CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, maden ruhsatlarının Başbakanlık onayına bağlanmasından bu yana geçen 640 günde, izin bekleyen ruhsat sayısının 12 bine ulaştığını söyledi. 16 Haziran 2012’de yayımlanan Başbakanlık Genelgesi ile madencilikte yeni ocak izinleri Başbakanlık’ın iznine bağlandığını hatırlatan Oran, “Madenciler 640 gündür çile çekiyor” dedi.

Medyayı kontrol yöntemi

Başkana Erdoğan’ın, basın patronlarının maden sektörüne girişini önce teşvik edip, daha sonra da buradaki yatırımlarını ayrımcı şekilde engelleme tehdidiyle medya gruplarını kontrol altına almaya çalıştığını iddia eden Umut Oran, yeni ruhsat başvurularına ilişkin Başbakanlık’ta yapılan incelemelerin çok uzun süre almasının da sektörü adeta tıkadığını vurguladı.

İzin alma süreci uzayınca, 3213 Sayılı Maden Yasası’nda öngörülen 3 yıllık süre aşıldığı için bazı işletme ruhsatları iptal edildiği bilgisini veren Oran, şunları söyledi: “İzinlerin alınmasındaki gecikmeler nedeniyle, mevcut arama ve işletme ruhsatlarında planlanmış olan arama yatırımları olumsuz yönde etkileniyor ve diğer birçok arama çalışması mevsiminde yapılamıyor. Sektör hızla kan kaybediyor. Türkiye ekonomisi yüzde 4 büyürken, madencilik sektörü yüzde 3.3 küçüldü.”

Sektörü bitiriyor!

Oran, maden ruhsatlarındaki birikmelerin sadece sektörü değil, sektörle iş yapan yüzlerce yan şirketi de olumsuz etkilediğini belirterek, “Madencilik, katma değeri yüksek bir sektör olduğu için yaşanan bu süreçten jeoloji, jeofizik, sondaj, laboratuvar, harita, çevre, teknoloji konularında hizmet veren ve sektöre makine-ekipman sağlayan yüzlerce şirket de olumsuz etkileniyor. Maden ruhsat izinlerinin Başbakanlık onayına bağlamanın amacı nedir” diye sordu.

Teşvik edilmeli

“Hükümet madenciliği bitiriyor, bu yanlıştan dönülmelidir” diyen Oran, şöyle devam etti: “KOBİ niteliğindeki firmaların faaliyet gösterdiği madencilik sektörünün mağduriyetinin giderilmesi, ülke ekonomisine daha fazla zarar verilmemesi için hükümet bu genelgeyi iptal etmeli ve madencilikte üretim ve istihdam artışını teşvik eden, iş güvenliğini de gözeten bir düzenlemeye gidilmeli.”

Genelge ne getirdi?

16.06.2012 ta­rih ve 28325 Sa­yı­lı Res­mi Ga­ze­te­’de ya­yım­la­nan 2012/15 sa­yı­lı Baş­ba­kan­lık ge­nel­ge­si ile ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı­nın sa­hip ol­duk­la­rı ta­şın­maz­la­rın kul­la­nı­mı; bu çer­çe­ve­de ye­ni ma­den ruh­sat­la­rı da Baş­ba­kan­lık iz­ni­ne bağ­lan­dı. Ye­ni ruh­sat baş­vu­ru­la­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­lı­k’­ta ya­pı­lan in­ce­le­me­le­rin çok uzun sü­re al­ma­sı, tam an­la­mıy­la sek­tö­rü tı­ka­dı. 3213 Sa­yı­lı Ma­den Ya­sa­sı­’n­da ön­gö­rü­len 3 yıl­lık sü­re aşıl­dı­ğı için ba­zı iş­let­me ruh­sat­la­rı ip­tal edi­li­yor. Ön­ce­den 10 bin do­la­yın­da sey­re­den yıl­lık ruh­sat sa­yı­sı 2012’de 1.407’ye in­di, 2013’te ise  84 ruh­sat dü­zen­len­di.

Mermerciliğe de darbe

Tür­ki­ye mer­mer­ci­li­ği­nin, bü­tün mer­mer üre­ti­ci­si ül­ke­ler için­de ade­ta kıs­ka­nı­la­cak bir ko­num­da bu­lun­du­ğu tes­pi­ti­ni ya­pan Oran, “Sek­tör ulus­la­ra­ra­sı pa­zar­lar­da her ko­şul­da re­ka­bet ede­bi­le­cek bir ko­nu­ma eriş­ti. Ge­çen yıl 2.2 mil­yar do­la­ra ula­şan mer­mer ih­ra­ca­tı­mı­zın yak­la­şık ya­rı­sı­nı iş­len­miş ürün­ler oluş­tur­du. An­cak 16 Ha­zi­ran Ge­nel­ge­si bü­tün ma­den­ci­ler gi­bi mer­mer­ci­le­rin de önü­nü tı­ka­dı. Tür­ki­ye bu alan­da da si­la­hı ken­di aya­ğı­na sı­kı­yo­r” de­di.

Önergelere cevap yok

Umut Oran, ko­nu­ya iliş­kin so­ru­la­rı­nı, bir so­ru öner­ge­si ha­li­ne ge­ti­re­rek, Baş­ba­kan Tay­yip Er­do­ğa­n’­ın ce­vap­la­ma­sı is­te­miy­le Mec­lis Baş­kan­lı­ğı­’na sun­du. Ora­n’­ın ay­rı­ca Ener­ji ve Ta­bi­i Kay­nak­lar Ba­ka­nı­’na ma­den­ci­lik ve mer­mer­le il­gi­li ola­rak yö­nelt­ti­ği so­ru öner­ge­si de ce­vap bek­li yor.             
                                                                                                                        
Tek kü­çü­len ma­den­ci­lik

GSYH’­ye iliş­kin alı­nan en son ve­ri­le­re gö­re 2013’ün ilk do­kuz ay­lık dö­ne­min­de Tür­ki­ye eko­no­mi­si sa­bit fi­yat­lar­la yüz­de 4 ora­nın­da bü­yü­me kay­de­der­ken, ma­den­ci­lik sek­tö­rü yüz­de 3.3 kü­çül­dü.

Kayıp 1,5 milyar dolar

Uy­gu­la­ma­nın, sek­tö­re yö­ne­lik doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rım­la­rı da cay­dır­dı­ğı tes­pi­ti­ni ya­pan Oran, “Bir­çok yer­li ve ya­ban­cı ser­ma­ye­li ma­den­ci­lik fir­ma­sı bu ge­nel­ge yü­zün­den ül­ke ma­den­ci­li­ği­ne ya ya­tı­rım yap­mı­yor ya da mev­cut ya­tı­rım­la­rı­nı baş­ka ül­ke­le­re kay­dı­rı­yor” ifa­de­si­ni kul­lan­dı. Oran, ge­nel­ge­nin yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten bu ya­na sek­tör­de­ki kay­bın 1,5 mil­yar do­la­rı aş­tı­ğı­nı kay­det­ti.


BUGÜN GAZETESİ