İcra Dairelerinde ve UYAP'ta Yaşanan Problemler ile Çözüm Önerileri

T.C. ADALET BAKANLIĞI

İCRA İŞLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞINA

İstanbul İcra Dairelerinde ve UYAP’ta yaşanan problemlerin ve Avukatlarca talep edilen çözüm önerilerinin Başkanlığınıza iletilebilmesi için, İstanbul Avukatları olarak geniş katılımlı bir toplantı yapmış bulunmaktayız. Toplantı sonrası ortaya çıkan problem ve çözüm önerilerini bir çalışma raporu haline getirerek 2 başlık ve toplam 23 madde olarak Başkanlığınıza sunmaktayız.

A- İcra Dairelerinin İşleyişine Dair :

1. İcra daireleri ile telefon yoluyla iletişim kurabilmek maalesef mümkün değil hatta imkânsıza yakın. UYAP’ın efektif kullanılamaması ve telefonlara da cevap verilmemesi nedeniyle çok basit iş ve işlemler için dahi avukatlar adliyeye gitmek zorunda kalmakta hem icra personelinin hem de avukatın zaman yönetimi bu durumdan etkilenmektedir. Bu konuda avukatın icra personeli ile iletişim kurabileceği bir iletişim kanalının oluşturulmasının zaruri olduğu kanaatindeyiz.

2. İcra dairelerinin her biri birbirinden farklı bir personel görevlendirme ve iş tasnifi yapmakta ve bu iç işleyiş farklı farklı daireler ile çalışan avukatlar için anlaşılabilir olmaktan uzak hale gelmekte, bazı icra dairelerinde işler nispeten hızlı giderken bazı icra dairelerinde işler kangrene dönmektedir. Bu sistemlerin her bir icra dairesi iş yükü ile orantılı sayıda personel ve formal çalışma sistemiyle elektronik bir altyapı içerisine dâhil olması gerektiği kanaatindeyiz.

3. İcra personellerinin bir kısmı liyakat kıstasını karşılamaktan uzak olup bu durum da süreci kilitlemekte, göz göre göre yanlış verilen kararlar nedeniyle alacaklının ve borçlunun menfaati zedelenmektedir.(Örneğin borçlu, herhangi bir ihtirazı kayıt koymadan, temyiz/istinaf derkenarı sunmadan borcunu icra dosyasına ödenmesine karşın, reddiyatı için Bakanlığın 7 günlük süre beklemeden ödenebilir görüşüne karşın sürelerin dolması beklenmektedir vs.) Bu nedenle icra personeli alımında Hukuk Fakültesi ve Adalet Meslek Yüksekokulu mezunları tercih edilmeli, meslek içi eğitimleri arttırılmalıdır.

4. İcra dosyalarına gelen müzekkere, talimat, cevabi yazı, tebligat parçası, sair dilekçe vs. evrakların UYAP sistemine taratılmaması, sadece fiziki dosya içine takılıp bırakılması, UYAP üzerinden dosyayı takip etmeyi imkânsız hale getirmekte, avukatı icra dairesine gitmeye mecbur bırakmaktadır. Bu noktada tarama merkezlerinin sorunu çözmeye yeterli olmadığı ortada olup her bir dairede ayrı bir scanner bulunması, düzenli ve zaman kaybetmeden evrakların taranarak ilgili dosyalara aktarılmasından icra dairesinin kendi personellerinin sorumlusu olmasının çözüm sağlayacağı kanaatindeyiz.

5. İcra dairelerinde posta işlemlerinin yavaşlığı, takip edilmezliği veya kaybolan tebligat parçalarına karşın posta barkod sorgu çıktısının icra dairesi tarafından kabul edilmemesi, usulsüz tebligatlar vs. nedeniyle bir tebligatı aylarca beklemek, tebliğ olduğu halde mükerrer tebligatlar göndermek ve davalaşmak mecburiyetinde kalınması sıkıntı oluşturmaktadır. Bu noktada PTT şubelerine adliye içinde yer verilmesi soruna çözüm değildir. Adliye birimlerinin kendi içinde bir Adli Posta Teşkilatı kurulmasının, burada tebligat usullerine hâkim personellerin çalıştırılmasının ve kullanılacak sistemin UYAP ile entegre olmasının çözüm getireceği kanaatindeyiz.

