme raporlarında HSYK'da adalet bakanı ve müsteşarının olmaması gerektiği belirtiliyor. Biz işimize gelen tarafını alıp işimize gelmeyeni gözardı edersek olmaz" dedi.
Gerçeker, hakim ve savcı olmayan kişilerin bu kurullarda yer almasının yargı bağımsızlığına ne kadar uygun olduğunun sorgulanmasını istedi.
Cnn Türk
ANAYASA ÇALIŞMALARI İLE İLGİLİ FARKLI GÖRÜŞLER İÇİN TIKLAYINIZ.
Yorumlar
Trend Haberler
9. YARGI PAKETİ İÇİN ÖNERİLER
TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİNE DAYALI OLARAK KİRACININ TAŞINMAZDAN TAHLİYESİ
CMK beraat vekalet ücretlerini tahsil edemeyen avukatlar 'içtihat birliği' istedi
Prof. Dr. Ömer Çınar, Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçildi
Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin 2023/17048 E. ve 2023/8966 K. sayılı kararı
KİRACININ KİRALANANI OLAĞAN KULLANIMINA İLİŞKİN SORUMLULUĞU