AYM'den ilişiği kesilen askeri öğrenciye iyi haber

Anayasa Mahkemesi, psikolojik rahatsızlığı olduğu iddia edilerek hakkında askeri öğrenci olamayacağı yönünde sağlık raporu düzenlenen ve Kara Harp Okulu ile ilişkisi kesilen öğrenciyi haklı buldu.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan karara göre, 2011'de askeri liseden mezun olan bir kişi, Kara Harp Okuluna kabul edildi.

Öğrenciye, Kara Harp Okulunda eğitim gördüğü süreçte psikolojik rahatsızlık nedeniyle 2012 içerisinde Gülhane Askeri Tıp Akademisi (GATA) tarafından farklı tarihlerde toplam 5,5 ay izin verildi.

İzinler sonrasında GATA, "organik olmayan psikoz, tanımlanmamış kronik nitelik kazanmış psikotik bozukluk" tanısıyla kişi hakkında askeri öğrenci olamayacağı yönünde rapor verdi.

Söz konusu rapora itiraz üzerine sevk edildiği Beytepe Askeri Hastanesince de GATA tarafından düzenlenen raporla aynı içeriğe sahip rapor verilen öğrencinin, 2013'te Kara Harp Okulu ile ilişiği kesildi.

Öğrencinin Dokuz Eylül Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesinden kendi imkanlarıyla aldığı sağlık raporunda "Kişinin herhangi bir psikiyatrik yakınması yoktur." ibaresine yer verildi.

Öte yandan İzmir Büyükşehir Belediyesi Eşrefpaşa Hastanesinden alınan belgede de "Psikotik bozukluk tanısı muayene ve testlerde öngörülmedi." ifadesi yer aldı.

Öğrenci, ilişik kesme işleminin iptali için Askeri Yüksek İdare Mahkemesine dava açtı.

Davaya bakan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 2. Dairesi, yargılama sırasında askeri öğrenciliğe elverişli olup olmama konusunda nihai karar mercinin GATA Profesörler Kurulu olduğunu ifade ederek öğrenciyi buraya sevk etti.

GATA Profesörler Kurulunun da "Kronik nitelik kazanmış psikotik bozukluk, askeri öğrenci olamaz." tespitini içeren raporu çerçevesinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 2. Dairesi, davayı reddetti.

Öğrenci, farklı bir sağlık kurumuna sevk edilmesi talebinde bulunduğu halde yargılama sürecinde yine GATA'dan sağlık raporu aldırılmasının, hukuka aykırı olduğunu öne sürerek karar düzeltme isteminde bulundu.

Karar düzeltme istemi de mahkeme tarafından reddedildi. Bunun üzerine öğrenci, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu.

Adil yargılanma hakkı kapsamında hakkaniyete uygun yargılanma hakkının güvencelerinden olan silahların eşitliği ilkesinin ihlal edildiğine hükmeden Yüksek Mahkeme, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere kararın, yetkili idari yargı mercine gönderilmesine karar verdi.

Karardan

Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin, farklı sağlık kurumuna sevk talebine ilişkin açık bir değerlendirmede bulunmadığının ifade edildiği kararda, GATA Profesörler Kurulunun askeri öğrenciliğe elverişliliğin değerlendirilmesi noktasına nihai karar organı olduğunun belirtilmesiyle yetinildiği vurgulandı.

Başvurucunun başka sağlık kurumlarında muayene edilmesi gerektiği yönündeki itirazlarının, Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin kararlarında tartışılmadığının bildirildiği kararda, Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin sadece askeri yapı içinde yer alan GATA'dan değil farklı sağlık kurumlarından da tıbbi görüş alma imkanına sahip olduğu aktarıldı.

Kararda, Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin, farklı bir sağlık kurumunun incelemesine ihtiyaç duymadan konuya ilişkin görüşünü daha önce açıklayan GATA bünyesindeki Profesörler Kurulunun raporunu benimsediğine işaret edildi.

Anayasa Mahkemesinin kararında, şu tespitlerde bulunuldu:

"Başvurucunun psikolojik yönden rahatsız olduğu ve ilişiğinin kesilmesi gerektiği yönündeki tıbbi görüşünü işlemin tesis edilme sürecinde ortaya koyan GATA bünyesinde bulunan kuruldan hükme esas teşkil eden bilirkişi raporunun alınması, psikolojik rahatsızlığı bulunmadığı yönünde iki farklı hastaneden rapor alan ve farklı sağlık kurumuna sevk edilmesi gerektiğini ileri süren başvurucu aleyhinde dezavantaj oluşturmaktadır. Bu durum, silahların eşitliği ilkesini ihlal eder niteliktedir. Sonuç olarak yargılama safahatında başvurucunun davalı idareye göre daha zayıf bir duruma düşürüldüğü ve bu durumun silahların eşitliği ilkesine yönelik ihlal oluşturduğu kanaatine varılmıştır." (AA)

AYM'DEN YAPILAN BASIN DUYURUSU

Kara Harp Okulundan Çıkarılma İşlemine Karşı Açılan Davada Aynı Hastaneden Rapor Alınması Nedeniyle Silahların Eşitliği İlkesinin İhlal Edilmesi

Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü 28/6/2018 tarihinde, B. Y. (B. No: 2015/6071) başvurusunda Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan hakkaniyete uygun yargılanma hakkının güvencelerinden silahların eşitliği ilkesinin ihlal edildiğine karar vermiştir.

