Aslı IŞIK / ANKARA

Tüketici ve bankalar arasında yıllardır çözülemeyen kart aidatı krizinde son karar verildi. Bankaların tüketicilerden alacağı masraf ve komisyonlar Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın iznine tabi olacak.
 Aylardır merakla beklenen Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun Taslağı’nda nihayet sona gelindi. Taslağın 9 aydır hazırlanamamasına neden olan bankaların tüketiciden aldığı masraflarla ilgili düzenleme netleşti.

BAKANLIK ONAYI ŞART

Yeni düzenlemeye göre, faiz dışı gelir kalemlerinin (komisyon, masraf, kart aidatı) neler olacağını Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu(BDDK), Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın ‘onayı ile’ tespit edecek.   Bankaların tüketicilerden 31 kalemde aldığı ücretlerden hangisinden masraf alınacağı konusunda Bakanlık’tan olumlu görüş istenecek.  Ancak BDKK ve bankalar, Bakanlığa ‘olumlu görüş’ sorma  koşuluna  karşı çıkıyor.

31 KALEME SINIRLAMA GELDİ

Bakanlık, halen bankaların asli hizmet konusuna giren faiz dışında, 31 başlıkta tüketiciden aldığı gelir kalemlerini sınırlandırıyor. Komisyon kalemleri izne tabii olacak. Hangi komisyonların alınacağına düzenleyici kurum BDDK ve Ticaret Bakanlığı karar verecek.

DÜNYADA OLMAYAN ÖRNEKLER

Bakanlığın taslağında ‘hesap işletim, bozuk para bütünleme’ ücreti gibi dünyada örneklerine rastlanmayan uygulamalara da son veriliyor. Ayrıca tüketiciden habersiz sigorta satışları yasaklanıyor. 

STANDART KARTA ÜCRET YOK

Bakanlığın görüşüne göre, tüketici ekstra, bankalara maliyet yükleyen bir talepte bulunuyorsa bedeli alınsın. Taslağa göre, bankalar standart kredi kartından ücret almayacaklar. Bonus, para puan gibi promosyonları olan kartlardan aidat alınabilecek. Bu konuda yoğun kulislerin taslağın Genel Kurul’da yasalaşma yaşamasına kadar sürmesi bekleniyor.

26 MİLYAR TL GELİR

Bakanlığın 31 kalem olarak açıkladığı bankaların tüketiciden aldığı masraflar, Meclis’te kurulan konuyla ilgili alt komisyon raporuna göre, 64 adet. Bankalar geçen yıl 64 kalemden 26 milyar TL’lik gelir elde ettiler. 2008’de bu rakam 17 milyardı. Aynı rapora göre bankalar kredi kartı aidatından ise 8 milyar TL gelir elde etti.

TASLAK NELER GETİRİYOR?

Taslağın 3. maddesinin k fıkrasında tüketici bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya bunlardan yararlanan gerçek kişi şeklinde tanımlanıyor. Kar amacı gütmeyen kamu kurumu, vakıf ve dernek gibi tüzel kişilikler, yasa kapsamı dışında tutuluyor. Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’ne yalnızca tüketicilerin başvurabileceği öngörülüyor.