‘Dosya masrafı, komisyon bedeli, yeniden yapılandırma bedeli’ gibi ücretlerle tüketiciyi canından bezdiren bankalar şimdi de kredi taksitini erken ödeyenleri cezalandırıyor. 28 Mayıs’ta yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’u gerekçe gösteren bazı bankalar, taksitini erken ödemek isteyen müşterilerinden gününe bağlı olarak 10-15 lira ücret talep ediyor. Türkiye Bankalar Birliği, “Yasada var, bankaların uygulamasında sıkıntı yok.” diyerek uygulamayı savunurken, Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Sıtkı Yılmaz, erken ödeme yapanlardan ceza alınmasını ‘saçmalık’ olarak nitelendirdi. Hukukçular ise, “Tasarı yasalaşırken kimsenin dikkatini çekmemiş. Bir süredir ‘ölü madde’ diye tabir edilen uygulamalar hayata geçirildi, ilgili bakanlık tedbir almalı.” uyarısı yaptı.

Bursa’da ikamet eden F.K., özel bir bankadan çektiği konut kredisinin Haziran 2014 ayı taksitini yatırmak için gittiği banka şubesinden, “Aylık ödemeniz 819 lira 35 kuruş, ancak bir gün önce ödediğiniz için 9,92 lira ‘erken ödeme cezası’ alacağız.” cevabıyla karşılaştı. Ödeyeceği cezanın dekontta yer alıp almayacağını merak eden F.K., 9,92 liralık cezanın karşısında herhangi bir açıklamanın yer almadığını söyledi. Banka yetkilileri, uygulamanın geçtiğimiz günlerde başladığını ifade etti.

Özel bir banka şubesinden çektiği ihtiyaç kredisinin 370 liralık taksitini 10 gün önce yatırmak isteyen İskender Kaya da, “Erken ödediğiniz için 15 lira ceza vermeniz gerekiyor.” cevabını alınca ödeme yapmaktan vazgeçmiş. Kaya, taksit günü gelince ödemesini yaptığını belirtirken, “Bildiğim kadarıyla taksitini erken ödeyene indirim yapılırdı ama başlatılan yeni bir uygulama ile ceza dönemi başlamış, çok ilginç.” dedi.

TÜDEF Başkanı Sıtkı Yılmaz, bankaların gözünü tüketicinin cebine diktiğini öne sürdü. Yılmaz şunları söyledi: “Tüketici taksitini 1 gün önce ödediği zaman banka ‘erken ödeme cezası’nı bir tarafa bırakın faiz, vergi ve komisyon indirimi yapmalı. Bu uygulama bankanın hakim gücünü kötüye kullanması anlamına gelir. Çünkü taksit bedeli önceden tespit edilmiş, tüketici de o taksiti ödemekle yükümlü olmuştur. ‘Taksiti erken ödedi’ diye ceza kesilmesi büyük bir haksızlık. Bununla ilgili BBDK ve Türkiye Bankalar Birliği hemen harekete geçmeli ve gerekli yasal düzenlemeyi yapmalı. Devlet bu konuda sermaye sahibini değil, tüketiciyi korumalı.”

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Kurumsal İletişim yetkilileri konuyla ilgili “Uygulama 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 10/B maddesinde ve yeni 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 37. maddesinde belirtiliyor.” açıklaması yaptı.

Ankara Barosu avukatlarından Mustafa Akıncı bu konuda şunları söyledi: “6502 sayılı yasada ‘Tüketici sözleşmeleri’ başlıklı bölümün 20. maddesinde ‘kredi dışındaki mal alım sözleşme taksitlerinde erken ödeme halinde indirim yapılacağı’ düzenlenirken; ‘Tüketici kredileri sözleşmeleri’ başlıklı 27’nci maddede ise ‘erken ödeme halinde indirimden yararlanılmaması yönünde düzenleme yapmak’ kendi içinde çelişki arz etmekte. Ortalama bir tüketici mal alım sözleşmesi taksiti ile tüketici kredisi taksitini birbirinden ayıramaz. Tüketici, sadece banka kredisini toptan kapattığında, bankayı faizden mahrum ettiğinde erken ödeme cezası ödeyeceğini bilebilir. Bunun dışında bir ya da birkaç taksitin erken ödenmesi halinde ceza kesileceğini bilemez. İlgili bakanlık, çıkaracağı yönetmelik veya yasal düzenlemeyle tüketiciyi mağdur eden bu düzenlemeyi değiştirmeli.”