Avukat Gökhan Ahi: Kaynak belirtilirse alıntı serbesttir

Engin Dinç'in haberi Dün hemen hemen bütün gazeteler, internet siteleri ve televizyonlara yönelik tam sayfa ilan yayınlayarak, 1 Ekim'den itibaren "haber, yorum, köşe yazısı, fotoğraf, karikatür, grafik, çizgi ve sayfa dizaynı gibi materyallerin hiç bir şekil ve hacimde kullanılmasına izin vermeyeceklerini" deklare ettiler. Bunun için yasal yollara başvuracaklarını açıklayan gazeteler, tehditkar bir dil kullandılar. Gazetelerin hukuki olarak ne derece haklı oldukları, nasıl bir yaptırım uygulayabilecekleri ve kanunların gazetelerin bu ilanda bahsettikleri uygulamalara ne derece müsaade edeceğini Bilişim Uzmanı Avukat Gökhan Ahi'ye sorduk... HABER FARKLI KARİKATÜR, FOTOĞRAF, KÖŞE YAZISI FARKLIDIR - Gazetelerin bugün tam sayfa ilanla duyurduğu "Ürettiğimiz ve bütün hakları bize ait olan; haber, yorum, köşe yazısı, fotoğraf, karikatür, grafik, çizgi ve sayfa dizaynı gibi materyallerin hiç bir şekil ve hacimde kullanılmasına izin vermeyeceğiz. 1 Ekim 2012 tarihinden itibaren, hiçbir televizyon kanalı, internet sitesi ve haber portalı aşağıda imzası bulunan gazetelerin içeriklerini kaynak göstererek dahi kullanamayacaklardır." şeklinde ifadenin kanunen bir yaptırımı var mıdır? Gazeteler, internet sitelerine dava açsa mevcut kanunlarla bir sonuç elde edebilirler mi? Öncelikle, bu soruya cevap vermek için "Haber", "makale", "köşe yazısı" ile fotoğraf, karikatür vs. gibi eserleri birbirinden ayırmak gerekiyor. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 36. maddesine göre haberler, makaleler veya haber niteliğindeki metinler, atıf kurallarına uymak kaydıyla serbestçe alıntılanabliyor. Bildiride bahsettikleri gibi, özellikle haber içeriğine izin vermemek gibi bir durum sözkonusu olamaz. Kanun, haberlerin yayılmasını ve alıntılanmasını, kaynak göstermek şartıyla serbest bırakmıştır. Haber dışında kalan karikatür, fotoğraf, grafik ve çizgi için durum farklıdır, bunlar eser olarak kabul edilir ve sahibinin izni olmadan kullanılamaz. HABER ALINTILANMASINI ENGELLEYECEK BİR KANUN ANAYASAYA AYKIRI OLACAKTIR - Anayasal bağlamda, "toplumun haber alma hakkı" düşünüldüğünde, internet sitelerinin söz konusu gazetelerden kaynak belirterek haber ya da görsel kullanmalarına mani olacak bir kanun çıkartılması mümkün olur mu? Böyle bir kanunun çıkacağını zannetmiyorum. Zira bu tür bir kanun Anayasa'da yer alan haber alma hakkına aykırı olacaktır. Kaldı ki, haber bir sanat eseri değildir, herkesin yararlanması gereken bir bilgilendirmedir. GAZETELER DE İNTERNET SİTELERİNDEN ALINTI YAPIYOR - Gazeteler 1 Ekim'den itibaren söz konusu kanuni yaptırımların uygulanması için başvuruda bulunacaklarını ifade ediyorlar. 