Komisyon toplantısında görüşmelerine dün başlanan HSYK Kanunu Tasarısı ele alındı. Görüşmeler sırasında, tasarının ''Hakkında Meslekten Çıkarma Kararı Verilmiş Olanların Durumu'' başlıklı maddesiyle ilgili tartışma yaşandı. Tasarının geçici üçüncü maddesine göre, meslekten çıkarma kararı verilmiş olanların başvurusu halinde Genel Kurulun başvurunun kabulüne ya da reddine karar verebileceğini belirten MHP Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın, bu düzenlemenin ''Ferhat Sarıkaya ile ilgili gündeme geldiğini'' söyledi. Yalçın, ''Kurul göreve tekrar alsa ayrı dert almasa ayrı dert... Bunun doğuracağı riskleri almaya değer mi? Kurula güven zafiyeti varken bu düzenleme siyasi polemiklere yol açacaktır'' dedi. Yalçın, HSYK'nın bu dosyaya yeniden bakmasıyla ''HSYK'nın geçmişteki kararlarının gayri meşru sayılacağını'' öne sürdü.
CHP Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk, düzenlemenin, ''Anayasa değişikliği kapsamını aştığını, af niteliğinde olduğunu'' savundu. CHP Afyonkarahisar Milletvekili Halil Ünlütepe ise bu düzenlemenin ''masumane olmadığını ve toplumdan kaçırıldığını'' iddia etti. Ünlütepe, ''Amaç belli Ferhat Sarıkaya. HSYK yargı organı haline getiriliyor. Başvuru merci kurul değil yargı organı olmalıdır'' dedi.
AKP Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç, düzenlemenin kişiye özel olmadığını söyledi. AKP Denizli Milletvekili Mehmet Salih Erdoğan, ihraç edilenlerin AİHM'e yaptığı başvurular sonucunda Türkiye'nin tazminat ödemeye mahkum edildiğini kaydetti. Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürü Kenan Özdemir'in verdiği bilgiye göre, 1982 yılından bu yana 96 hakim ve savcı meslekten ihraç edildi.
Tasarıya göre, HSYK Birinci Dairesi; Adalet Bakanlığı Müsteşarı, Yargıtaydan seçilen 1, adli yargı hakim ve savcıları arasından seçilen 3, idari yargı hakim ve savcıları arasından seçilen 1 ve Cumhurbaşkanı'nca seçilen 1 asıl üyeden oluşacak. İkinci Daire ise Yargıtay ve Danıştaydan seçilen 1'er, adli yargı hakim ve savcıları arasından seçilen 2, idari yargı hakim ve savcıları arasından seçilen 1 ve Cumhurbaşkanınca seçilen 2 asıl üyeden meydana gelecek. Üçüncü Daire, Yargıtay ve Danıştaydan seçilen 1'er, Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulunca seçilen 1, adli yargı hakim ve savcıları arasından seçilen 2, idari yargı hakim ve savcıları arasından seçilen 1 ve Cumhurbaşkanınca seçilen 1 üyeden kurulacak. Üyelerin hangi dairede görev yapacağına Genel Kurul seçimle karar verecek.
Genel Kurul, her dairenin kendi üyeleri arasından bir üyeyi o dairenin başkanı olarak seçecek. Adalet Bakanlığı Müsteşarı daire başkanı seçilemeyecek. Birinci Daire, atama ve nakletme, kadro dağıtma, İkinci Daire yükselme ve birinci sınıfa ayırma işlemleri ile disiplin soruşturma ve kovuşturma, Üçüncü Daire ise hakim ve savcı adaylarının mesleğe kabulü, hakim ve savcıların görevlerini ilgili mevzuata uygun yapıp yapmadıklarına ilişkin denetime bakacak. Teftiş Kurulu, başkan, 2 başkan yardımcısı ve müfettişten oluşacak.
Kurul müfettişleri görevlerini yerine getirirken Teftiş Kurulu Başkanına, Teftiş Kurulu Başkanı ise HSYK'ya karşı sorumlu olacak. Teftiş Kurulu, hakim ve savcılar hakkında inceleme ve soruşturma yapacak. Teftiş Kurulu Başkanı ve yardımcıları, birinci sınıf hakim ve savcılar arasından Genel Kurul tarafından atanacak. Kurul müfettişleri denetimlerde yargı yetkisi ve yargısal takdire giren konulara karışamayacak, tavsiye ve telkinde bulunamayacak.