6. İcra personelinin posta işlemlerinde(İİK 89/1 ihbarnameleri, maaş vs.) ilgilinin Mernis/Mersis bilgilerini kontrol ederek kullanmaması zaman kaybına sebebiyet vermektedir. Mersisle uyumlu olarak kurumlar için taraf listelerinin güncellenmesi, kamu ve özel kurum kuruluşların e-tebligat kullanımını mecbur kılacak, gerçek kişiler için ise mernis adresinin silinmesinin önüne geçilecek önlemlerin alınmasının posta işlemlerinin hızlanması ve usul ekonomisi gereği elzem olduğu kanaatindeyiz.

7. İcra dosyasına yapılan tahsilatın reddiyatları çoğunlukla icra personeli tarafından kendiliğinden yapılmadığından ve yukarıda da belirttiğimiz gibi telefonlara da cevap verilmediğinden avukatlar icra dairelerine giderek reddiyat için not bırakmak zorunda kalmaktadır. Özellikle her ay ödemesi gelen nafaka veya maaş haczi vs. dosyaların dairede paralı dosyalar olarak ayrı tutulması arşivlere gönderilmemesi ve gecikmeksizin ilgilisine reddiyat yapılmasının yerinde olacağı kanaatindeyiz.

B- UYAP İşleyişine Dair

1. UYAP üzerinden icra dosyalarının sorgulandığı kısımda listelenen bölümde dosya numarası, takibin açıldığı tarih vs. kriterleri ile birlikte borçlu ve alacaklı isimlerinin de eklenmesinin, dosyaların kolaylıkla bulunması için daha iyi tasnif edilmesini sağlayacağını düşünüyoruz.

2. İstanbul Adliyelerinde Covid-19 salgını şartlarında avukatların henüz vekaleti bulunmayan icra dosyalarını incelemek üzere icra dairelerine gitmeleri bulaş riskini artıracağından avukatlara UYAP üzerinden vekaletname aranmaksızın dosya görüntüleme imkanının açılmasının yerinde olacağını düşünüyoruz.

3. İcra Dairelerinden başkaca odalara veya arşivlere kaldırılan dosyalar için İcra dairelerinde dosyanın çıkarılması ve dosyanın incelenmesi süreci Tapu Dairelerindeki gibi randevu usulü ile olabilir. Tabii ki yasal süreler gözetildiğinde randevu verilme süresi 24 saati aşmayacak şekilde düzenlenmeli, hatta bu talebin sadece UYAP üzerinden değil celse programı ile de gönderilmesi düşünülmelidir. Hatta aynı tapu işlemlerindeki gibi SMS sistemi de düşünülebilir.

4. İcra dosyaları, gerek avukatın UYAP ekranında, gerekse de personelinin UYAP ekranlarında, tek tek belge görüntülenmesine gerek kalmadan sayfa çevirerek veya aşağıya kaydırarak toplu halde görüntülenebilmelidir. Bu görüntüleme şekli, dosya başına işlem sürelerini ciddi anlamda kısaltacaktır.

5. Harçtan muaf kurumların icra takipleri UYAP üzerinden açılamamakta bu da avukatları icra dairelerine gitmeye mecbur bırakmaktadır.

6. Tüketici Hakem Heyetlerinin kararlarını icra takibine konu ederken, UYAP tarafından zorunlu tutulan esas-karar numarası formatı, hakem heyetinin esas-karar numarası formatıyla eşleşmemekte ve bu da takiplerin açılamaması gibi bir probleme sebep olmaktadır.

7. İcra takibi başlatıldıktan ve ilgili taraflara ödeme/icra emri tebliğ olduktan sonra İcra personeli tarafından icra dosyası UYAP’ta kesinleşme sürecine ilerletilmemektedir. Hatta icra dairesinde avukat tarafından haciz talep edilmiş ve gereği yerine getirilmiş olsa dahi dosya sistemde kesinleşme bekleme aşmasında görünmekte, bu sebeple avukat karşıla talebi veya sorgulama butonları aktif hale gelmemektedir. Bunun zamanında yapılmamasından kaynaklı olarak sadece kesinleşme işlemi için avukatlar icra dairelerine gitmekte ve ciddi zaman kaybına sebebiyet olmakta, her şeyden öte bu durum alacaklının hak arama hürriyetini ve menfaatlerini zedelemektedir.