1 Ekim'den önce gerçekleşmiş ihlaller hakkında kanuni yaptırımda bulunulmaması durumu, bugüne kadar bir haksız rekabet olmadığı şeklinde mi yorumlanmıştır? Ya da böyle bir durum varsa bile bunun gözardı edilmesi durumu hukuken nasıl yorumlanabilir? Gazeteler, yayınladıkları bildiride 1 Ekim tarihini başlangıç noktası olarak gösteriyorlar. Daha eski bir tarih için de hukuka başvurma imkanları var, ancak anladığım kadarıyla 1 Ekim'den sonrası için haberlerini alıntı yapanlara karşı son bir uyarı veriyorlar. Bugüne kadar hukuka başvurulmamış olması, daha önceki eylemlerin suç olmadığı veya hukuka aykırı olmadığı anlamına gelmez. Ayrıca belirtmek isterim ki, basın, bazı internet sitelerini haber almakla suçlarken, kendilerinin de internet ortamından ve internet sitelerinden izinsiz birçok haber ve görsel aldıklarını unutmamalıdır. ALINTI KURALLARINA UYULURSA HAKSIZ REKABET OLMAZ - Gazetelerin "haksız rekabet" tanımı sizce ne derece gerçeği yansıtmaktadır. İnternet mecrası için haksız rekabet tanımını nasıl yapmak gerekir? Haksız Rekabet, Yeni Türk Ticaret Kanunu'nda ayrıntılı olarak tanımlanmıştır. Kanunda, haksız rekabet şekilleri açıkça gösterildiği gibi rekabeti bozacak ve açıkça belirtilmemiş diğer her tür eylem de haksız rekabet olarak değerlendirilmeye açık bırakılmıştır. Haberi üretmek için emek ve zaman harcayan birisi ile, aynı haberi emek ve zaman harcamadan ticari olarak kamuya sunan arasında bir haksız rekabet olgusundan bahsetmek mümkündür. Nitekim, haber sitesi olarak yola çıkıp sadece robot yazılımla topladığı haberleri sunan bazı siteler / mobil uygulamalar, haksız yere reklam kazancı elde etmekte ve asıl haberi yapan gazetenin satış ve reklam gelirlerini olumsuz etkilemektedirler. Ancak alıntı kurallarına uyulduğu takdirde, yani haberin kaynağının adı, tarih ve sayısından başka makale sahiplerinin adı, takma adı veya markası da sunulursa, haksız rekabet olmayacaktır. İNTERNET HABERCİLİĞİ KONUSUNDA AYRICA BİR DÜZENLEMEYE GEREK YOK - Türkiye'de internet haberciliği konusunda mevcut kanunlar ihtiyacı karşılamakta mıdır? İnternet haberciliği konusunda yapılması muhtemel bir yasal düzenlemede "haksız rekabet ve alıntı" yapılması durumu hakkında nelere dikkat edilmelidir? İnternet haberciliği konusunda ayrıca bir düzenlemeye gerek olmadığı düşüncesindeyim. Mevcut düzenlemeler ihtiyacı karşılar nitelikte. Eski Basın Kanunu'nda olup da yeni Basın Kanunu'na eklenmeyen 15. maddenin getirilmesi iyi olacaktır. Zira, şu an yürürlükte olmayan bu maddeye göre, özel olarak çaba ve fedakarlıkla elde edilmiş haberler, 24 saat geçmeden alıntılanamıyordu. 24 saat geçtikten sonra alıntılamak serbest oluyordu. on5yirmi5.com

Avukat Gökhan Ahi: Kaynak belirtilirse alıntı serbesttir

'Bağcılar sapığı' davasında duruşma salonuna alınmayan avukatlar tepki gösterdi

Tahliye ve beraat vaadiyle dolandıran çeteye operasyonda 1'i avukat 9 tutuklama

İstanbul ve İzmir'de FETÖ operasyonu: 57 şüpheli gözaltına alındı

9. Yargı Paketi'nin detayları belli oldu

BAKAN TUNÇ: HÜKÜMLÜ VE TUTUKLULARIN REHABİLİTASYONUNDA ÖNEMLİ ÇALIŞMALAR GERÇEKLEŞTİRİYORUZ

HALİT ÇELENK HUKUK ÖDÜLLERİ SAHİPLERİNİ BULDU

2002'DE 1231 OLAN NOTERLİK SAYISI 2 BİN 385'E ULAŞTI

'Casusluk' faaliyetlerine 9. Yargı Paketi ile düzenleme geliyor!

Vatandaşın talebine göre kanun teklifi hazırlanacak!

Hukuki Boyutlarıyla Kentsel Dönüşüm Sempozyumu yapıldı