KORAY TEKİN

Sigorta uyuşmazlıklarıyla ilgili başvuruları 2009 yılından bu yana kabul eden Sigorta Tahkim Komisyonu, yapılan başvuruların yarıdan fazlasını haklı buldu. Yetkililer, karara bağlanan dosyaların yüzde 63’ünde sigortacıların ödeme yapmasına hükmetti. Tüketiciler, yüzde 41 ile en çok trafik poliçelerinden şikâyette bulunurken, bu kategoriyi yüzde 32 ile kasko poliçeleri takip etti. İllere göre yapılan sıralamada ise şikâyetlerin yüzde 35’inin gerçekleştiği İstanbul, ikinci sıradaki Ankara’ya fark attı. Vatandaşlar en fazla trafik sigortalarıyla ilgili kusur durumuna itiraz için komisyona başvuruyor. Komisyona daha çok; araçtaki değer kaybına, hasarın kaskodaki teminata dahil olmamasına ve sigorta genel şartları sebebiyle hasarın teminat dışında kalmasıyla ilgili şikâyetler geldiği kaydedildi. 

Türkiye’nin her yerinden posta yoluyla başvuru yapılabilen Sigorta Tahkim Komisyonu’na şikayet yağdı. Konuyu Zaman’a değerlendiren Sigorta Tahkim Komisyonu Müdür Vekili Halit Başar, başvuruların her yıl önemli oranda artış gösterdiğini kaydetti. Başar’a göre Hazine Müsteşarlığı’nın eşgüdümünde yürütülen tanıtım çalışmaları da 2013 yılında sisteme olan ilginin büyük ivme kazanmasına yol açtı. İlk altı aylık verilere göre, komisyona gelen başvurularda, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 87’lık artış yaşandı ve bin 985 başvuru yapıldı. Uygulamanın başladığı 2009’dan Haziran 2013 itibarıyla sigorta sözleşmelerinden doğan toplam 4 bin 547 uyuşmazlık, tahkim sistemi aracılığıyla çözümlendi. Verilen kararların yüzde 28’inde sigortalıların talepleri hakemlerce tamamen kabul edildi ve miktarın tamamı ödendi. Yüzde 35’lik kısımda taleplerin bir kısmına hükmedildi. Böylece komisyonun ödeme yapılmasına hükmettiği kişilerin oranı yüzde 63’lere ulaştı. Geriye kalan yüzde 37’lik kısımda ise talepler uygun bulunmadı ve reddedildi.     Uyuşmazlıkların çözümü için yasada hakemlere tanınan azami sürenin 4 ay olduğuna dikkat çeken Başar, uygulamada çözüm süresinin ortalama 2 ay olarak gerçekleştiğini, bunun da sistemin etkinliğine katkı sağladığını belirtti.  Sonuçlanan davalara itiraz ile ilgili bazı değişikliklere gidildiğini ifade eden Sigorta Tahkim Komisyonu Müdür Vekili, bu çerçevede Sigortacılık Kanunu’nun 30. maddesinde yapılan değişiklikler hakkında şu bilgileri verdi: “18 Ekim 2013 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan değişiklikle birlikte, 5 bin TL ve üzerindeki uyuşmazlıklardaki hakem kararlarına karşı Komisyon’a bir defaya mahsus olmak üzere itiraz yolu açılacak. İtirazlar, itiraz hakem heyetlerince karara bağlanacak.”
 
Başvuru ücreti 35 ile 250 lira arasında
 
Tahkim Komisyonu’na yapılan başvurular için cüzi bir başvuru ücretinin yatırılmasının  yeterli olduğunu ifade eden Komisyon Müdürü Başar, “5.000 TL’ye kadar olan uyuşmazlıklar için 35 lira, 5.001-15.000 TL arasındaki uyuşmazlıklar için 100 TL, 15.000 TL’nin üzerindeki uyuşmazlıklar için ise 250 TL yatırılarak komisyona başvurulabilir. Komisyona başvuru için gerekli bilgilere Komisyon’un internet sitesinden (www.sigortatahkim.org.tr) ulaşılabiliyor.
 
Komisyon Müdürü Başar’ın verdiği bilgilere göre şimdiye kadar 81 ilin tamamından komisyona başvuru yapıldı. Sektörün prim üretimine paralel başvuruların yüzde 35’lik kısmı İstanbul’dan gerçekleşti. İstanbul’u başvurulardaki yüzde 10’luk payıyla Ankara takip etti. Her yüz başvurudan 6’sını gerçekleştiren İzmir ise üçüncü sırada yer aldı. Poliçe türlerine göre değerlendirme yapıldığında ise başvuruların yüzde 41’i trafik alanında gerçekleşti. İkinci sırada her yüz başvurunun 32’sinin gerçekleştiği kaskolar yer alırken, yüzde 9’luk oranla yangın üçüncü sırada geldi.
 
AB’de, ombudsmanlık mekanizması çözüyor
 
Sigorta uyuşmazlıklarının mahkeme dışında çözülmesi Türkiye’de ilk defa 2007 yılında çıkarılan Sigortacılık Kanunu ile gündeme geldi. Aynı sistem Avrupa ülkelerinde ombudsmanlık ve arabuluculuk gibi çeşitli mekanizmalar altında uzun yıllardan beri uygulanıyor. Sigorta Tahkim Komisyonu Müdür Vekili Halit Başar, uygulamaya, Avrupa’dan daha geç başlanmasına rağmen kısa süre içinde hızlı mesafe kat edildiğini ve önemli noktaya gelindiğini söyledi. Türkiye’deki sigorta tahkim sisteminin Dünya Bankası gibi kuruluşlar tarafından çok başarılı bir örnek olarak değerlendirildiğini anlatan Başar, ikili görüşmelerde pek çok Avrupalı sigortacıdan da sisteme ilişkin olumlu tepkiler aldıklarını kaydetti. Başar, amaçlarının orta ve uzun vadede Avrupa ülkelerinde olduğu gibi özellikle düşük miktarlı uyuşmazlıkların çoğunu, mahkemelere gitmeden çözmek olduğunu kaydetti.