8. Aynı icra dairesine UYAP üzerinden talep göndermek için iki talep arasında 5 dakika gibi bir süre beklenmekte ve işlem yapılamamaktadır. Ancak sizlerin de malumu olduğunuz üzere icra daireleri kota sistemi ile çalışmakta ve avukatın dosyaları çoğunlukla aynı icra dairesinde olmaktadır. Bu da saatlerce bilgisayar başında 5 dakikaları doldurmaya çalışarak işlem yapılmasına neden olmakta çok ciddi bir zaman kaybına sebebiyet vermektedir. Bu uygulamanın kaldırılmasının, hiç değilse sadece aynı dosya için bir talep kotası konmasının yerinde olacağını düşünüyoruz.

9. İcra müdürlükleri ve/veya alacaklı vekili tarafından yapılan TAKBİS – EGM sorgularında, birbirinden tutarsız sonuçların çıkması sorun yaratmaktadır.

10. İcra dosyalarında yapılan TAKBIS ve EGM sorgularında UYAP sisteminin hata verip sonuç alınamamasına rağmen, sanki sorgulama yapılmış gibi 120 dakikalık bekleme süresine geçmesi problem yaratmakta, zaman kaybına sebebiyet vermektedir.

11. İcra dosyalarında, üçüncü şahıslardaki alacaklar için gönderilen İİK 89/1 birinci haciz ihbarnamelerinin dosyadaki tüm borçlular için değil de tek tek gönderilmesi de zaman kaybına sebebiyet vermektedir.

12. UYAP haciz ekranındaki seçeneklerde İİK. 89/2-89/3 ihbarnameleri bulunmadığından tekrar İİK 89/1 ihbarnamesi gönderme seçeneğinin seçilmesi zorunlu olmakta bu da iş takibi açısından sıkıntı oluşturmaktadır.

13. UYAP haciz ekranındaki SGK MOSSİB haczine ilişkin sonuç evrakı dosyaya her zaman tanımlanmamakta, bu da iş takibi açısından sıkıntı yaratmaktadır.

14. Teminat mektuplarının icra dairelerine fiziki olarak tesliminden vazgeçilerek elektronik Teminat mektupları kullanılması ve iadesi için UYAP üzerinden bir prosedür geliştirilmesi zaman ve güvenlik açısından yerinde olacaktır.

15. İcra dosyalarında UYAP üzerinden görüntülenen güncel Kapak Hesabı Tablosunda alacak kalemlerinin, haciz durumuna göre belirlenmesi gereken harç oranının, dosyada alacaklı tarafından yapılan masraf, gider, avans vs. ile borçlu adına yapılan tahsilatların memurlarca eksik veya yanlış girilmesi ve/veya UYAP sisteminin buna elverişli olmaması nedeniyle güncel borç durumu bilinememekte, dolayısıyla güncel borç hesaplaması için bile icra dairelerine gitme mecburiyeti doğmakta, ciddi zaman kaybı yaratmaktadır.

16. MTS kapsamında açılan icra takiplerine UYAP üzerinden sadece Abonelik Sözleşmesi İcra Dairesi olan adliyelerde itiraz edilebilmektedir. Diğer tüm MTS takiplerine karşı itiraz için adliyeye gitme zorunluluğu bulunmakta ve masraf yapma zorunluluğu da doğmaktadır. Tüm MTS takiplerine UYAP üzerinden itirazın mümkün kılınması hem pandemi ortamında adliyeye girişi, hem de avukat ve personel iş yükünü azaltacaktır.

Saygılarımızla,

AVUKAT HAKLARI GRUBU Adına Av. Akın CEYLAN

İcra Dairelerinde ve UYAP'ta Yaşanan Problemler ile Çözüm Önerileri

Adalet Bakanı Tunç'tan 'başörtülü hakim' açıklaması

TBB Başkanı Sağkan, Denizli Barosu'nu ziyaret ederek avukatlarla bir araya geldi

Avukattan, başörtülü hakimler için 'reddi hakim' talebi

Mesleğe Kabul ve Kura Törenine İlişkin Duyuru

Avukat Feyza Altun'a 9 ay hapis cezası

Avukatı zorla dışarı çıkardılar… Adliyede ‘tuvalet’ kavgası

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına Muhsin Şentürk seçildi

Yargıtay Başkanı Ömer Kerkez: İçeride mütevazı dışarıda dik duracağım

Yargıtay Başkanlığı'na 37. tur oylamada 193 oy alan Ömer Kerkez seçildi

Anayasa Mahkemesinde Staj (2024 - Yaz Dönemi)