Yapılan başvurularda, her türlü meslek lisesi ve çıraklık okulu öğrencilerinin 1986 yılında çıkarılan 3308 sayılı yasa ile zorunlu staja tabi tutuldukları anımsatıldı.
Staj yaptıkları dönemde "sigortaların başladığının" söylendiği, sigorta numarası ve kartı verildiği belirtilen dilekçelerde, şunlar kaydedildi:
"Ancak yıllar sonra stajın sigorta başlangıcı sayılmadığını üzülerek öğrendik. Hem kademeli emeklilikten, hem de stajdan emekli tarihimiz maalesef uzadı. Aynı şekilde staj yapan avukat ve doktorların staj süreleri sigorta başlangıcı sayılmaktadır. Yine kadınlarda doğum borçlanması sigorta başlangıcı sayılmaktadır. 1987 yılında hükümetin geçici ve bir kereye mahsus böyle bir yasa çıkardığı da biliniyor. Fiili bir çalışmaya dayanmayan askerlik ve doğum borçlanılarak sigorta başlangıcı sayılırken bizlerin fiili çalışmaya dayanan staj sürelerinin sigorta başlangıcı sayılmaması adalete uygun değildir. Bizler o dönem okullarımız tarafından yatırılmayan emeklilik primlerimizi borçlanarak yatırıp, stajın sigorta başlangıcı sayılmasını talep ediyoruz. Bir kesime tanınan bir hakkın diğer bir kesime verilmemesi anayasanın eşitlik ilkesine de aykırıdır."
Sosyal Güvenlik sisteminde iki tür prim ödeme şekli ve bildirimi vardır. Bunlardan ilki “iş kazası-meslek hastalığı sigortası” da denilen kısa vadeli sigorta çeşididir. Diğeri de “yaşlılık-malullük-ölüm sigortası” denilen uzun vadeli sigorta çeşididir.
Emeklilik olarak bilinen primler de uzun vadeli sigorta primlerini içerir. Kısa vadeli sigorta sadece çalışılan-staj yapılan sürede çalışanın-stajyerin başına gelebilecek meslek hastalığı ve iş kazası içindir.
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu 19.06.1986 günü uygulanmaya başlanmıştır. Bu tarihten itibaren meslek lisesi öğrencilerinin sigortasını okudukları okullar yapmaya başlamıştır. Önceki yıllarda ise sigortaları işletmelere aitti ve bazı işletmeler kendilerine staja gelen öğrencileri kısa vadeli stajyerlik-çıraklık sigortası yerine uzun vadeli sigorta yapabilmekteydiler. Bu sebeple de 1986 yılından önce staj yapan çırak olanlar için işe girişler emeklilik için de başlangıç sayılabilmektedir. Bu “şanslı stajyerlerden” olup olmadığınızı 1986 yılı ve öncesinde adınıza emeklilik primi ödenip ödenmediğini sigorta hizmet cetvelinde prim ödeme gün sayısı ve kazanç bildirilip bildirilmediği ile teyit edebilirsiniz.
Kendisi adına stajyer sigortası yapılan birisi için SGK hizmet dökümünde işe giriş tarihi yazar ama işe giriş yazan yıllar için prim ödeme gün sayısı ve kazanç görünmez. Stajdan sonra ilk normal işe giriş (uzun vadeli prim ödenme) tarihinden itibaren de gün sayısı ve kazanç görünür.
Bir kez daha belirtmekte yarar var; meslek liseleri tarafından yapılan staj sigortası Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından işe başlama tarihi olarak kabul edilmemektedir. SGK tarafından kabul görmeyen bu tarih, prim gün sayısı olarak da dikkate alınmamaktadır. Halen çalışan kişilerin normal olarak işe başlama tarihleri, normal prim ödenmeye başlamasından sonra emeklilik için önem taşımaktadır. Emekli olabilmek için gerekli olan prim gün sayısı ve emeklilik yaşı da bu şartlar altında belirlenmektedir.
Bugüne kadar özellikle seçim dönemleri öncesinde birçok milletvekili bu durumu meclise taşımış ve her defasında bu konuyla ilgili kanun teklifi verilmiş olsa da bu tekliflerinin hiç birisi kanunlaşmamıştır. Yeni hükümet programında, staj sigortası ya da staj süreleri borçlanılarak Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında işe başlama tarihinin öne çekilmesi gibi bir çalışma şu an için yoktur.
haberport