Üyelerin seçimi
HSYK üyeliği seçimleri 4 yılda bir olmak üzere, üyelerin görev süresinin dolmasından önceki 65 gün içinde yapılacak. Yargıtay, Danıştay ve Türkiye Adalet Akademisi genel kurullarından seçilecek Kurul üyeliği için her üye, birinci sınıf adli ve idari yargı hakim ve savcıları arasından seçilecek Kurul üyeliği için her hakim ve savcı; kendi aralarından seçilecek asıl ve yedek üyelerin toplam sayısı kadar aday için oy kullanabilecek. Daha fazla sayıda aday için oy verilmesi durumunda oy pusulası geçersiz sayılacak. En fazla oy alan adaylar sırasıyla asıl ve yedek üye seçilmiş olacak. Bu seçimler her dönem için bir defada ve gizli oyla, serbest, eşit, tek dereceli, açık sayım ve döküm esaslarına göre yapılacak. Oyların eşitliği halinde adaylar arasında kura çekilecek.
Seçimler
Seçimler, YSK'nın yönetim ve denetiminde yapılacak. Adli yargı hakim ve savcılarının HSYK'ya üye seçmesi için her ilde, il seçim kurulunun yönetim ve denetimi altında yapılacak seçimlerde, o ilde ve o ilin ilçelerinde görev yapan hakim ve savcılar oy kullanacak. YSK tarafından belirlenecek seçim takvimi, bu kurumun internet sitesinde ilan edilecek. Adaylar sadece YSK tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde öz geçmişlerini bu iş için tahsis edilmiş bir internet sitesinde yayımlayabilecek.
Adaylar, kendilerini tanıtan ve mesleki konularda düşüncelerini açıklayan mektup, elektronik posta ve kısa mesaj gönderebilecek, kapalı yer toplantısı yapabilecek.
Üyeliğin sona ermesi
HSYK üyeliklerinin, ölüm, emeklilik, istifa gibi nedenlerle boşalması halinde, Cumhurbaşkanı tarafından seçilen üyelikler için, boşalmayı takip eden 60 gün içinde kalan süreyi tamamlamak üzere yeni üyelerin seçimi yapılacak. Diğer üyeliklerin boşalması halinde, asıl üyenin yedeği tarafından kalan süre tamamlanacak. Genel Kurulun toplantı yeter sayısını oluşturamayacak şekilde üyeliklerde boşalma olması halinde, boşalan asıl ve yedek üyelikler için 60 gün içinde yeniden seçim yapılacak. Bu seçim sonucunda asıl ve yedek üyeliğe seçilenler, yerine seçildikleri üyelerin kalan sürelerini tamamlayacak. Başkan dışındaki Kurul üyeleri ile yedek üyelerin, Hakimler ve Savcılar Kanunu'na göre hakimlik ve savcılık mesleğinden çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı kesin hüküm giymesi, çekilmesi, 65 yaşını doldurması hallerinde kendiliğinden; Kurul üyesi olabilme şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya Kurul üyeliği sırasında bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi halinde Genel Kurulun üye tam sayısının üçte iki çoğunluğunun bu durumu tespit eden kararıyla HSYK üyeliği sona erecek.
Ayrıca, Kurulun seçimle gelen üyelerinin, görevlerini yerine getiremeyeceklerinin sağlık kurulu raporuyla kesin olarak anlaşılması veya görevlerine izinsiz, mazeretsiz ve kesintisiz olarak 15 gün ya da 1 yılda toplam 30 gün süre ile devam etmemeleri halinde, Genel Kurul üye tam sayısının üçte iki çoğunluğunun kararıyla Kurul üyeliği sona erecek. HSYK üyeliğine yüksek mahkeme üyeliğinden seçilenlerden Kurul üyeliği sona erenler, herhangi bir işleme gerek olmaksızın ve boş kadro şartı aranmaksızın, geldikleri yüksek mahkeme üyeliği görevine geri dönecek ve boşalan ilk üye kadrosu kendilerine tahsis olunacak.
Adli ve idari yargı hakim ve savcılığından seçilenlerden sürenin tamamlanmasından önce Kurul üyeliği sona erenler, Genel Kurul; sürenin tamamlanması nedeniyle Kurul üyeliği sona erenler kendilerinden sonra oluşacak Genel Kurul tarafından müktesepleri dikkate alınarak, tercih ettikleri 3 ayrı ilden birinde uygun görülecek bir göreve atanacak. Diğer kamu görevlerinden seçilenlerden Kurul üyeliği sona erenler başvuruları üzerine, yetkili kurumları tarafından önceki görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve atanacak. Atama işlemleri, Kurul üyeliğinin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içinde yapılacak. Atama işlemi yapılıncaya kadar ilgililer izinli sayılacak ve Kurul üyeliği özlük haklarından yararlanmaya devam edecek.
AA
