Reha ERUS / ROMA

İZMİR’in 2008 yılında 21 oy farkla Milano’ya kaptırdığı ‘EXPO 2015’ fuarıyla ilgili ilginç gelişmeler yaşanıyor. Milano’nun EXPO’yu gerçekleştirememe ihtimali doğarken, tarih değiştirme, erteleme veya iptal halinde Milano’nun diğer finalist İzmir’e 119 milyon euro tazminat ödemek zorunda kalabileceği iddia ediliyor. İtalyan basınında geniş yer bulan dünya fuarı ‘EXPO’ ile ilgili, “Açılışa 763 gün kala tesisler olduğu yerde sayıyor, büyük bir gecikme var. Devletten ödenek gelmiyor, sponsorlar çekiliyor” haberleri yer aldı.

FİYASKOYA DÖNÜŞEBİLİR

ABD, İngiltere, Kanada, Avustralya, İsveç, Hollanda, Finlandiya, Portekiz, Yunanistan ve Lüksemburg ‘EXPO 2015’e katılmayacaklarını bildirdiler. Milano merkezli ‘İl Giornale’ gazetesinin ‘Dagospia’ haber sitesi ve ‘La Notizia’ gazetesinden alıntı yaptığı haberine göre, tamamen fiyaskoya dönüşen EXPO 2015 projesinin durması veya büyük gecikme olması ihtimali konuşuluyor. Ekonomik krizdeki İtalya’nın ödenek sağlayamaması ve sponsorların tek tek çekilmesi ile çok zor durumda kalan Lombardia Bölge Valiliği ve Milano Belediyesi yeni kaynak aramak zorunda kaldığı belirtilirken, BİE’nin (Ulusal Fuarcılık Bürosu) şartlarına göre yarışmada 21 oy farkla (86-65) finalde elediği İzmir’e 119 milyon euro tazminat ödemek zorunda kalacak.

İZMİR’İN TAHKİM HAKKI

Gazete, EXPO 2015 için Milano’nun olası çekilmesiyle, eş zamanlı proje hazırlayan ve bunların inşaatının bir bölümünü gerçekleştiren diğer finalist şehir İzmir’in uluslararası mahkemeye başvurması halinde bugüne kadar yaptığı masrafları, BİE aracılığıyla Milano’dan isteme hakkı olduğu belirtildi. Bir tarih değiştirme, erteleme veya iptal halinde İzmir’e ilk aşamada 56.1 milyon euro doğrudan tazminat ayrıca İzmir’in zararları için tahkime başvurması halinde bu rakamın 119 milyon euroya ulaşabileceği hesaplanıyor.

Büyük fiyasko olur

EXPO 2015 için bugüne kadar organizasyon komitesine 125 ülke katılacağını bildirirken ABD, İngiltere, Kanada, Avustralya gibi dev ülkeler dışında Hollanda, İsveç, Portekiz, Yunanistan, Finlandiya ve Lüksemburg’un iptalleri Milano’ya büyük darbe indirdi. Özellikle ABD’nin rezerve ettirdiği 4 bin metrekarelik alanı sildirmesi ve bunu gecikmeyi öngörerek yapması moralleri bozdu. İptal veya gecikmenin Milano dışında İtalyan ekonomisi ve prestiji için bir facia olabileceğini belirten İl Giornale gazetesi “Böyle bir fiyaskoyu İtalya asla kaldıramaz yorumunda bulundu. Milano Belediye Başkanı Giuliano Pisapia ve Lombardia Bölge Valisi Roberto Formignoni ise iyimser oldularını dile getiriyor.

İzmir, Milano’ya zeytindalı uzattı

KONUYLA ilgili İzmir Ticaret Odası (İZTO) Başkanı Ekrem Demirtaş ise şu değerlendirmeyi yaptı: “Geçen yıl da böyle iddialar ortaya atıldı. İtalya’nın içinde bulunduğu ekonomik istikrarsız sürekli bu yönde endişe yaratıyor. Milano’nun yeni belediye başkanı EXPO’yu çok sahipleniyor. Biz şu anda İzmir olarak EXPO 2020 için bütün gücümüzle çalışıyoruz. 2015’te sorun olursa her türlü teklif ve öneriye de açığız. Önemli olan EXPO’nun 2015’te yapılması. İzmir olarak yapabileceğimiz bir şey varsa, herhangi bir katkımız, yardımımız olursa bunu da seve seve yaparız. Tazminat konusu ise, eğer böyle bir hakkımız varsa, bunu değerlendirmek devletimizin tasarrufundadır.”

EXPO 2020 için tartışma sürüyor

İZMİR Valisi Cahit Kıraç EXPO 2020 için yarışta son düzleğe girdiklerini belirterek, “Hem yerelde hem de hükümet nezdinde sıkı çalışmalar sürdürülüyor” dedi. EXPO alanı konusunda gerçeklikle ilgisi olmayan haberlerin sürece zarar verdiğini belirten Kıraç, sağduyu çağrısında bulunarak şöyle konuştu: “Herkes bu süreçte çok dikkatli hareket etmeli. Yalan haberlerle sürece zarar verilmemeli. Mahkemenin verdiği yürütmeyi durdurmadır. Yürütmeyi durdurmak farklı bir şey, iptal başka bir şey. Yalan haber hoş değil. Plana itiraz edilir. Zaten o alanla ilgili bir yasal düzenlememiz var. Ama bu alan iptal edildi diye haber yazıp bunu da oraya (Uluslararası Sergiler Bürosu’na) gönderirseniz hoş değil. Doğru eleştiriye her zaman açığız. Ama bizim görüşlerimiz alınmadan ‘alan iptal edildi’ diye yapılan açıklamalar insafsızlıktır.”