Prof. Dr. Ergun Özbudun, AKP’nin kimi önerilerini olumlamakla birlikte öncelikle Anayasa Mahkemesi (AYM) ve HSYK’ya üye seçiminde siyasi organlara (Başkan’a ve meclise) bu kadar yetki verilmesine ve Danıştay’ın kaldırılmasına karşı çıktı.
 
Özbudun, Askerî Yargıtay ve Askerî Yüksek İdare Mahkemesi’nin yüksek yargı organı olmaktan çıkarılması ile AYM’nin kimi yetkilerine son verilmesi yönündeki önerilere ise destek verdi.
 
Anayasa Mahkemesi, HSYK ve yeni kurulacak Temyiz Mahkemesi’ne üye seçiminde Meclis ve Başkan’a tanınan yetkileri fazla bulan Prof. Dr. Mithat Sancar ise “Başkan ve Meclis çoğunluğuna bu oranda seçme yetkisi verilirse, AYM üyelerinin tamamı siyasi organlarca seçilirse, yargının bağımsızlığı-tarafsızlığı tartışılmaya devam edilir, ciddi sıkıntılar yaşanır” uyarısında bulundu.
 
“Avrupa’da Danıştay benzeri mahkemeler var”
 
2007 yılında AKP’nin Anayasa Taslağı’nı hazırlayan ekibin başında yer alan anayasa hukukçusu Prof. Dr. Özbudun, AKP’nin önceki gün TBMM Anayasa Komisyonu’na sunduğu yargı bölümüyle öneriler hakkında şunları söyledi:
 
“AKP’nin öneri paketinde yer verilen Danıştay’ın kaldırılması önerisini doğru bulmuyorum ve bunun sebeplerini anlamakta zorluk çekiyorum. Amerika ve İngiltere’de tek ama, Avrupa ülkelerinin pek çoğunda idari yargı alanında Danıştay benzeri yüksek mahkemeler var...
 
Öte yandan, bu parti önerilerinin sakıncalı yönlerinden biri de AYM’nin ve HSYK’nun oluşumunda siyasi organların rolünü çok artırmış olmasıdır... Evet, ilke olarak parlamentoların her iki kurula da üye seçmesine karşı değilim. Ama bunun için Avrupa ülkelerinde nitelikli çoğunluk aranıyor; üçte iki veya beşte üç gibi. Avrupa’daki bu sistemle dolayısıyla bu organların, üye seçimi yoluyla parlamentoda güçlü olan bir partinin kontrolünde olması önleniyor. Paket bu açıdan eleştiriye açıktır.”
 
ÜYE SEÇİMİNDE SİYASİ PARTİLERİN ROLÜ ARTMAMALI
 
Özbudun, eleştirilerini şöyle sıraladı: “Danıştay’ın kaldırılması yanlış. Avrupa’nın çoğu ülkesinde ayrı İdari Yargı var. Anayasa Mahkemesi ve HSYK’ya üye seçiminde siyasi organın rolü bu kadar artırılmamalı. Başkan’a AYM ve HSYK’nın oluşumunda önemli seçim yetkisi tanımak da yanlış. Başkanlık sistemine karşıyım, bunun yargıya yansıtılması da doğru olmaz.”
 
“Askeri yargı adımı doğru”
 
Prof Özbudun, AKP’nin yargı önerilerine şu noktalarda ise destek verdi: “Askerî Yargıtay ve Askerî Yüksek İdare Mahkemesi’nin yüksek yargı organı olmaktan çıkarılması doğru. Yargı Birliği için bu önemli bir adım. AYM’nin anayasa değişikliklerini hiçbir şekilde denetleyememesi kuralı da yerindedir. Çünkü AYM, bu yetkisini de geçmişte suistimal etmiştir. Öneri paketinde Başkan’a AYM ve HSYK’nın oluşumunda bu kadar önemli yetki tanımak, Başkanlık sistemine kayışın bir parçası, onun açık ifadesi.”
 
“Başkanlık modeline melez sistem”
 
Prof. Dr. Mithat Sancar da AKP’nin önerdiği yargı modelinden endişeli. Bu önerilerin AKP’nin yeni öngördüğü Başkanlık sistemine göre düzenlendiğinin açık olduğunu belirten Sancar, “Ama hangi yargı modelini esas aldıkları pek belli değil. Anglo-Sakson sistemi ile Kara Avrupası sisteminden hiçbirine benzemeyen, onların karması melez bir sistem. Yani, bununla Türkiye ye özgü başkanlık modelinin uzantısı Türkiye ye özgü melez model öneriliyor” ifadelerini kullandı.
 
Sancar, önerilere yönelik eleştirilerini şöyle sıraladı: “Meclis’e ve Başkan’a tanınan seçim yetkileri ciddi sıkıntı. Meclis çoğunluğuna bu seçme yetkisi verilirse Yargının bağımsızlığı tartışılır. AYM üyelerinin tamamı siyasi organlarca seçilirse, büyük sıkıntı yaşanır. Demokratik hukuk devleti olma yolunda Türkiye’ye bir katkı sağlamaz. AKP, gücü başkanda ve mecliste yoğunlaştıracak bu önerilerden vazgeçmeli.”