Olaylar

Başvurucuya Kara Harp Okulu öğrencisi iken psikolojik rahatsızlık nedeniyle aynı yıl içinde farklı tarihlerde sağlık raporu ile toplam beş buçuk ay izin verilmiştir.

İzinler sonrasında Askerî Hastane tarafından başvurucuya organik olmayan psikoz, tanımlanmamış-kronik nitelik kazanmış psikotik bozukluk tanısı konulmuş askerî öğrenci olamayacağı yönünde rapor düzenlenmiştir.

Başvurucunun rapora itiraz etmesi üzerine sevk edildiği bir başka askerî hastane de aynı içeriğe sahip rapor tanzim etmiş ve başvurucunun Kara Harp Okulu ile ilişiği kesilmiştir.

Diğer taraftan başvurucunun kendi imkânlarıyla üniversite hastanesinden aldığı sağlık raporunda " Kişinin herhangi bir psikiyatrik yakınması yoktur " ibaresine, yine kendi imkânlarıyla belediye hastanesinden aldığı belgede de "Psikotik bozukluk tanısı muayene ve testlerde öngörülmedi " ifadesine yer verilmiştir.

Başvurucu, ilişik kesme işleminin iptali için Askerî Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM) nezdinde dava açmış, sağlığının yerinde olduğunu ve psikolojik durumunun tespiti için farklı bir sağlık kurumuna sevki hâlinde bunun anlaşılacağını ileri sürmüştür.

AYİM, askerî hastanenin sağlık raporunu esas alarak davayı reddetmiş, başvurucunun karar düzeltme istemini de kabul etmemiştir.

İddialar

Başvurucu; sivil hastanelerden aldığı sağlık raporlarında herhangi bir psikolojik rahatsızlığının bulunmadığı yönünde tespitlere yer verildiğini, yargılama esnasında farklı sağlık kurumlarına sevkini istemesine karşın hakkında olumsuz rapor düzenleyen askerî hastaneye sevk edildiğini, bu nedenle savunma hakkı, hak arama hürriyeti, tarafsızlık ve silahların eşitliği ilkelerinin ihlal edildiğini iddia etmiştir.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Anayasa'nın 36. maddesi uyarınca herkes iddia, savunma ve adil yargılanma hakkına sahiptir. Anayasa Mahkemesi birçok kararında, AİHM içtihadıyla adil yargılanma hakkı kapsamına dâhil edilen silahların eşitliği ilkesine bu madde kapsamında yer vermiştir.

Genel anlamda hakkaniyete uygun bir yargılamanın yürütülebilmesi için silahların eşitliği ilkesi ışığında taraflara tanık delili de dâhil olmak üzere delillerini sunma, inceletme noktasında uygun imkânların tanınması ve yargılamaya etkin katılımlarının sağlanması gerekir.

Somut olayda bilirkişi heyetinin tarafsızlığı, kurumsal olarak askerî hastanenin tarafsız olup olmaması veya heyetin, aleyhine dava açılan idari teşkilata dâhil bulunup bulunmamasından ziyade ağırlıklı olarak ilişik kesme işlemine esas olan rahatsızlık hakkında kurumun hâlihazırda tıbbi bir kanaat sahibi olması ve işlemin tesis edilme sürecine dâhil olması durumu ile ilgilidir.

Askerî hastane, bilirkişi sıfatıyla tıbbi görüşünün alındığı konudaki kanaatini ilişik kesme işlemine esas olan raporla beyan etmiştir.

Başvurucunun başka sağlık kurumlarında muayene edilmesi gerektiği yönündeki itirazlarının AYİM kararlarında tartışılmadığı görülmektedir. Oysa AYİM sadece askerî yapı içinde yer alan hastaneden değil, farklı sağlık kurumlarından da tıbbi görüş alma imkânına sahiptir.

Bilirkişi raporunun, tıbbi görüşünü işlemin tesis edilme sürecinde ortaya koyan askerî hastane bünyesinde bulunan kuruldan alınması psikolojik rahatsızlığı bulunmadığı yönünde iki farklı hastaneden rapor alan ve farklı sağlık kurumuna sevk edilmesi gerektiğini ileri süren başvurucu aleyhine dezavantaj oluşturmaktadır.

Sonuç olarak yargılama safahatında başvurucunun davalı idareye göre daha zayıf bir duruma düşürüldüğü ve bu durumun silahların eşitliği ilkesine yönelik ihlal oluşturduğu kanaatine varılmıştır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamında hakkaniyete uygun yargılanma hakkının güvencelerinden olan silahların eşitliği ilkesinin ihlal edildiğine karar vermiştir.

AYM'den ilişiği kesilen askeri öğrenciye iyi haber

Can Atalay hakkında, Ankara Gar katliamını protesto ettiği için yargılandığı davada beraat kararı verildi

Yargıtay, Selçuk Kozağaçlı ve Barkın Timtik’in cezalarını onadı

'Martının kaptığı kulak' davasında karar

AİHM, bylock kullandığı için mahkum olan BM yargıcı Akay’ı haklı buldu

Zabıt katibinden 80 milyon lira 'dolandırıcılık' savunması: Tokat'tan yaprak, salça getirip sattım

Darp edilen hâkim tazminat davası açtı

Tarlasını savunan 75 yaşındaki Hatice Teyze'ye 5 yıla kadar hapis talebi

9 yıl müvekkilinin nafakasını alan avukata 'indirimli' ceza

MİT TIR'ları davasında Adalar Belediye Başkanı Erdem Gül'e 5 yıl hapis

Avukat Feyza Altun’a 3 yıla kadar hapis istemi