Piyasalarda olumlu hava korunmakla birlikte zayıflamaya başaldı. Yeni beklenti ve yeni gündem oluşmayınca, borsada kâr satışları görüldü. Ancak çıkış trendi korunan borsada “Patinaj” görülmesine rağmen döviz kurları ve faiz tarafında düşüş eğilimi devam ediyor. ABD Merkez Bankası (FED) toplantısından beklendiği üzere faiz değişikliği gelmedi ama yapılan açıklamalar haziranda faiz artışı için kapının aralandığı yorumlarına neden oldu. Piyasalarda son dönemdeki iyimserliğin en önemli dayanağı FED’in faiz artışını ötelemesi. Bu açıdan FED kaynaklı gelişmeler önemini koruyacak. Diğer yandan Türkiye merkez bankasının faiz indirim sürecini başlatması ve petrol fiyatındaki yükseliş küresel ekonomi için moral verirken dış borsalardaki zayıflama ve Suriye’den Türkiye sınırına yönelik saldırılar iyimserliği azaltan gelişmeler. Piyasalarda temkinli görünüm öne çıkabilir. Mevcut gündeme ilave olarak salı günü enflasyon ile cuma günkü ABD tarım dışı istihdam verileri yakından izlenecek. <br /> <br /> <strong>BORSADA KÂR SATIŞLARI</strong><br /> <br /> Borsada çıkış trendi devam etmekle birlikte kâr satışları görülüyor. Satışlar bu aşamaada “Teknik düzeltme” boyutunda. 84.700-84.000 ilk destek seviyeleri. 84.000 seviyesinin üzerinde çıkış hareketi gücünü koruyacak. Bu seviyenin altında ise satış baskısı artacak. Sonraki destekler 82.500 ve 80.000 seviyelerinde. Çıkış hareketinin sürmesi için ise 87.000 geçilmeli. Bu durumunda 90.000 hedef alınabilir. Borsada kâr satışları etkisini sürdürebilir. <br /> <br /> <strong>DESTEK NOKTALARI</strong><br /> <br /> Devam eden düşüş hareketiyle birlikte Dolar/TL kuru önemli destek noktalarını test ediyor. İlk destek 2.79 olarak görülürken sonraki destek 2.76-2.75 seviyelerinde. Tepki çıkışının devamı için ise 2.85 seviyesinin geçilmesi gerekecek. Destek noktalarında tepki alımları görülebilir.<br /> <br /> <strong>ALTINDA YÜKSELİŞ</strong><br /> <br /> ABD Dolarının değer kaybından beslenen Altın (Ons/Dolar) fiyatındaki çıkışın devamı için 1.282 seviyesinin üzerinde kalınması önemli. İlk direnç seviyeleri olan 1.310-1.315 seviyelerinde kâr satışları görülebilir. 1.315 seviyesinin üzerinde ise 1.350-1390 sonraki direnç noktaları. Geri çekilmelerde 1.282 seviyesini artık destek olarak görmek gerekir. Direnç seviyelerinde kâr satışları görülse de çıkış hareketi etkisini sürdürebilir. Döviz kurlarındaki düşüş nedeniyle Altının dış piyasalardaki yükselişi içeride Gram/TL fiyatına zayıf yansıdı. Gram/TL fiyatında ilk direnç 120 seviyesinde. Geri çekilmelerde destekler 112-110 olarak görülüyor. Yükseliş eğilimi korunabilir.<br /> <br /> <strong>FAİZ DÜŞERSE TASARRUFLAR DA DÜŞÜYOR</strong><br /> <br /> FAİZ indirimlerinin yoğun olarak tartışıldığı bir dönemden geçiyoruz. Geçen ay başbakan yardımcısı Mehmet Şimşek, “Tasarruflar düşük kalmasaydı faiz daha kolay düşerdi” dedi. Ekonomi Literatürü; Tasarruf, gelir ve faizin fonksiyonudur. Gelir ve faiz artışı tasarruflarda artışa neden olur. Tasarruf, gelirin harcanmayan kısmıdır, der. Türkiye’de kamu özel olmak üzere toplam tasarruflar 2000’li yılların başından itibaren geriliyor. Özel tasarruflardaki erime ise daha belirgin. 2000 yılında Özel Tasarufların Milli Gelire oranı yüzde 21.8 iken 2014 yılında bu oran yüzde 11.7’ye kadar geriledi. Tasarruf açığı ise borçlanma ile karşılanıyor. 2005-2014 yılları arasındaki tabloya baktığımızda bazı dönem uyumsuzluklar olsa da ekonomik büyüme ve faiz düştükçe tasarruflar da geriliyor. Dünya ortalaması ise genelde yüzde 20’nin üzerinde. Çin’de yüzde 50, Hindistan’da ise yüzde 30 gibi oranlara rastlıyoruz. <br /> <br /> Bu açıdan Türkiye’nin tasarruf oranları diğer ülkelere göre daha düşük. Tabloda dikkat çeken diğer ayrıntı ise, son on yılda Hanehalkı Borç Stokunun Milli Gelire (GSYH) oranının yüzde 7’den yüzde 19’a yükselmesi ve bu oran yükseldikçe tasarruf oranının düşmesi. Benzer durum yüzde 17’den 34’e yükselen Özel Kesim Dış Borç Stoku/ Milli Gelir oranı için de geçerli. 2015 için ise bu rakam yüzde 39. Daha az tasarruf, daha yüksek borçlanma. Son yıllarda yaygınlık gösteren ve genişletilmesi düşünülen Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) tasarruf oranlarının artırılmasına katkı bulunacaktır. Türkiye’de faiz düşüşü gerçekleşirse tasarruf oranlarının artırılması için büyümenin tekrar canlanması gerekecek.<br /> <br /> <br /> Zeynel BALCI/Hürriyet