NOT:
1. İşçinin iş arkadaşlarından borç para alarak ödememesi, çalışma ortamını olumsuz etkiler.
2. İşverenin işçinin sözleşmesini feshetmesi haklı nedene değil geçerli nedene dayanmaktadır.
3. İşçinin iş sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayanmaması şu sonucu doğurur. İşçinin ihbar ve kıdem tazminatı ödenmelidir.
4. İşçinin iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanması şu sonucu doğurur. İşçi açtığı işe iade davasını kaybetmiştir. Yani işçi boşta geçen süreleri için işverenden tazminat talep edemeyecektir. İşçi bu 4 aylık ücreti tutarındaki tazminatı alamayacaktır. Ayrıca işverenden işçi işe başlatılmasını talep edemeyecektir. Böylece işveren işçiyi işe başlatma veya işe başlatmama halinde 4 ile 8 aylık ücret tutarındaki tazminatı işçiye ödeme sorumluğundan kurtulmuştur.

4857- İş Kanunu MADDE 18

FESHİN GEÇERLİ SEBEBE DAYANDIRILMASI

Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. (Ek cümle: 6552 - 10.9.2014 / m.2) “Yer altı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmaz.”

Altı aylık kıdem hesabında bu Kanunun 66 ncı maddesindeki süreler dikkate alınır.

Özellikle aşağıdaki hususlar fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz:

a) Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak.

b) İşyeri sendika temsilciliği yapmak.

c) Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip veya yükümlülüklerini yerine getirmek için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak. (1)

d) Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler. 

e) 74 üncü maddede öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek. 

f) Hastalık veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen bekleme süresinde işe geçici devamsızlık.

İşçinin altı aylık kıdemi, aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilir. İşverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenir. 

İşletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri hakkında bu madde, 19 ve 21 inci maddeler ile 25 inci maddenin son fıkrası uygulanmaz.

Dipnot 1: 18/2/2009 tarihli ve 5838 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle; bu bentte yer alan“Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya yükümlülüklerini yerine getirmek” ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.

4857-İş Kanunu MADDE 21

GEÇERSİZ SEBEPLE YAPILAN FESHİN SONUÇLARI

İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur. 

Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminat miktarını da belirler. 

Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir. 

İşçi işe başlatılırsa, peşin olarak ödenen bildirim süresine ait ücret ile kıdem tazminatı, yukarıdaki fıkra hükümlerine göre yapılacak ödemeden mahsup edilir. İşe başlatılmayan işçiye bildirim süresi verilmemiş veya bildirim süresine ait ücret peşin ödenmemişse, bu sürelere ait ücret tutarı ayrıca ödenir. 

İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. İşçi bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur. 

Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri sözleşmeler ile hiçbir suretle değiştirilemez; aksi yönde sözleşme hükümleri geçersizdir.

T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO. 2008/11046
KARAR NO. 2009/1031
KARAR TARİHİ: 02.02.2009

> İŞ ARKADAŞLARINDAN BORÇ ALMA - İŞÇİLERİN ŞİKAYETİ - ÇALIŞMA ORTAMININ OLUMSUZ ETKİLENMESİ - GEÇERLİ FESİH

4857 S.İşK/18-21

ÖZETİ: Davacının, aynı işyerinde çalışan arkadaşlarına borcunun olduğu yanlar arasında çekişmesizdir. Alacaklı işçilerin, davacı ile ilgili
sıkıntılarını işverene bildirerek şikâyetlerini dile getirmiş olmaları, çalışma ortamının olumsuz etkilendiğinin kanıtıdır. Bu nedenle fesih haklı olmasa da geçerli, nedene dayandığından davanın reddi yerine yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.

DAVA: Davacı, işe iadesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde
davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi M.A. Bostancı tarafından düzenlenen rapor
dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Davacı, haksız ve geçersiz sebeple iş sözleşmesinin feshedildiğini belirterek işe iade talebinde bulunmuştur.

Davalı tarafça, davanın reddi savunulmuştur.

Mahkemece davanın kabulü ile davacının işe iadesine ve işe başlatmama tazminatına hükmedilmiştir. Hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Somut olayda, davacının, aynı işyerinde çalışan arkadaşlarına borcunun olduğu yanlar arasında çekişmesizdir. Alacaklı işçilerin, davacı ile ilgili sıkıntılarını işverene bildirerek şikâyetlerini dile getirmiş olmaları, çalışma ortamının olumsuz etkilendiğinin kanıtıdır. Bu nedenle fesih haklı olmasa da geçerli, nedene dayandığından davanın reddi yerine yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır. Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı İş Kanunun 20.maddesinin 3.fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar
verilmesi gerekmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda belirtilen nedenlerle;

l-) Mahkemenin işe iade kararının bozularak ortadan kaldırılmasına,

2-) Davanın REDDİNE,

3-) Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,

4-) Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
davalının yaptığı (34.20) YTL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya
ödenmesine,

5-) Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 575 TL ücreti vekâletin
davacıdan alınarak davalıya verilmesine,

6-) Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, kesin olarak
02.02.2009 tarihinde oy çokluğu ile karar verildi.



kararara.com