Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısıyla, terör ve anayasal suçlarla mücadele eden cumhuriyet savcıları ile adli kolluk görevlilerinin yetkileri artırılacak. Bu kapsamda telefon dinlemelerini düzenleyen CMK’nın 135. maddesi değiştirilecek. Değişiklikle savcılar gecikmesinde sakınca bulunan hallerde hâkim kararı olmaksızın geçmişe dönük arama kayıtlarını (HTS) isteyebilecek.

Bakanlar Kurulu’nda imzaya açılan ve bazı maddeleri kamuoyuna yansıyan 54 maddelik kanun tasarısında yer alan yeni düzenlemeler de açığa çıktı. Buna göre yapılması planlanan bazı önemli değişiklikler şöyle:

- Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı kurulacak.

- Aynı kanunda yapılacak değişiklikle, eğitim Kurulu’nun üye sayısı artırılacak.

- Organ ve doku ticareti ile tefecilik suçlarını işleyenlerin de her türlü taşınmazlarına ve mal varlıklarına el konulabilecek. Mal varlığına el koyma tedbirine ağır ceza mahkemesi yerine sulh ceza hâkimi karar verebilecek.

- Aramalar sırasında bilgisayar kopyalama veya yedekleme işleminin teknik zorluklar nedeniyle yapılamaması veya işlemlerin uzun sürece olması durumunda da bilgisayarlara, bilgisayar programlarına ve kütüklerine elkonulabilecek.

Hâkim onayına sunulacak

- İletişimin dinlenmesi tedbirini düzenleyen CMK’nın 135. maddesindeki katalog suçlar arasına, organ veya doku ticareti, nitelikli dolandırıcılık suçları da ekleniyor. Düzenleme yasalaşırsa bu suçlardan da dinleme yapılabilecek. Ayrıca dinleme tedbirine ağır ceza mahkemesi yerine sulh ceza hâkimi karar verebilecek.

- Ayrıca yapılan düzenlemeyle gecikmesinde sakınca bulunan hallerde cumhuriyet savcısı da soruşturma aşamasında mahkeme kararı olmaksızın geçmişe dönük arama kayıtlarının (HTS) tespitini isteyebilecek. Madde gerekçesinde, özellikle terör olaylarının soruşturmalarında, HTS raporunun vaktinde alınamamasının maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasını, delillerin süratle toplanmasını, fail ve faille bağlantılı diğer kişilerin yakalanmasını zorlaştırabildiği belirtiliyor. Yapılan düzenlemeyle, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde HTS raporunun Cumhuriyet savcısının kararıyla da alınabileceği, ancak bu kararın hâkim onayına sunulacağının hüküm altına alındığı kaydediliyor.

- Heyet halinde çalışan mahkemelerce verilen kararlarda karşı oy gerekçesinin tümüyle duruşma tutanağına geçirilemediği durumlarda, hükmün gerekçesinin yazılması için öngörülen 15 günlük süre içinde karşı oy gerekçesinin de dava dosyasına konulacak, böylelikle yargılama faaliyeti hızlandırılacak.

Tutukluluğa itirazlarda karar süresi 15 gün oldu

Adalet Bakanı BEKİR BOZDAĞ da önceki gün tasarıda şu düzenlemelerin yer aldığını açıklamıştı:

- Anayasal düzen ve terör suçlarından yargılanan askerler sivil cezaevinde tutulacak. Gözaltına alındıklarında emniyete teslim edilecek. 

- Mal varlığı değerlerini aklama suçu, terör suçu sayılacak. 

- Para ödenerek soruşturmanın kapatılması olarak bilinen önödemenin kapsamı genişledi. 3 ay ceza gerektiren suçlar yerine 6 ay ceza gerektiren suçlar bu kapsama alınacak. 

- Tutukluluğa itirazlar üç yerine 15 günde karara bağlanacak. 

- Azami tutukluluk süresinin dolması nedeniyle adli kontrol kararıyla serbest bırakılanlar, adli kontrol tedbirlerine uymaması halinde tutuklanabilecek.

- Gizli soruşturmacı görevlendirilmesini düzenleyen CMK’nın 139. maddesindeki, “uyuşturucu” ibaresi, “örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenip işlenmediğine bakılmaksızın uyuşturucu” şeklinde değiştiriliyor. Böylece özellikle sokak satıcıları ve bireysel olarak işlenen uyuşturucu ticareti suçlarında da gizli soruşturmacı görevlendirilebilecek.

- Şüphelinin aynı olayla ilgili olarak yeniden ifadesinin alınması gerektiği durumlarda cumhuriyet savcısının yazılı emri üzerine kolluk tarafından da ifadesi alınabilecek.


Türker Karapınar/Milliyet