Bilindiği gibi idari yargıda  davayı kaybeden taraf  karşı tarafa  vekalet ücreti ödemek zorundadır. karşı yan vekalet ücreti olarak tanımladığımız   bu  ödemeler üzerinden  ödemeyi yapan taraf %20 gelir vergisi tevkifatı yapıp genel bütçeye  irat kaydetmektedir.  Örneğin, davayı kaybeden taraf bir vergi dairesi ise, karşı yan vekalet ücretini  avukata ödemesi sırasında %20 eksik olarak ödeyecektir. Karşı yan vekalet ücretinden  kesilen  vergiler devlet  bütçe gelirleri hesabına ve ilgili  avukatın  lehine vergi daireleri bazında ve avukatın TC si belirtilerek  bütçeye gelir olarak  yazılmaktadır.  Bilindiği gibi genel bütçeye dahil daireler muhtasar  yönünden   vergi kayıtları yoktur.  Genel bütçeli idareler muhtasar  beyanname vermek zorunda değildir.

Karşı yan vekalet ücretini hak eden  avukat  ilgili kuruma başvurup mahkeme kararını  ve ayrıca düzenlediği serbest meslek  makbuzunu  ilgili kurum adına düzenleyip, ücretinin  banka hesabına yatırılmasını  yazılı olarak talep  etmektedir.  Bunun üzerine,  davayı kaybeden ilgili kurum  avukatın  karşı yan  vekalet ücretinden  %20  tevkifat yapıp net tutarı avukatın  dilekçesinde gösterdiği banka hesabına  havale eder.  Bu arada  karşı yan vekalet ücretinden  kesilen  vergi ise, ilgili dairenin mutemedi veya ödeme yetkisi tarafından  defterdarlık muhasebe müdürlüğüne “bütçe gelirleri hesabına” ve defterine intikal ettirilir.[1]

Sonuçta karşı yan vekalet ücretine hak  kazanan avukat tarafından  aşağıdaki işlemlerin  yerine getirilmesi zorunludur:

1) Avukat tarafından  düzenlenen  serbest  meslek  makbuzu, SM kazanç defterine hasılat olarak  işlenir.

2) Karşı yan vekalet ücretinden   kesilen %20 stopajla ilgili  ilgili  defterdarlık muhasebat  genel  müdürlüğü saymanlığından, (muhasebe müdürlüğü) bu konuyla ilgili bütçe gelirleri hesabı  defteri çıktısı  alınır.

3) Bütçe gelirleri hesabı defteri üzerinde  kesilen gelir vergisi stopajı  ve detayları  yer almaktadır.

4) Avukat tarafından  verilecek  aylık KDV beyannamesine karşı yan  vekalet ücreti hasılat olarak  beyan edilir.

5) Üçer aylık geçici vergi dönemlerinde geçici vergi  beyannamesi üzerinden  “tevkif yoluyla ödenen  vergiler” kısmında kesilen bu  vergiler belirtilir.

6) Avukatın  bağlı  bulunduğu  vergi dairesine bir dilekçe ile defterdarlık muhasebe müdürlüğünden  alınan  bütçe gelirleri  hesabı  defteri çıktısı  yollanır.

 
Dr. Mustafa ALPASLAN
SMMM



---------
[1] Bütçe gelirleri hesabı defteri her yıl defterdarlık muhasebe müdürlüklerince düzenlenir.  Düzenlenen  defterde  bütçeye gelir yazılan  işlemle ilgili  tarafların  TCsi vergi dairesi kodu,  işleme taraf olan  vergi dairelerinin  detaylı bilgileri, yevmiye no, işlem tarihi vs ayrıntılar gösterilir.