Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, kahvehanelerdeki sigara yasağının iptali için yapılan başvuru konusunda Anayasa Mahkemesi'nin gençlerin yararına bir karar alacağını söyledi. Kahvehanelerde sigara içilmemesinin kahvehane sahiplerini rahatsız ettiğini ve bunun için birçok yere baskı yapıldığını bildiğini belirten Erdoğan, Danıştay'ın bu konuda yaptığı iptal başvurusu üzerine şöyle konuştu: "Anayasa Mahkemesi'nin bu konuda Anayasa'daki gençliğin korunması maddesinden hareketle hayırlı bir karar alacağına inanıyorum."
Ankara Rixos Oteli'nde düzenlenen törende Erdoğan'a, sigara ile mücadelesi için 'Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Küresel Sigara ile Mücadele 2010 Yılı Özel Ödülü' verildi. Erdoğan, burada yaptığı konuşmada ödül sayesinde Türkiye'nin tütünle mücadelesindeki şevk ve heyecanın daha da artacağını dile getirdi. Vatandaşlardan sigarayı bırakmaları için aldığı sigaraların torbalarca biriktiğini hatırlatan Başbakan, ileride bu sigaralardan bir müze yapabileceğini kaydetti. Yapılan çalışmalarda vatandaşların sigara yasağı ile ilgili uygulamaya yüzde 90'ın üzerinde destek verdiğini vurgulayan Erdoğan, "Birçok Avrupa ülkesinde çok yoğun sigara kullananlara 'Türk gibi sigara içiyor' deyimi geçmişte kullanılıyordu. Bugün ise Türkiye birçok Avrupa ülkesine göre tütünle daha büyük bir hassasiyetle mücadele eden ortam meydana getirmenin gayretiyle gerçekten ciddi aşama kaydetti." diye konuştu.
Başbakan, sigara içme özgürlüğünün kısıtlandığını düşünen vatandaşlara, birkaç hususu hatırlatmak istediğini ifade ederek, şunları söyledi: "İntiharın özgürlüğü olmaz. Ben bu olayı intihar olarak görüyorum, öncelikle bireylerin sigara kullanma özgürlüğünü, bizler özgürlük tanımında anlaşamadığımızı söyleyerek ifade ediyorum. Bunu kimse özgürlükler tanımı içerisinde yorumlamasın. Biz muhafazakar ve demokrat bir iktidar olarak olayı böyle tanımlıyoruz. Yapılanın sigara içmeyenlerin sağlığını korumak amacıyla hayata geçirilmiş bir uygulama olduğunu belirtmek durumundayım. Elinde silahla, elinde öldürücü sağa sola saldıran insan ne ise, bana göre bir aktif içici olarak, pasif içici durumunda olan bizlerin de o tür ortamlardaki hali odur."
Tiryakilerin yüzde 46'sı sigarayı bırakmayı düşünüyor
'Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Küresel Sigara ile Mücadele 2010 Özel Ödülü' takdim töreninde 'Küresel Yetişkin Tütün Araştırması (KYTA)'nın kapsamlı sonuçları ilk kez açıklandı. Araştırmada, sigara kullananların yüzde 95,1'inin sigara paketlerinin üzerindeki uyarı yazılarını fark ettiği, bunların yüzde 46,5'inin uyarılar sonucu sigarayı bırakmayı düşündüğü belirlendi.
Türkiye'de KYTA, 2008 Kasım ayında, sigara kullanımının ikram sektöründe yasaklanmasından önce, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından, hane halkı bazında 15 yaş ve üzerindeki kişiler arasında yapıldı. Çalışma sırasında 9 bin 30 kişi ile görüşüldü. Türkiye'de yapılan KYTA sonucunda, tütün kullanımı ile ilgili elde edilen önemli bulgular şöyle:
Erişkinlerin yüzde 31,2'si (yaklaşık 16 milyon) halen tütün kullanıyor. Bu oran erkeklerde yüzde 47,9, kadınlarda yüzde 15,2.
Erkeklerin yüzde 43,8'i ve kadınların yüzde 11,6'sı her gün sigara kullanıyor.
Yaşamının bir döneminde her gün sigara kullananların yüzde 26,5'i sigarayı bıraktığını belirtiyor. Halen sigara kullananların yüzde 53'ü sigarayı bırakmayı, yüzde 10'u ise gelecek ay sigarayı bırakmayı düşünüyor.
Kapalı ortamda çalışan yetişkinlerin yüzde 38,5'i (yaklaşık 6 milyon) işyerlerinde sigara dumanından pasif olarak etkileniyor.
Yetişkinlerin yüzde 59,7'si (yaklaşık 30,5 milyon) sigara içilmesine izin verilen evlerde yaşıyor. Bu sayı sigara içmeyen 19,5 milyon kişiyi de içeriyor.
Yetişkinlerin yüzde 16,5'i toplu taşıma araçlarında ve yüzde 11,3'ü kamu binalarında sigara dumanından pasif olarak etkileniyor. Yetişkinlerin yüzde 55,9'u restoranlarda sigara dumanından pasif olarak etkileniyor.
Yetişkinlerin yüzde 88,8'i sigara karşıtı bilgiyi fark ettiğini belirtiyor.
Yetişkinlerin yüzde 97,2'si sigaranın ciddi hastalıklara sebep olduğuna inanıyor.
Kahvehane çalışanları uygulamadan memnun
Sigara yasağının üzerinden bir yıl geçmesine rağmen 'kapalı alanlarda sigara içilmesi' tartışmaları hâlâ gündemde. En son sigara yasağının kahvehanelerde kaldırılması talebinin Anayasa Mahkemesi'ne taşınmasının ardından nasıl bir karar çıkacağı merak konusu. Kahvehaneciler ve nargile salonu işletmecileri sigara yasağını uygulamaya çalışıyor. İşletmeciler, müşteri kaybetmemek için dükkânlarının önüne tente sererek sigara içen müdavimlerini burada ağırlıyor.
İstanbul Tophane'de faaliyet gösteren Köşebaşı Nargile Cafe'nin çalışanı Yılmaz Elfesiya, sigara yasağından sonra sigarayı bırakmış. Kapalı alanda sigara yasağını destekleyen Elfesiya, yine de uygulamadan sonra işletmedeki müşterinin azalmasından şikâyetçi. Bazı müşterilerin sigara ve nargile içmediğini, sadece çay-kahve içmek için geldiğini anlatan Elfesiya, "Sigara içilmese daha iyi olur. Kanunu uyguluyoruz. Hem yasalara uymak hem sağlık açısından bu gerekli." diyor. Türkiye'de ortalama 700 bin kişinin kahvehane ve nargile salonlarından para kazandığını belirten Evim Nargile Cafe işletmecisi İsmail Eren de yasaktan sonra bazı müşterilerinin sigarayı bıraktığını anlatıyor. Yasağı genel anlamda olumlu bulduğunu ancak kahvehane ve nargile salonlarında müşteri açısından düşüş yaşamalarının kendilerini zor durumda bıraktığını belirten Eren, sigara yasağı kanununa uyduklarını ifade ediyor. Eren, müşterilerin de artık bu bilince vardıklarını, kapalı alanda sigara içmemeye özen gösterdiğini söylüyor. HASAN KARALI İSTANBUL
