01 Ekim 2011 ‘de yürürlüğe girecek olan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununu büyük bir kısmıyla hukuk usulü adına bir çok yenilik getirmekle beraber, hukuku toplum hayatından soyutlayamayacağımız için özünde bireyler açısından da birçok yenilik getirmektedir. Getirdiği bu yeniliklerin uygulanabilirliği ve adaptasyonu açısından kanunun yürürlüğü dokuz ay gibi bir süre yani 01 Ekim 2011 tarihine kadar ertelenmişti.
KAMU HUKUKÇULARI DERNEĞİ (İSTANBUL)'nce hukukihaber.net'e yapılan açıklamaya göre: Söz konusu kanun, yetkili mahkemelerin tesbiti noktasında tartışmaları en aza indirmek ve bu tartışmalar sebebiyle uzayan yargı sürecinin daha seri işlemesi sağlamayı amaçlamıştır. Hatta bunun adına görev noktasında da eski kanuna nazaran daha ayrıntılı ve net düzenlemeler getirmiştir.
Kanunun yetki konusunda getirmiş olduğu en büyük yenilik, yetki sözleşmelerinin sadece tacirler ve kamu tüzel kişileri arasında yapılmasının kabul edilmesi olmuştur. Böylelikle sözleşme aşamasında zayıf konumda olan tüketicinin, daha güçlü olan tacir veya kamu tüzel kişilerinin hiçbir pazarlık şansı olmaksızın, sadece kendilerine uzatılan sözleşmeye imza atarak, şirket veya kamu tüzel kişisi tarafından konulan şartları, bu arada, yetki şartını da kabul etmek zorunda kalmamaları amaçlanmıştır.
Kanunun yürürlüğü ile birlikte, bankadan kredi çekip ev alan memur ahmet, evine su, elektrik yada doğalgaz aboneliği yaptıran emekli büyüklerimiz, cep telefonu hattı alan öğrenci gencimiz, artık kendilerine tekel niteliğinde hizmet vermeleri sebebiyle mecbur olduğumuz bu sebeple sözleşmenin yapılması aşamasında güçlü konumda olan şirket ve kurumların yetkili mahkeme konusunda dayatmalarını kabul etmek zorunda kalmayacak ve yargılama sürecindeki mağduriyetleri bir nebze olsun giderilecektir.
Zira bu kişiler, ikamet ettikleri adreslerden hatta bulundukları illerden farklı yer ve illerde açılan davaları takip etmek adına bir takım ulaşım ve iletişim sıkıntılarına katlanmak zorunda kalıyorlar hatta sırf bu sıkıntıları çekmemek adına açılan davaları kabul etmek zorunda kalarak söz konusu şirket ve kurumlarca tahakkuk ettirilen meblağları ödemek zorunda kalıyorladı.
Kanunun yürürlüğü ile artık bu konularda sadece iki tane yetkili mahkeme söz konusu olabilecektir. Bunlar ise:
Davacının davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ve, ( 6100 sayılı K. md. 6)
Sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesidir. ( 6100 sayılı Kanun mad. 10)
Bu yenilikle beraber Bankalar, İSKİ, ASKİ, İGDAŞ, BEDAŞ, Telekom, ve diğer telekomikasyon hizmeti veren şirket ve kuruluşların hali hazırda ellerinde mevcut matbu sözleşmeleri yenilemeleri gerekmekte ve bu sözleşmelerdeki mevcut yetki anlaşmaları bu güne kadar icraya veya mahkemeye başvurusu yapılmamışlar açısından geriye dönük geçerliliğini kaybedeceği için 01 Ekim 2011 tarihinden itibaren başlatacakları icra takiplerinin ve açacakları davalarının sadece ve sadece kanunen yetkili kılınmış olan icra daireleri ve mahkemelerinde açılabileçeği unutulmamalıdır.
Halkımızın kanunun kendilerine getirmiş olduğu bu haktan istifade edebilmeleri ise, yetki itirazlarının kanuni süreler içinde yetkili merciie verecekleri dilekçelerinde belirtmelerine bağlıdır. Aksi halde kanunen yetksiz de olsa söz konusu merciilerin yetkileri kabul edilmiş olacaktır.
Kanunun yüğrülüğe gimesinden önce yapılan yetki sözleşmelerinin geçerli olacağı iddiası da kanunun yürülüğüne ilişkin 448. Maddesindeki “Bu Kanun hükümleri, tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhâl uygulanır.” Hükmü karşısında kabul edilemez. Zira bu maddedeki tamamlanmış işlemlerden kasıt yapılan yetki sözleşmesine göre uyuşmazlığın çözümü için tarafların ilgili yargı merciine başvurmuş olmasıdır. 01 Ekim itibariyle yapılan yetki sözleşmesi gereği yargıya intikal etmiş bir uyuşmazlık söz konusu değilse artık bu tarihten sonra yetki sözleşmeleri geçerliliğini kaybedecektir.
Bu konuda resmi kamu kurum ve kuruluşların hukuk birimlerinde çalışan derneğimiz mensubu arkadaşlarımızdan edindiğimiz bilgilere göre yeni kanun çercevesinde matbu abonelik sözleşmelerinde bir takım değişikliklerin yapılmakta ve yapılacak olduğudur. Bununla beraber bu değişiklikler yapılmamış bile olsa unutmamak gerekir ki 01 Ekimden itibaren bu sözleşmelerdeki yetkili mahkemenin belirlenmesi adına yapılan düzenlemeler geçerliliğini kaybetmiştir.
KAMU HUKUKÇULARI DERNEĞİ (İSTANBUL)
